259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 2020-12-31 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-12-31 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 2019-12-31 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-12-31 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 2020-12-31 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-12-31 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 2019-12-31 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-12-31 ifrs-full:RetainedEarningsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-12-31 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 2020-12-31 ifrs-full:RetainedEarningsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 ifrs-full:RetainedEarningsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-12-31 ifrs-full:RetainedEarningsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 2019-12-31 ifrs-full:RetainedEarningsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 ifrs-full:RetainedEarningsMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-12-31 ifrs-full:SharePremiumMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 ifrs-full:SharePremiumMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-12-31 ifrs-full:SharePremiumMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 ifrs-full:SharePremiumMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-12-31 ifrs-full:IssuedCapitalMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 ifrs-full:IssuedCapitalMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-12-31 ifrs-full:IssuedCapitalMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 ifrs-full:IssuedCapitalMember 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-12-31 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-12-31 iso4217:PLN xbrli:shares iso4217:PLN 259400CHA4J5YYEVZI97 2019-01-01 2019-12-31 259400CHA4J5YYEVZI97 2020-01-01 2020-12-31

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE

GRUPY KAPITAŁOWEJ

GRUPA AZOTY ZAKŁADY AZOTOWE „PUŁAWY” SPÓŁKA AKCYJNA

za okres 1 stycznia 2020 roku – 31 grudnia 2020 roku

‎ SPIS TREŚCI

1.Informacje ogólne

2.Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów

3.Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

4.Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych

5.Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

6.Opis Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.

6.1.Organizacja Grupy Kapitałowej

6.2.Kapitał i akcjonariat Jednostki Dominującej

6.3.Podmioty objęte konsolidacją

6.4.Zakres działalności podmiotów objętych konsolidacją

7.Skład Zarządu Jednostki Dominującej

8.Skład Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej

9.Zatwierdzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego

10.Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego

10.1.Oświadczenie o zgodności

10.2.Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

10.3.Zasady sporządzenia sprawozdania skonsolidowanego

11.Zmiany stosowanych zasad rachunkowości i korekty błędu

12.Wpływ reformy IBOR na skonsolidowane sprawozdanie Grupy

13.Zmiany w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej i interpretacjach

14.Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach

14.1.Istotność informacji

14.2.Profesjonalny osąd

14.3.Niepewność szacunków

15.Zasady rachunkowości

15.1.Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej

15.2.Rzeczowe aktywa trwałe

15.3.Koszty finansowania zewnętrznego

15.4.Nieruchomości inwestycyjne

15.5.Aktywa z tytułu prawa do użytkowania (leasing, najem, dzierżawa)

15.6.Wartości niematerialne

15.7.Odzyskiwalna wartość aktywów długoterminowych

15.8.Instrumenty finansowe

15.9.Wbudowane instrumenty pochodne

15.10.Zapasy i prawa majątkowe

15.11.Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe

15.12.Pozostałe aktywa finansowe

15.13.Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych

15.14.Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży

15.15.Kapitał własny

15.16.Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek

15.17.Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe

15.18.Rezerwy

15.19.Świadczenia pracownicze

15.20.Przychody

15.21.Koszty

15.22.Dotacje

15.23.Podatek dochodowy

15.24.Połączenia jednostek

15.25.Inwestycje kapitałowe w jednostki stowarzyszone/wspólne przedsięwzięcia

15.26.Zysk netto na akcję

16.Informacje dotyczące segmentów

17.Przychody i koszty

17.1.Przychody ze sprzedaży

17.2.Koszty według rodzaju, w tym koszty świadczeń pracowniczych

17.3.Pozostałe przychody operacyjne

17.4.Pozostałe koszty operacyjne

17.5.Podział amortyzacji na poszczególne kategorie kosztów (układ kalkulacyjny)

17.6.Przychody i koszty finansowe

17.7.Informacje dotyczące cykliczności i sezonowości działalności Grupy

18.Podatek dochodowy

18.1.Odroczony podatek dochodowy

19.Działalność zaniechana, aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży

20.Majątek socjalny oraz zobowiązania ZFŚS

21.Zysk przypadający na jedną akcję

22.Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty

23.Rzeczowe aktywa trwałe

24.Aktywa z tytułu prawa do użytkowania

25.Wartości niematerialne

26.Nieruchomości inwestycyjne

27.Wartość firmy

28.Udziały i akcje, inwestycje wyceniane metodą praw własności

29.Zapasy

30.Prawa majątkowe

31.Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe

32.Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

33.Pochodne instrumenty finansowe

34.Pozostałe aktywa finansowe

35.Kapitał własny

35.1.Kapitał zakładowy

35.2.Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej

35.3.Charakter i cel pozostałych kapitałów

36.Rezerwy

36.1.Zmiany stanu rezerw

36.2.Rezerwa na zobowiązania związane z ochroną środowiska

36.3.Rezerwa na sprawy sądowe, kary, grzywny i odszkodowania

36.4.Inne rezerwy

37.Świadczenia pracownicze

37.1.Programy akcji pracowniczych

37.2.Świadczenia emerytalne oraz inne świadczenia po okresie zatrudnienia

37.3.Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy oraz pozostałe

38.Oprocentowane kredyty bankowe i pożyczki

39.Pozostałe zobowiązania finansowe

40.Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe

41.Dotacje

42.Zobowiązania i należności warunkowe oraz inne pozycje pozabilansowe

42.1.Opłaty z tytułu leasingu operacyjnego – Grupa jako leasingodawca

42.2.Inne zobowiązania warunkowe i pozycje pozabilansowe

42.3.Należności warunkowe i pozycje pozabilansowe

42.4.Zobowiązania inwestycyjne

42.5.Sprawy sądowe

42.6.Gwarancje

42.7.Rozliczenia podatkowe

43.Informacje o podmiotach powiązanych

43.1.Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi

43.2.Transakcje z udziałem członków Zarządu i Rady Nadzorczej

43.3.Wynagrodzenie Zarządu i Rady Nadzorczej

44.Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym

44.1.Ryzyko stopy procentowej

44.2.Ryzyko walutowe

44.3.Analiza wrażliwości na ryzyko rynkowe

44.4.Ryzyko cenowe

44.5.Ryzyko kredytowe

44.6.Ryzyko płynności

45.Zarządzanie kapitałem

46.Instrumenty finansowe

47.Objaśnienia do skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych

48.Informacje dotyczące emisji, wykupu i spłaty nieudziałowych i kapitałowych papierów wartościowych

49.Struktura zatrudnienia

50.Wynagrodzenie Audytora

51.Zdarzenia następujące po zakończeniu okresu sprawozdawczego

‎

1. Informacje ogólne

Zarząd Spółki Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. przedstawia roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. za okres sprawozdawczy obejmujący 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2020 roku, na które składają się:

Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów za okres od 01 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2020 roku;

Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres od 01 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;

Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym za okres od 01 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;

Dodatkowe informacje i objaśnienia.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z wymogami Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską. W ocenie Zarządu sprawozdanie to rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy Grupy.

2. Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów

3. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

4. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych

5. Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

Dodatkowe informacje i objaśnienia

6. Opis Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.

6.1. Organizacja Grupy Kapitałowej

Na dzień bilansowy w skład Grupy Kapitałowej wchodzą Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” Spółka Akcyjna, jako Jednostka Dominująca oraz 7 podmiotów zależnych bezpośrednio.

Grupa Kapitałowa Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. wchodzi w skład Grupy Kapitałowej Grupa Azoty, której Jednostką Dominującą jest spółka Grupa Azoty S.A. z siedzibą w Tarnowie.

Schemat Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.

Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. powiązana jest również kapitałowo ze spółkami:

Bałtycka Baza Masowa Sp. z o.o. z siedzibą w Gdyni (dalej: BBM), udział w kapitale zakładowym 50,00%;

Grupa Azoty „KOLTAR” Sp. z o.o. z siedzibą w Tarnowie (dalej: GA KOLTAR), udział w kapitale zakładowym 20,00%;

TECHNOCHEMSERVICE S.A. z siedzibą w Moskwie, udział w kapitale zakładowym 25,00% (brak kontroli, inwestycja w spółkę objęta w całości odpisem aktualizującym).

Zmiany w strukturze Grupy Kapitałowej

W dniu 29 stycznia 2020 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym zarejestrowane zostało połączenie spółek Prozap Sp. z o.o. (spółka przejmująca) i „KONCEPT” Sp. z o.o. (spółka przejmowana). Jednocześnie nastąpiło podwyższenie kapitału zakładowego Prozap Sp. z o.o. do kwoty 891 500 złotych.

Połączenia obu spółek dokonano w celu poprawy efektywności funkcjonowania oraz zwiększenia potencjału konkurencyjnego spółek zajmujących się obszarem projektowym w Grupie Kapitałowej Grupa Azoty.

Połączenie spółek nastąpiło w na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 KSH (łączenie przez przejęcie), tj. nastąpiło przeniesienie całego majątku Spółki Przejmowanej („KONCEPT” Sp. z o.o.) na Spółkę Przejmującą (Prozap Sp. z o.o.). Podwyższenie kapitału zakładowego Spółki Przejmującej o kwotę 65500 złotych nastąpiło poprzez utworzenie nowych udziałów, które Spółka Przejmująca wydała wspólnikom Spółki Przejmowanej, według określonego w Planie połączenia parytetu wymiany. Spółka Prozap Sp. z o.o. wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej („KONCEPT” sp. z o.o.)

Rozliczenie połączenia dokonano metodą poprzednich wartości („predecessor accouting”), tj w oparciu o wartości bilansowe aktywów i pasywów KONCEPT Sp. z o.o. pochodzące ze sprawozdania finansowego przygotowanego na dzień 29 stycznia 2020 roku.

Rozliczenie połączenia dokonano prospektywnie, tj. od dnia połączenia, tym samym nie dokonano korekty danych porównawczych.

W dniu 26 maja 2020 roku została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym zmiana nazwy spółki Zakłady Azotowe Chorzów S.A. na Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A.

W dniu 15 grudnia 2020 roku została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym zmiana nazwy spółki Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych „Fosfory” Sp. z o.o. na Grupa Azoty Zakłady Fosforowe Gdańsk Sp. z o.o.

W 2020 roku zostały umorzone 56 udziały w spółce REMZAP Sp. z o.o. oraz 3 udziały w spółce PROZAP Sp. z o.o. Umorzenie udziałów nastąpiło bez obniżenia kapitału zakładowego.

6.2. Kapitał i akcjonariat Jednostki Dominującej

Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” Spółka Akcyjna (dalej: Jednostka Dominująca, GA PUŁAWY, Spółka) została utworzona Aktem Notarialnym (Rep nr 2600/92) z dnia 24 marca 1992 roku. Siedziba Spółki mieści się w mieście Puławy, Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13, 24-110 Puławy, Polska. Spółka prowadzi działalność na terenie Puław oraz Ustroń-Jaszowiec. W okresie sprawozdawczym nie nastąpiła zmiana nazwy Spółki.

Jednostka Dominująca jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Lublin – Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku, VI Wydział Gospodarczy – Krajowy Rejestr Sądowy, pod numerem KRS 0000011737. Jednostce Dominującej nadano numer statystyczny REGON 430528900, BDO 000007701 oraz numer identyfikacji podatkowej
‎ NIP 716-000-18-22.

Kapitał zakładowy Jednostki Dominującej wynosi 191 150 000 zł. Składa się na niego 19 115 000 akcji o wartości nominalnej 10,00 zł każda. Akcje wszystkich serii, tj. A oraz B są akcjami zwykłymi na okaziciela i uprawniają do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu. Statut nie przewiduje ograniczeń w zakresie wykonywania prawa głosu przypadającego na akcje.

Akcje są notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych według klasyfikacji GPW w Warszawie.

Struktura akcjonariatu Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” Spółka Akcyjna

W okresie bieżącego roku obrotowego w strukturze własności nie nastąpiły zmiany znacznych pakietów akcji Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.

6.3. Podmioty objęte konsolidacją

Konsolidacją metodą pełną objęto:

Grupa Azoty Zakłady Fosforowe Gdańsk Sp. z o.o. (dalej: GA FOSFORY);

Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A. (dalej: GA CHORZÓW);

REMZAP Sp. z o.o. (dalej: REMZAP);

PROZAP Sp. z o.o. (dalej: PROZAP);

SCF Natural Sp. z o.o. (dalej: SCF Natural);

Agrochem Puławy Sp. z o.o. (dalej: Agrochem Puławy).

W oparciu o uregulowania MSR 8, w szczególności pkt 8, który zezwala na odstąpienie od zasad zawartych w MSSF UE, w sytuacji gdy skutek odstąpienia od ich zastosowania nie jest istotny, nie skonsolidowano spółki STO-ZAP Sp. z o.o.

Udziały w spółkach BBM oraz GA KOLTAR w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym wycenione zostały metodą praw własności.

Spółki te w oparciu o obowiązujące przepisy prawa zobowiązane są do sporządzania jednostkowych sprawozdań finansowych.

6.4. Zakres działalności podmiotów objętych konsolidacją

GA PUŁAWY prowadzi działalność w zakresie:

produkcja podstawowych chemikaliów, nawozów i związków azotowych, wyrobów z tworzyw sztucznych;

produkcja pozostałych wyrobów chemicznych;

wytwarzanie, przesyłanie i dystrybucja energii elektrycznej;

produkcja i dystrybucja ciepła (pary wodnej i gorącej wody);

pobór i uzdatnianie wody, rozprowadzanie wody;

gospodarowanie ściekami i odpadami, działalność związana z rekultywacją;

handel hurtowy i detaliczny, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi.

GA FOSFORY prowadzi działalność w zakresie:

produkcji nawozów mineralnych i związków fosforowych;

produkcji podstawowych chemikaliów organicznych oraz pozostałych podstawowych chemikaliów nieorganicznych;

świadczenia usług przeładunkowych i magazynowania dla towarów sypkich i płynnych z wykorzystaniem posiadanych terminali i nabrzeży do obsługi statków;

handlu.

GA CHORZÓW prowadzi działalność w zakresie:

wytwarzania produktów nawozów mineralnych, chemii technicznej, dodatków do żywności oraz produktów oleochemicznych (obecnie produkcja wstrzymana);

świadczenia usług transportu kolejowego;

wynajmu wagonów i cystern;

handlu.

REMZAP prowadzi głównie działalność w zakresie:

robót budowlano-montażowych;

remontów mechanicznych, budowlanych i elektrycznych na instalacjach produkcyjnych.

PROZAP prowadzi głównie działalność w zakresie:

projektowania budowlanego, urbanistycznego i technologicznego;

działalności poligraficznej pozostałej.

SCF Natural prowadzi głównie działalność w zakresie:

kontraktacji, skupu i przerobu chmielu, produkcji granulatów i ekstraktów chmielowych;

sprzedaży ekstraktów roślinnych.

Agrochem Puławy prowadzi głównie działalność w zakresie:

handlu nawozami mineralnymi oraz środkami ochrony roślin;

handlu kwalifikowanymi nasionami zbóż;

handlu koncentratami paszowymi i paszami pełnoporcjowymi;

produkcji nawozów mineralnych i mieszanek nawozowych na zamówienie;

skupu i sprzedaży zbóż paszowych i konsumpcyjnych.

BBM prowadzi działalność głównie w zakresie:

przeładunku i magazynowania towarów;

transportu drogowego i wodnego;

cumowania statków.

GA KOLTAR prowadzi działalność głównie w zakresie:

przewozy kolejowe towarów;

wynajem lokomotyw spalinowych;

obsługa ekspedycyjna przesyłek kolejowych;

remonty taboru kolejowego;

obsługa bocznic kolejowych.

Zakres działania podmiotów nie objętych konsolidacją przedstawiony został w nocie 28.

7. Skład Zarządu Jednostki Dominującej

W skład Zarządu Jednostki Dominującej na dzień 12 kwietnia 2021 roku wchodzili:

Tomasz Hryniewicz Prezes Zarządu

Jacek Janiszek Wiceprezes Zarządu

Andrzej Skwarek Członek Zarządu

W okresie sprawozdawczym nastąpiły zmiany w składzie Zarządu.

W dniu 03 marca 2020 roku Rada Nadzorcza Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. odwołała ze składu Zarządu Pana Krzysztofa Bednarza pełniącego funkcję Prezesa Zarządu, Pana Krzysztofa Homendę pełniącego funkcję Wiceprezesa Zarządu oraz Panią Izabelę Świderek pełniącą funkcję Wiceprezesa Zarządu.

W dniu 24 kwietnia 2020 roku Rada Nadzorcza Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. powołała do składu Zarządu Spółki z dniem 24 kwietnia 2020 roku Pana Tomasza Hryniewicza powierzając funkcję Prezesa Zarządu oraz z dniem 04 maja 2020 roku Pana Jacka Janiszka powierzając funkcję Wiceprezesa Zarządu. W związku z powołaniem Pana Tomasza Hryniewicza na Prezesa Zarządu, Rada Nadzorcza Spółki powierzyła Pani Annie Zarzyckiej-Rzepeckiej pełnienie funkcji Wiceprezesa Zarządu.

W dniu 06 lipca 2020 roku Rada Nadzorcza Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. odwołała ze składu Zarządu Panią Annę Zarzycką-Rzepecką.

8. Skład Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej

W skład Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej na dzień 12 kwietnia 2021 roku wchodzili:

Jacek Nieścior Przewodniczący Rady

Krzysztof Majcher Wiceprzewodniczący Rady

Agnieszka Kowalik Sekretarz Rady

Maciej Marzec Członek Rady

Piotr Śliwa Członek Rady

W okresie sprawozdawczym nastąpiły zmiany w składzie Rady Nadzorczej.

W dniu 23 czerwca 2020 roku Walne Zgromadzenie Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. powołało do składu, na kolejną wspólną kadencję, Rady Nadzorczej Spółki Pana Jacka Nieściora, powierzając mu funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej Spółki oraz Panią Agnieszkę Kowalik i Panów: Macieja Marca, Wiktora Cwynara i Piotra Śliwę.

Pani Agnieszka Kowalik oraz Pan Piotr Śliwa są kandydatami wybranymi przez pracowników Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.

W dniu 24 czerwca 2020 roku, na podstawie oświadczenia Ministra Aktywów Państwowych, do Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej powołany został Pan Krzysztof Majcher.

W dniu 1 lipca 2020 roku Rada Nadzorcza wybrała Pana Krzysztofa Majchera na Wiceprzewodniczącego Rady oraz Panią Agnieszkę Kowalik na Sekretarza Rady.

W dniu 26 lutego 2021 roku Pan Wiktor Cwynar złożył rezygnację z dniem 28 lutego 2021 roku z funkcji członka Rady Nadzorczej.

9. Zatwierdzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Jednostki Dominującej w dniu 12 kwietnia 2021 roku.

10. Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego

10.1. Oświadczenie o zgodności

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) zatwierdzonymi przez Unię Europejską.

10.2. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Walutą funkcjonalną Grupy i walutą prezentacji skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest złoty polski. Wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w tysiącach złotych.

10.3. Zasady sporządzenia sprawozdania skonsolidowanego

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem instrumentów finansowych wycenianych według wartości godziwej.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez podmioty tworzące Grupę w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności podmiotów wchodzących w skład Grupy w niezmienionej formie i zakresie przez okres co najmniej 12 miesięcy od daty bilansowej. Przy ocenie okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności podmiotów Grupy wzięto pod uwagę rozwój wydarzeń w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa wywołującego chorobę COVID-19. Zgodnie z najlepsza wiedzą na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania, sytuacja wynikająca z epidemii choroby COVID-19 nie zagraża kontynuacji działalności podmiotów tworzących Grupę. Informacje dotyczące wpływu pandemii na sytuacje przedstawiono w nocie 51.

W niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym prezentowany jest okres od 01 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku oraz dane porównawcze za okres od 01 stycznia 2019 roku do 31 grudnia 2019 roku.

W stosownych przypadkach w pakietach konsolidacyjnych jednostek zależnych dokonuje się korekt mających na celu ujednolicenie zasad rachunkowości stosowanych przez daną jednostkę z zasadami stosowanymi przez Grupę. Wszelkie transakcje, salda, przychody i koszty zachodzące między podmiotami powiązanymi objętymi konsolidacją podlegają pełnej eliminacji konsolidacyjnej.

11. Zmiany stosowanych zasad rachunkowości i korekty błędu

Przy sporządzaniu niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zastosowano zasady rachunkowości w zakresie niezmienionym w odniesieniu do zasad zastosowanych przy sporządzaniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2019 roku. W 2020 roku dokonano zmiany zasad rozliczania w trakcie roku dotacji z tytułu nieodpłatnie przyznanych praw do emisji CO₂ . Wprowadzona zmiana nie ma wpływu na wyniki Grupy w okresie rocznym.

Przy sporządzaniu niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego uwzględniono nowe lub zmienione MSR i interpretacje, które weszły w życie w 2020 roku:

Zmiany do MSSF 3 „Połączenia jednostek” dotyczą doprecyzowania definicji przedsięwzięcia;

Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” i MSR 8 „Zasady rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów” dotyczą definicji istotności;

Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena” i MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” dotyczą zmiany wskaźników referencyjnych stóp procentowych stosowanych w rachunkowości zabezpieczeń;

Zmiany do MSSF 16 „Leasing” dotyczą uproszczeń w ujmowaniu zmian umów leasingu w związku z COVID-19.

Zmiany nie dotyczyły lub nie miały istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy.

Grupa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego standardu, interpretacji lub zmiany, które zostały opublikowane, lecz nie weszły dotychczas w życie w świetle przepisów Unii Europejskiej.

12. Wpływ reformy IBOR na skonsolidowane sprawozdanie Grupy

Obowiązujące od 01 stycznia 2020 roku zmiany MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena” i MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”, MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” i MSSF 16 „Leasing” dotyczą weryfikacji wskaźników referencyjnych.

Z uwagi na trwający okres przejściowy, w którym obowiązują dotychczasowe rynkowe stopy procentowe, Grupa w roku 2020 nie wdrożyła nowych stawek referencyjnych. Na bieżąco monitoruje i analizuje wszelkie zdarzenia dotyczące procesu przejścia na nowe stawki referencyjne oraz wpływu tej zmiany na sytuację majątkową i finansową Grupy.

Grupa przewiduje, że wprowadzenie nowych stawek referencyjnych stóp procentowych będzie miało wpływ na sytuację majątkową i finansową, w związku z funkcjonującymi w Grupie umowami oraz transakcjami opartymi na rynkowych stopach procentowych (umowy kredytowe zawarte z bankami, Umowa o finansowanie wewnątrzgrupowe, Umowa obsługi płatności (confirming), Umowa cash poolingu rzeczywistego, umowy leasingowe, gwarancje bankowe, lokaty terminowe, umowy udzielonych pożyczek).

Jednakże, z uwagi na brak terminu, skali i kierunku zmian referencyjnych stóp procentowych, na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania nie jest możliwe oszacowanie wpływu reformy na sytuację majątkową i finansową Grupy w roku bieżącym i kolejnych latach.

13. Zmiany w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej i interpretacjach

Standardy i interpretacje zatwierdzone przez UE, które nie weszły jeszcze w życie dla okresów rocznych kończących się w dniu 31 grudnia 2020 roku

Na dzień sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie zidentyfikowano standardów i interpretacji, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, a nie weszły jeszcze w życie dla okresów rocznych kończących się w dniu 31 grudnia 2020 roku.

Standardy i interpretacje oczekujące na zatwierdzenie przez UE na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania

Zmiany do MSSF 4 Przedłużenie tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9

Zmiany w zakresie przedłużenia tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9 obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2021 roku i po tej dacie.

Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena” i MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”, MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” i MSSF 16 „Leasing”

Zmiana dotyczy weryfikacji wskaźników referencyjnych stóp procentowych i obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2021 roku i po tej dacie.

Zmiany do MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć”

Zmiany do MSSF 3 dotyczą aktualizacji referencji do Założeń Koncepcyjnych i mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2022 roku i po tej dacie.

Zmiany do MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”

Zmiany do MSR 16 dotyczą przychodów osiągniętych przed oddaniem do użytkowania rzeczowych aktywów trwałych i obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2022 roku i po tej dacie.

Zmiany do MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe”

Zmiany do MSR 37 dotyczą kosztów wypełnienia obowiązków umownych i obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2022 roku i po tej dacie.

Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2018-2020

Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2018-2020 obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2022 roku i po tej dacie.

MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe”, w tym zmiany do MSSF 17

Zmiany MSSF 17 mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2023 roku i po tej dacie i dotyczą jednostek prowadzących działalność ubezpieczeniową.

Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”

Zmiany do MSR 1 dotyczą podziału zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe i obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2023 roku i po tej dacie.

MSSF 14 „Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe”

Komisja Europejska postanowiła nie rozpoczynać procesu zatwierdzenia wersji wstępnej standardu, do stosowania na terenie Unii Europejskiej, do czasu wydania ostatecznej wersji MSSF 14.

Zmiany do MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe” oraz do MSR 28 „Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach”

Zmiany dotyczą sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem. Data wejścia w życie zmian została odroczona bezterminowo.

Grupa zamierza przyjąć wymienione poniżej, nowe standardy oraz zmiany standardów i interpretacji MSSF opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, lecz nieobowiązujące w 2020 roku zgodnie z datą ich wejścia w życie.

W ocenia Zarządu Jednostki Dominującej zmiany te nie będą miały istotnego wpływu na dotychczas stosowaną politykę rachunkowości Grupy.

Grupa na bieżąco analizuje konsekwencje oraz wpływ zastosowania wyżej wymienionych nowych i zmienionych standardów i interpretacji na przyszłe skonsolidowane sprawozdania finansowe. W jej ocenie zastosowanie niniejszych standardów i interpretacji nie będzie miało na nie znaczącego wpływu.

14. Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach

14.1. Istotność informacji

Za informacje istotne uznawane są te informacje same w sobie lub w połączeniu z innymi informacjami, których pominięcie, zniekształcenie lub ich nieprzejrzystość może wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

14.2. Profesjonalny osąd

Zarząd Jednostki Dominującej, kierując się subiektywną oceną, określa i stosuje politykę rachunkowości, która ma zapewnić, iż skonsolidowane sprawozdanie finansowe będzie zawierać właściwe i wiarygodne informacje oraz będzie:

prawidłowo, jasno i rzetelnie przedstawiać sytuację majątkową i finansową Grupy, wyniki jej działalności oraz przepływy pieniężne;

odzwierciedlać treść ekonomiczną transakcji;

obiektywne,

sporządzone zgodnie z zasadą ostrożnej wyceny,

kompletne we wszystkich istotnych aspektach.

Sporządzanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wymaga dokonania osądów, szacunków oraz założeń, które mają wpływ na prezentowane przychody, koszty, aktywa i zobowiązania oraz ujawnienia dotyczące zobowiązań warunkowych. Dokonywanie osądów, szacunków oraz założeń ma w szczególności zastosowanie do klasyfikacji składników aktywów i pasywów, oceny i kwalifikacji zawieranych umów (ujmowania przychodów i kosztów), dokonywanych wycen, oceny stopnia zużycia i przydatności posiadanych składników majątku, oceny i wyceny ryzyk, w szczególności strat kredytowych, oceny powiązań z innymi podmiotami, w szczególności do oceny sprawowania kontroli czy wywierania wpływu na inne podmioty.

14.3. Niepewność szacunków

Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego wymaga dokonania szacunków, jako że wiele informacji zawartych w sprawozdaniu nie może zostać wycenione w sposób precyzyjny. Szacunki opierają się na założeniach, które Zarząd Jednostki Dominującej weryfikuje w oparciu o zmiany czynników branych pod uwagę przy ich dokonywaniu, nowe informacje oraz doświadczenia z przeszłości. Dokonując szacunków Zarząd Jednostki Dominującej opiera się również na opiniach niezależnych ekspertów. W związku z powyższym, szacunki dokonane na dzień 31 grudnia 2020 roku mogą w przyszłości ulec zmianie na skutek wydarzeń w przyszłości wynikających ze zmian rynkowych lub zmian nie będących pod kontrolą Grupy, a rzeczywiste wyniki mogą się różnić od dokonanych szacunków.

Zgodnie z najlepszą wiedzą na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania, w ocenie Zarządu Jednostki Dominującej, sytuacja wynikająca z epidemii choroby COVID-19 nie wpływa istotnie na dokonane osądy i szacunki przedstawione w niniejszym sprawozdaniu. Realizowalność aktywów wykazanych w sprawozdaniu nie jest istotnie zagrożona.

Zmiana szacunków jest ujmowana w okresie, w którym zostały one dokonane, jeśli dotyczą wyłącznie tego okresu lub w okresie bieżącym i okresach przyszłych, jeśli zmiany dotyczą zarówno okresu bieżącego jak i okresów przyszłych.

Szczegółowe informacje, w szczególności wyniki, dotyczące dokonanych szacunków zostały przedstawione w notach przypisanych poszczególnym pozycjom skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej Grupy. W odniesieniu do rozliczeń podatkowych ryzyka zostały przedstawione w nocie 42.7.

15. Zasady rachunkowości

15.1. Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej

Transakcje wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu kursu obowiązującego w dniu zawarcia transakcji.

Na koniec okresu sprawozdawczego aktywa i zobowiązania pieniężne wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu odpowiednio obowiązującego na koniec okresu sprawozdawczego średniego kursu ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.

Powstałe z przeliczenia różnice kursowe ujmowane są odpowiednio w pozycji przychodów/kosztów finansowych w zależności od ich charakteru (dodatnie w przychodach, ujemne w kosztach).

Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według kosztu historycznego wyrażonego w walucie obcej są wykazywane po kursie historycznym z dnia transakcji. Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według wartości godziwej wyrażonej w walucie obcej są przeliczane po kursie z dnia dokonania wyceny do wartości godziwej.

Do wyceny bilansowej pozycji walutowych przyjęte zostały następujące kursy:

15.2. Rzeczowe aktywa trwałe

Rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są według ceny nabycia/kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o wszystkie koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do używania. Koszty poniesione po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw, obciążają wynik finansowy w momencie ich poniesienia.

Ze środka trwałego wydzielane są części składowe (komponenty) będące pozycjami o istotnej wartości, do których można przyporządkować odrębny okres ekonomicznej użyteczności.

Istotne części zamienne i serwisowe ujmowane jako rzeczowe aktywa trwałe są amortyzowane przez przewidywany okres użytkowania, nie dłuższy niż okres użytkowania środków trwałych, które serwisują.

Jako środki trwałe ujmuje się koszty regularnych, znaczących przeglądów, których przeprowadzenie jest niezbędne w celu zapobieżenia wystąpienia usterek oraz których wartość w poszczególnych okresach sprawozdawczych różni się istotnie. Z uwagi na zasadę istotności oraz przewagę korzyści nad kosztami Grupa do znaczących przeglądów kwalifikuje przeglądy o wartości przekraczającej kwotę 1,5 miliona złotych w odniesieniu do grupy środków trwałych stanowiących ciąg technologiczny (instalację) lub 100 tysięcy złotych w odniesieniu do pojedynczych środków trwałych, a odstęp pomiędzy poszczególnymi przeglądami przekracza 2 lata. Wartość przeglądu podlega amortyzacji w okresie do następnego przeglądu lub do końca okresu użytkowania danego środka trwałego w zależności od tego, który moment wystąpi wcześniej.

Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych naliczana jest indywidualnie metodą liniową przez szacowany dalszy okres użytkowania danego składnika aktywów.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku dalszy okres użytkowania poszczególnych grup środków trwałych wynosi przeciętnie:

Okres i metoda amortyzacji są weryfikowane przynajmniej na koniec każdego roku obrotowego. Zmiany w oczekiwanym okresie użytkowania lub oczekiwanym sposobie konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu i traktowane jako zmiany wartości szacunkowych. Odpis amortyzacyjny odnoszony jest w ciężar tej kategorii działalności, w której są wykorzystywane środki trwałe.

Jeżeli przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego zidentyfikowano przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości posiadanych aktywów, a wartość bilansowa przekracza szacowaną wartość odzyskiwalną, wówczas wartość tych aktywów jest obniżana do poziomu wartości odzyskiwalnej. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w pozycji „Pozostałe koszty operacyjne”.

Pozycja rzeczowych aktywów trwałych może zostać usunięta ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej po dokonaniu jej zbycia, likwidacji lub w przypadku, gdy nie są spodziewane żadne ekonomiczne korzyści wynikające z dalszego użytkowania takiego składnika aktywów. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia danego składnika aktywów ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej (obliczone jako różnica pomiędzy ewentualnymi wpływami ze sprzedaży netto a wartością bilansową danej pozycji) ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów jako przychody lub koszty w okresie, w którym dokonano usunięcia składnika aktywów.

Środki trwałe będące w toku budowy lub montażu są wykazywane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia. Środki trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji do czasu zakończenia budowy i przekazania środka trwałego do używania.

15.3. Koszty finansowania zewnętrznego

Koszty finansowania zewnętrznego są kapitalizowane jako część kosztu wytworzenia środków trwałych, w części w jakiej dają się bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów. Na koszty finansowania zewnętrznego składają się odsetki oraz zyski lub straty z tytułu różnic kursowych do wysokości odpowiadającej korekcie kosztu odsetek.

15.4. Nieruchomości inwestycyjne

Nieruchomości inwestycyjne wyceniane są zgodnie z zasadami określonymi do wyceny środków trwałych, tj. według cen nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy z tytułu utraty wartości, za wyjątkiem wydzierżawionych gruntów oddanych podmiotom Grupy w wieczyste użytkowanie, które to prawo wycenione jest według zasad określonych dla aktywów z tytułu prawa do użytkowania.

Nieruchomości inwestycyjne są usuwane ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej w przypadku ich zbycia lub w przypadku stałego wycofania danej nieruchomości inwestycyjnej z użytkowania. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia nieruchomości inwestycyjnej ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w okresie, w którym dokonano usunięcia.

Przeniesienia poszczególnych nieruchomości do lub z nieruchomości inwestycyjnych dokonuje się tylko wówczas, gdy następuje zmiana przeznaczenia i sposobu ich użytkowania.

Jeżeli nieruchomości w części służą pozyskiwaniu przychodów z czynszów lub są utrzymywane ze względu na wzrost ich wartości, w pozostałej zaś części są wykorzystywane przy produkcji, dostawach dóbr, świadczeniu usług lub czynnościach administracyjnych, to części te traktuje się rozdzielnie, jeżeli można je oddzielnie sprzedać (lub oddać w leasing).

Nieruchomości inwestycyjne podlegają amortyzacji wg zasad określonych dla środków trwałych przeznaczonych na potrzeby jednostki. Amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres użytkowania danej nieruchomości inwestycyjnej. Przeciętny dalszy okres użytkowania nieruchomości inwestycyjnych na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi około 36,0 lat.

15.5. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania (leasing, najem, dzierżawa)

Umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub inne umowy o podobnym charakterze, w tym prawo wieczystego użytkowania gruntu, w ramach których następuje przeniesienie na Grupę prawa do kontroli nad użytkowaniem, a tym samym przeniesienie na Grupę prawa do uzyskania zasadniczo wszystkich korzyści ekonomicznych z tytułu użytkowania i prawa do kierowania użytkowaniem, zidentyfikowanego składnika aktywu będącego przedmiotem umowy w zamian za wynagrodzenie, klasyfikowane są jako leasing, który wycenia się początkowo według kosztu.

Grupa stosuje jednolite podejście do ujmowania i wyceny wszystkich umów spełniających definicję leasingu z MSSF 16 „Leasing”, z wyjątkiem leasingów krótkoterminowych, tj. umów, których nieodwołalny okres wynosi 12 miesięcy lub mniej, oraz umów dotyczących aktywów o niskiej wartości, tj. umów, których bazowy składnik aktywów w dacie początkowego ujęcia ma wartość nieprzekraczającą 10 tysięcy złotych. Umowy te traktowane są jako umowy zakupu usług, a koszty realizacji tych umów ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów jako koszty usług bieżącego okresu.

Prawa do korzystania z aktywów na podstawie w/w umów w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentowane są w pozycji „Aktywa z tytułu prawa do użytkowania”, za wyjątkiem wydzierżawionych gruntów oddanych w wieczyste użytkowanie, które prezentowane są w pozycji „Nieruchomości inwestycyjne”. Zobowiązania wynikające z w/w umów prezentowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Pozostałe zobowiązania finansowe”. Koszty finansowe ujmowane są skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w okresie ich poniesienia.

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania

Grupa rozpoznaje aktywa z tytułu prawa do użytkowania w dacie rozpoczęcia leasingu, tj. dzień, kiedy bazowy składnik aktywów jest dostępny do użytkowania. Na moment początkowego ujęcia prawo do użytkowania wyceniane jest według kosztu, który obejmuje początkową wycenę zobowiązania z tytułu leasingu, opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty, poniesione przez Grupę początkowe koszty bezpośrednie oraz szacunek kosztów demontażu i usunięcia. Na koniec okresu sprawozdawczego prawo do użytkowania składnika majątku wycenia się według kosztu pomniejszonego o skumulowane odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości.

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania użytkowane na mocy umów leasingu są amortyzowane przez okres ich użytkowania przez okres trwania leasingu. W przypadku umów zawartych na czas nieokreślony, prawa do użytkowania z nich wynikające, amortyzowane są przez przyjęty dalszy okres użytkowania aktywa wynikający z jego okresu ekonomicznej użyteczności lub dalszy okres użytkowania aktywa wynikający z okresu ekonomicznej użyteczności podobnych aktywów będących własnością Grupy z uwzględnieniem stopnia zużycia.

Przeciętny dalszy okres użytkowania aktywów z tytułu prawa do użytkowania na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi około 26,1 lat, w tym z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntów około 70,7 lat.

Zobowiązania z tytułu leasingu

W dacie rozpoczęcia leasingu, zobowiązania z tytułu leasingu wycenia się w wysokości wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w tej dacie. Opłaty leasingowe obejmują opłaty stałe pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe, zmienne opłaty, które zależą od indeksu lub stawki oraz kwoty, których zapłaty oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej. Opłaty leasingowe obejmują również cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć jej wykonanie przez Grupę oraz płatności kar pieniężnych za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano możliwość wypowiedzenia leasingu przez Grupę.

Zmienne opłaty leasingowe, które nie zależą od indeksu lub stawki, są ujmowane jako koszty w okresie, w którym następuje zdarzenie lub warunek powodujący płatność.

Przy obliczaniu wartości bieżącej opłat leasingowych Grupa stosuje stopę procentową leasingu, wynikającą indywidualnie dla każdej umowy, a w przypadku jej braku, krańcową stopę procentową. Po dacie rozpoczęcia leasingu kwotę zobowiązań z tytułu leasingu zwiększają naliczone odsetki oraz zmniejszają dokonane płatności leasingowe. Ponadto wartość bilansowa zobowiązań z tytułu leasingu podlega ponownej wycenie w przypadku zmiany okresu leasingu, zmiany zasadniczo stałych opłat leasingowych lub zmiany osądu odnośnie zakupu aktywów bazowych.

Grupa jako leasingodawca

Jeśli z zawartych umów wynika, że Grupa jest leasingodawcą, umowy te klasyfikowane są odpowiednio do leasingu finansowego, jeżeli następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów, w przeciwnym wypadku do leasingu operacyjnego.

W przypadku leasingu operacyjnego składnik majątku będący przedmiotem umowy pozostaje w ewidencji Grupy i jest prezentowany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w odpowiedniej dla niego pozycji aktywów trwałych. Opłaty wynikające z umów zakwalifikowanych do leasingu operacyjnego ujmowane są jako przychód metodą liniową albo w inny systematyczny sposób.

W przypadku leasingu finansowego aktywa oddane w leasing prezentowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako należności w kwocie równej inwestycji leasingowej netto. Wartość netto inwestycji leasingowej ustalana jest w oparciu o stopę procentową leasingu.

15.6. Wartości niematerialne

Wartości niematerialne nabyte w oddzielnej transakcji początkowo wycenia się w cenie nabycia, a w odniesieniu do aktywowanych nakładów poniesionych na prace rozwojowe w koszcie wytworzenia. Nakłady poniesione na pozostałe wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie nie są aktywowane, lecz ujmowane w kosztach okresu, w którym zostały poniesione.

Po ujęciu początkowym, wartości niematerialne są wykazywane w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.

Okres użytkowania wartości niematerialnych może być ograniczony lub nieokreślony.

Wartości niematerialne o ograniczonym okresie użytkowania są amortyzowane przez okres użytkowania oraz poddawane testom na utratę wartości każdorazowo, gdy istnieją przesłanki wskazujące na utratę ich wartości.

Okres i metoda amortyzacji wartości niematerialnych o ograniczonym okresie użytkowania są weryfikowane przynajmniej na koniec każdego roku obrotowego. Zmiany w oczekiwanym okresie użytkowania lub oczekiwanym sposobie konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu lub metody amortyzacji i traktowane jak zmiany wartości szacunkowych. Odpis amortyzacyjny składników wartości niematerialnych o ograniczonym okresie użytkowania odnosi się w ciężar tej kategorii działalności, w której są one wykorzystywane. Przeciętny dalszy okres użytkowania wartości niematerialnych na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi około 8,4 lat.

Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania oraz te, które nie są użytkowane, są corocznie poddawane weryfikacji pod kątem ewentualnej utraty wartości, w odniesieniu do poszczególnych aktywów lub na poziomie ośrodka wypracowującego środki pieniężne.

Koszty prac badawczych i rozwojowych

Koszty prac badawczych ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w momencie poniesienia.

Nakłady poniesione na prace rozwojowe wykonane w ramach danego przedsięwzięcia są przenoszone na kolejny okres, jeżeli można uznać, że zostaną one w przyszłości odzyskane.

Po początkowym ujęciu nakładów na prace rozwojowe, do wyceny stosuje się model kosztu historycznego wymagający, aby składniki aktywów były ujmowane według cen nabycia/kosztów wytworzenia pomniejszonych o skumulowaną amortyzację i skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Poniesione nakłady są amortyzowane przez przewidywany okres uzyskiwania przychodów ze sprzedaży produktów, w których są wykorzystywane.

15.7. Odzyskiwalna wartość aktywów długoterminowych

Na koniec każdego okresu sprawozdawczego Grupa dokonuje oceny aktywów pod kątem istnienia przesłanek wskazujących na utratę ich wartości. W przypadku istnienia takiej przesłanki, dokonywane jest oszacowanie wartości odzyskiwalnej zgodnie z MSR 36 „Utrata wartości aktywów”. W przypadku, gdy wartość bilansowa danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne przewyższa jego wartość odzyskiwalną, uznaje się utratę jego wartości i dokonuje odpisu aktualizującego jego wartość do poziomu wartości odzyskiwalnej. Wartość odzyskiwalna jest jedną z dwóch wartości w zależności od tego, która z nich jest wyższa: wartością godziwą pomniejszoną o koszty zbycia lub wartością użytkową danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne.

Zespół aktywów niezależnie wypracowujący środki pieniężne, podlegający ocenie, obejmuje rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne oraz aktywa z tytułu prawa do użytkowania.

Dla potrzeb przeprowadzania testów na utratę wartości aktywów w Grupie wyodrębniono ośrodki wypracowujące przepływy pieniężne, na poziomie których ustalana jest wartość odzyskiwalna.

15.8. Instrumenty finansowe

Instrumentem finansowym jest każdy kontrakt, który skutkuje powstaniem składnika aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego lub instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron.

Aktywa finansowe klasyfikuje się do następujących kategorii:

aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy;

aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody;

aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie.

Zobowiązania finansowe dzielone są na:

zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy;

zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie.

Klasyfikacja aktywów finansowych do poszczególnych kategorii dokonywana jest na podstawie modelu biznesowego w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz charakterystyki przepływów pieniężnych dla danego składnika aktywów finansowych (test SPPI).

Wartość godziwa aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej, stanowiących przedmiot obrotu na aktywnych rynkach finansowych jest ustalana w odniesieniu do ofert zakupu notowanych na giełdzie w chwili zamknięcia sesji na dzień sprawozdawczy. Instrument finansowy jest uznawany za notowany na aktywnym rynku, jeśli kwotowane ceny są łatwo i regularnie dostępne z giełdy, od dealera, brokera, grupy branżowej, instytucji usługowej lub uprawnionej do wydawania regulacji, a ceny te reprezentują aktualne i regularnie występujące na rynku transakcje zawierane bezpośrednio pomiędzy stronami.

Jeżeli nie ma aktywnego rynku na dane aktywa finansowe, wartość godziwą ustala się przy pomocy technik wyceny, obejmujących:

wykorzystanie niedawno zawartych transakcji (np. z procesu ofertowego), przeprowadzonych na warunkach rynkowych;

odniesienie do innych instrumentów, które są zasadniczo takie same;

analizę przepływów pieniężnych zdyskontowanych bieżącą rynkową stopą procentową właściwą dla podobnych instrumentów;

modele wyceny opcji, kontraktów forward, praw poboru i innych instrumentów;

w odniesieniu do instrumentów kapitałowych w sposób uproszczony – udział w kapitale własnym jednostki.

Grupa dokonuje oceny oczekiwanych strat kredytowych (ECL) związanych z instrumentami dłużnymi wycenianymi według zamortyzowanego kosztu i wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody, niezależnie od tego czy wystąpiły przesłanki utraty wartości.

W przypadku należności z tytułu dostaw i usług Grupa stosuje uproszczone podejście i wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia przy użyciu macierzy rezerw. Grupa wykorzystuje swoje dane historyczne dotyczące strat kredytowych, skorygowane w stosownych przypadkach o wpływ informacji dotyczących przyszłości, tj. oczekuje się, że dane w zakresie historycznej spłacalności mogą odzwierciedlać ryzyko kredytowe, jakie ponoszone będzie w okresach przyszłych.

W przypadku pozostałych aktywów finansowych, Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej 12-miesiącznym oczekiwanym stratom kredytowym. Jeżeli ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia, odpis na oczekiwane straty kredytowe wycenia się w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia.

W odniesieniu do pozostałych aktywów finansowych ryzyko niewypłacalności kontrahentów (np. instytucji finansowych) wyznaczane jest w oparciu o ocenę wiarygodności przyznaną przez agencje ratingowe.

Oczekiwana strata kredytowa, zgodnie z MSSF 9 „Instrumenty finansowe” kalkulowana jest przy uwzględnieniu szacunków w zakresie potencjalnych odzysków z tytułu wniesionych zabezpieczeń oraz wartości pieniądza w czasie.

Przesłanką, która brana jest pod uwagę przy analizie znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego związanego z danym aktywem finansowym jest fakt, że prawdopodobieństwo niewypłacalności kontrahenta na dzień sprawozdawczy jest co najmniej 100% większe od prawdopodobieństwa niewypłacalności na datę jego początkowego ujęcia. W analizie znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego uwzględniane są również inne informacje mogące mieć wpływ na ocenę ryzyka kredytowego.

W przypadku, gdy opóźnienie w spłacie przekroczy 30 dni, przyjęto, że od dnia początkowego ujęcia ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło. Jednocześnie przyjęto, że niewykonanie zobowiązania przez dłużnika (default) następuje w przypadku, gdy opóźnienie w spłacie przekroczy 90 dni.

Zamortyzowany koszt instrumentu finansowego jest kwotą, w jakiej jest on wyceniany w momencie początkowego ujęcia, pomniejszoną o spłaty kapitału oraz powiększoną lub pomniejszoną o ustaloną z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej skumulowaną amortyzację wszelkich różnic między wartością początkową a wartością w terminie wymagalności, oraz skorygowaną o wszelkie odpisy na oczekiwane straty kredytowe.

Efektywna stopa procentowa jest to stopa procentowa, która dyskontuje oszacowane przyszłe pieniężne wpływy lub płatności dokonywane w oczekiwanym okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach w okresie krótszym, do bilansowej wartości brutto danego instrumentu.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Do kategorii tej zalicza się inne niż aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie lub wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w szczególności papiery wartościowe notowane na aktywnym rynku, nabyte w celu sprzedaży w krótkim terminie oraz instrumenty pochodne.

W momencie początkowego ujęcia w księgach rachunkowych, można dokonać nieodwołalnej kwalifikacji określonych inwestycji w instrumenty kapitałowe, które w przeciwnym razie byłyby wyceniane w wartości godziwej przez wynik, aby przedstawić późniejsze zmiany ich wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody. Zasady te można stosować w odniesieniu do instrumentu kapitałowego, który nie jest przeznaczony do obrotu ani nie jest warunkową zapłatą ujętą przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia przedsięwzięć, do którego ma zastosowanie MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć”.

Aktywa finansowe (dłużne i kapitałowe) wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Do kategorii tej zalicza się aktywa, które są utrzymywane zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów finansowych oraz warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty (składnik aktywów pozytywnie przeszedł test SPPI).

W momencie początkowego ujęcia w księgach rachunkowych, można wyznaczyć aktywa kapitałowe jako wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, przy czym wyznaczenie takie jest nieodwracalne i może mieć miejsce jedynie dla pojedynczego składnika aktywów, i nie jest dostępne dla instrumentów kapitałowych przeznaczonych do obrotu. Po początkowym ujęciu, instrumenty finansowe zakwalifikowane do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej wyceniane są według wartości godziwej na każdy dzień sprawozdawczy.

W momencie początkowego ujęcia dokonywany jest nieodwołalny wybór dotyczący ujmowania w innych całkowitych dochodach późniejszych zmian wartości godziwej inwestycji w instrument kapitałowy, który nie jest przeznaczony do obrotu ani nie jest warunkową zapłatą ujętą przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia jednostek, do którego ma zastosowanie MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć”. Wybór taki dokonywany jest oddzielnie dla każdego instrumentu kapitałowego. Skumulowane zyski lub straty uprzednio ujęte w innych całkowitych dochodach nie podlegają przeklasyfikowaniu do wyniku finansowego.

Do kategorii tej zalicza oraz udziały i akcje długoterminowe.

Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Do kategorii tej zaliczane są aktywa, które są utrzymywane, zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy, a warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.

Do aktywów wycenianych w zamortyzowanym koszcie zalicza się należności finansowe, w tym należności z tytułu dostaw i usług, udzielone pożyczki oraz lokaty i depozyty bankowe.

Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Do zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy należą przede wszystkim instrumenty pochodne (Grupa nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń) o ujemnej wartości godziwej. Wyceny instrumentów pochodnych w wartości godziwej dokonuje się na koniec każdego okresu sprawozdawczego w oparciu o wyceny przeprowadzone przez banki lub inne instytucje finansowe realizujące transakcje. Wszelkie zyski lub straty z tytułu wyceny instrumentów pochodnych odnoszone są w przychody lub koszty działalności, której dotyczą w szczególności instrumenty pochodne zabezpieczające przed ryzykiem walutowym w przychody lub koszty finansowe. Wartość godziwą instrumentów dłużnych stanowią przyszłe przepływy pieniężne zdyskontowane bieżącą rynkową stopą procentową właściwą dla podobnych instrumentów. Wszelkie zyski lub straty z tego tytułu odnoszone są w przychody lub koszty finansowe.

Zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Pozostałe zobowiązania finansowe, niezaliczone do zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy zalicza się do zobowiązań finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie. Do kategorii tej zaliczane są głównie zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz zaciągnięte kredyty i pożyczki. Zobowiązania zaliczone do tej kategorii wycenia się w zamortyzowanym koszcie z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.

15.9. Wbudowane instrumenty pochodne

Wbudowane instrumenty pochodne są oddzielane od umów i traktowane jak instrumenty pochodne, jeżeli warunki ich wyodrębnienia są spełnione.

Wbudowane instrumenty pochodne są wykazywane w podobny sposób jak samodzielne instrumenty pochodne, które nie są uznane za instrumenty zabezpieczające.

15.10. Zapasy i prawa majątkowe

Zapasy obejmują w szczególności:

materiały;

towary;

produkty (wyroby i usługi) wytworzone lub przetworzone, zdatne do sprzedaży;

półprodukty i produkcja w toku (w działalności usługowej).

Zapasy są wyceniane według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia/kosztu wytworzenia i możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto.

Na cenę nabycia lub koszt wytworzenia zapasów składają się koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzenia zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu.

Koszty zakupu zapasów składają się z ceny zakupu, ceł importowych i pozostałych podatków (inne niż te możliwe do odzyskania w okresie późniejszym przez jednostkę gospodarczą od urzędów skarbowych) oraz kosztów transportu, załadunku, wyładunku oraz innych kosztów dających się bezpośrednio przyporządkować do pozyskania wyrobów, materiałów i usług. Przy określaniu kosztów zakupu odejmuje się opusty, rabaty handlowe i inne podobne pozycje.

Ceną sprzedaży netto możliwą do uzyskania jest szacowana cena sprzedaży dokonywana w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszona o koszty wykończenia i szacowane koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku.

Wygenerowane prawa majątkowe ujmowane są na bieżąco jako zapasy oraz drugostronnie jako zmniejszenie kosztów produkcji. Do czasu potwierdzenia ilości odpowiednio przez Urząd Regulacji Energetyki i audyt weryfikujący zmiany ujętych w ewidencji praw majątkowych traktuje się jako zmiany szacunków.

Prawa majątkowe przyznane z tytułu zrealizowania projektów zakwalifikowanych do Krajowego Planu Inwestycyjnego (KPI) lub z tytułu zrealizowania projektów poprawy efektywności energetycznej wyceniane są na moment początkowego ujęcia w wartości godziwej i ujmowane jako „Prawa majątkowe” a drugostronnie jako „Dotacja” do środków trwałych nabytych/wytworzonych w ramach realizacji projektu.

Przyznane nieodpłatnie prawa majątkowe wyceniane są na moment początkowego ujęcia w wartości godziwej jako składnik aktywów – „Prawa majątkowe” w korespondencji z „Dotacjami”. Wartość godziwą praw majątkowych stanowi iloczyn ich ilości i ceny rynkowej z dnia przyznania.

Zapasy i prawa majątkowe są wykazywane w wartości netto (pomniejszonej o odpisy aktualizujące). Odpisy aktualizujące wartość zapasów tworzy się w związku z utratą ich wartości, celem doprowadzenia wartości zapasów i praw majątkowych do poziomu możliwej do odzyskania wartości netto.

Utworzenie i odwrócenie odpisu aktualizującego wartość zapasów ujmowane jest jako odpowiednio zwiększenie lub zmniejszenie:

kosztu wytworzenia sprzedanych produktów - w przypadku utraty wartości wyrobów gotowych, półfabrykatów, produkcji w toku, materiałów i surowców służących do produkcji, praw majątkowych przeznaczonych na potrzeby własne;

wartości sprzedanych towarów i materiałów - w przypadku utraty wartości towarów, materiałów i praw majątkowych przeznaczonych do sprzedaży.

Skutki różnic wynikających z inwentaryzacji zapasów ujmowane są w działalności, której dotyczą.

Prawa do emisji dwutlenku węgla (CO₂ )

Zasady stosowane od 01 stycznia 2020 roku

Przyznane nieodpłatnie prawa do emisji CO₂ ujmowane są w wartości godziwej ustalonej wg ceny rynkowej z dnia ich przyznania z uwzględnieniem kursu waluty ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego obowiązującego na ten dzień. Początkowe ujęcie nieodpłatnie przyznanych praw do emisji ujmuje się jako składnik aktywów – „Prawa majątkowe” w korespondencji z „Dotacjami”.

Należne, lecz nieprzyznane prawa do emisji ujmuje się jako należności. Do czasu przyznania praw do emisji zmiany wartości tych praw traktuje się jako zmiany szacunków.

Nabyte prawa na moment początkowego ujęcia wyceniane są w cenie nabycia.

W oparciu o rzeczywistą emisję, koszty bieżącego okresu obciążane są wartością praw przypadających na tę emisję w korespondencji z pozycją biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Utworzone bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów obciążają koszt wytworzenia sprzedanych produktów. Równolegle do obciążenia kosztów, następuje rozliczenie dotacji – odciążenie kosztów – odrębnie dla każdej instalacji, w proporcji rzeczywistych emisji do emisji planowanej na dany rok. Nadwyżki nieodpłatnie przyznanych praw nad planowaną emisją przesuwane są na pozostałe instalacje lub elektrociepłownię.

Do wysokości posiadanych przez Spółkę praw, równowartość praw do emisji CO₂ ustala się w oparciu o średnioważoną cenę odrębnie dla praw przyznanych nieodpłatnie oraz nabytych i zawartych na dzień bilansowy kontraktów terminowych na zakup praw przeznaczonych do zabezpieczenia emisji danego roku, z których dostawa praw nastąpi przed upływem terminu umorzenia. W przypadku braku ilości praw do pokrycia rzeczywistej emisji, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów dotyczące różnicy pomiędzy emisją rzeczywistą a posiadanymi prawami, w tym wynikających z posiadanych kontraktów, ustalane są wg cen rynkowych z dnia bilansowego.

Na koniec okresu sprawozdawczego wartość praw jest weryfikowana w odniesieniu do ich wartości rynkowej na dzień bilansowy.

W przypadku sprzedaży praw, przychody z tytułu sprzedaży ujmowane są na zasadach ogólnych.

Okresem rozliczeniowym praw do emisji CO₂ jest rok kalendarzowy. Wykorzystane prawa do emisji ulegają umorzeniu i wyłącza się je z ewidencji. Wyłączenie z ewidencji następuje w korespondencji z biernymi rozliczeniami międzyokresowymi kosztów (rozliczenie rmk).

Wartość niewykorzystanych i niesprzedanych praw do emisji, które ulegają umorzeniu odpisuje się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

Zasady stosowane do 31 grudnia 2019 roku

Przyznane nieodpłatnie prawa do emisji CO₂ ujmowane są w wartości godziwej ustalonej wg ceny rynkowej z dnia ich przyznania z uwzględnieniem kursu waluty ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego obowiązującego na ten dzień. Początkowe ujęcie nieodpłatnie przyznanych praw do emisji ujmuje się jako składnik aktywów – „Prawa majątkowe” w korespondencji z „Dotacjami”.

Należne, lecz nieprzyznane prawa do emisji ujmuje się jako należności. Do czasu przyznania praw do emisji zmiany wartości tych praw traktuje się jako zmiany szacunków.

Nabyte prawa na moment początkowego ujęcia wyceniane są w cenie nabycia.

W oparciu o rzeczywistą emisję koszty bieżącego okresu obciążane są wartością praw przypadających na tę emisję w korespondencji z pozycją bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów. Utworzone bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów obciążają koszt wytworzenia sprzedanych produktów. Równolegle do obciążenia kosztów następuje rozliczenie dotacji – odciążenie kosztów – do wysokości wartości praw przyznanych nieodpłatnie przeznaczonych do umorzenia.

Do wysokości posiadanych przez Grupę praw, równowartość praw do emisji CO₂ ustala się w oparciu o średnioważoną cenę odrębnie dla praw przyznanych nieodpłatnie oraz nabytych i zawartych na dzień bilansowy kontraktów terminowych na zakup praw przeznaczonych do zabezpieczenia emisji danego roku, z których dostawa praw nastąpi przed upływem terminu umorzenia. W przypadku braku ilości praw do pokrycia rzeczywistej emisji, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów dotyczące różnicy pomiędzy misją rzeczywistą a posiadanymi prawami, w tym wynikających z posiadanych kontraktów, ustalane są wg cen rynkowych z dnia bilansowego.

Na koniec okresu sprawozdawczego wartość praw jest weryfikowana w odniesieniu do ich wartości rynkowej na dzień bilansowy.

W przypadku sprzedaży praw, przychody z tytułu sprzedaży ujmowane są na zasadach ogólnych.

Okresem rozliczeniowym praw do emisji CO₂ jest rok kalendarzowy. Wykorzystane prawa do emisji ulegają umorzeniu i wyłącza się je z ewidencji. Wyłączenie z ewidencji następuje w korespondencji z biernymi rozliczeniami międzyokresowymi kosztów (rozliczenie rmk).

Wartość niewykorzystanych i niesprzedanych praw do emisji, które ulegają umorzeniu odpisuje się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

15.11. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe

Należności z tytułu dostaw i usług są aktywami finansowymi, niebędącymi instrumentami pochodnymi, o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach, nienotowanymi na aktywnym rynku. Należności z tytułu dostaw i usług powstają w wyniku podstawowej działalności Grupy.

Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe wycenia się na koniec okresu sprawozdawczego według zamortyzowanego kosztu (tj. zdyskontowane przy użyciu efektywnej stopy procentowej) pomniejszonego o odpisy z tytułu utraty wartości. W przypadku należności krótkoterminowych o terminie płatności do 365 dni przyjmuje się, że wycena ta odpowiada kwocie należnej zapłaty.

Należności z tytułu dostaw i usług korygowane są o należne rabaty (dyskonto, premie, bonusy, upusty) z uwagi na przyjęte założenie, że ich rozliczenie odbywać się będzie poprzez potrącenie.

Pozostałe należności stanowią:

a/ inne należności spełniające definicję aktywów finansowych, w tym:

należności z tytułu rozliczenia pochodnych instrumentów finansowych;

należności z tytułu dywidend;

odsetki od należności;

zaliczki, które będą rozliczone w formie pieniężnej;

pozostałe należności finansowe;

b/ inne należności nie spełniające definicji aktywów finansowych, w tym:

przekazane zaliczki na dostawy oraz na środki trwałe, środki trwałe w budowie i wartości niematerialne, które zostaną rozliczone poprzez fizyczną dostawę lub wykonanie usługi;

należności z tytułu podatków (inne niż należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego);

pozostałe należności niefinansowe;

rozliczenia międzyokresowe czynne.

W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wartość należności jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej brutto odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie należności w związku z upływem czasu jest ujmowane jako przychody finansowe.

Należności niestanowiące aktywów finansowych ujmuje się początkowo w wartości nominalnej i wycenia na koniec okresu sprawozdawczego w kwocie wymagającej zapłaty.

Wartość należności jest aktualizowana przy uwzględnieniu stopnia prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, dokonywane są szacunki oczekiwanych strat kredytowych. Zasady ustalania oczekiwanych strat kredytowych opisane zostały w nocie 15.8.

Kwota odpisów może ulec zmniejszeniu w przypadku posiadania przez Zarząd wiarygodnych dokumentów, z których wynika, iż należności zostały zabezpieczone i ich zapłata jest wysoce prawdopodobna.

Odpisy oczekiwanych strat kredytowych ujmuje się w ciężar kosztów sprzedaży, z wyjątkiem odpisów aktualizujących dotyczących należności z tytułu odsetek od należności z tytułu dostaw i usług, które ujmuje się w kosztach finansowych. Odpisy aktualizujące odnoszące się do pozostałych należności, innych niż należności odsetkowe, ujmuje się w pozostałych kosztach operacyjnych. Odwrócenie odpisów aktualizujących wartość należności ujmuje się, jeżeli w kolejnych okresach utrata wartości uległa zmniejszeniu, a wzrost wartości aktywa finansowego może być przypisany do zdarzeń występujących po momencie ujęcia odpisu. W wyniku odwrócenia odpisu wartość bilansowa aktywów finansowych nie może przekraczać wysokości zamortyzowanego kosztu, jaki zostałby ustalony, gdyby uprzednio nie ujęto odpisu z tytułu utraty wartości. Odwrócenie odpisu ujmuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów odpowiednio jako zmniejszenie kosztów sprzedaży lub jako przychody finansowe/pozostałe przychody operacyjne.

Aktywa z tytułu umów

W przypadku poniesienia kosztów związanych ze świadczeniem usługi/realizacją umowy przez stronę trzecią na rzecz klientów przed wykonaniem umowy, koszty te stanowią koszty wykonania umowy i podlegają aktywowaniu. Są one rozliczane przez okres wykonywania zobowiązań wynikających z umowy. Aktywowane koszty wykazywane są w odrębnej pozycji skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej – „Aktywa z tytułu umów”.

W pozycji tej wykazywane są również szacunki dotyczące umów budowlanych i projektowych.

15.12. Pozostałe aktywa finansowe

Pozostałe aktywa finansowe wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej obejmują udzielone pożyczki oraz lokaty bankowe i inne środki pieniężne ulokowane na okres przekraczający trzy miesiące licząc od daty ich ulokowania.

W skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej wartość pozostałych aktywów finansowych skorygowana jest o oszacowane straty kredytowe. Szacowanie strat kredytowych opiera się na ratingu instytucji finansowych i przedsiębiorstw, w których ulokowane są środki pieniężne bądź udzielone pożyczki.

15.13. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych

Środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej obejmują środki pieniężne w banku i w kasie oraz lokaty krótkoterminowe o pierwotnym okresie zapadalności nieprzekraczającym trzech miesięcy.

Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych składa się ze środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazanych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej, skorygowanych o naliczone na dzień bilansowy odsetki, różnice kursowe z wyceny walut obcych oraz oszacowane straty kredytowe. Szacowanie strat kredytowych opiera się na ratingu instytucji finansowych, w których zdeponowane są środki pieniężne.

15.14. Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży

Aktywa trwałe (lub grupy do zbycia) klasyfikuje się jako przeznaczone do sprzedaży, jeżeli ich wartość bilansowa będzie odzyskana raczej poprzez transakcje sprzedaży niż poprzez kontynuowanie użytkowania, pod warunkiem, iż są dostępne do natychmiastowej sprzedaży w obecnym stanie, z zachowaniem warunków, które są zwyczajowo stosowane przy sprzedaży tych aktywów oraz ich sprzedaż jest wysoce uprawdopodobniona.

Aktywa trwałe wycenia się według niższej z dwóch wartości: wartości bilansowej lub wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia. Różnica z wyceny do wartości godziwej ujmowana jest w pozostałych kosztach operacyjnych. W momencie późniejszej wyceny, ewentualne odwrócenie wartości godziwej ujmuje się w pozostałych przychodach operacyjnych.

W przypadku, gdy składnik nie spełnia już kryteriów kwalifikacji do aktywów przeznaczonych do sprzedaży, ujmuje się go w tej pozycji bilansowej, z której był uprzednio ujęty i wycenia się go w kwocie niższej z dwóch:

wartości bilansowej z dnia poprzedzającego klasyfikację składnika aktywów jako przeznaczony do sprzedaży, skorygowanej o amortyzację lub aktualizację wyceny, która zostałaby ujęta, gdyby składnik aktywów nie został zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży lub

wartości odzyskiwalnej z dnia podjęcia decyzji o jego nie sprzedawaniu.

15.15. Kapitał własny

Kapitały własne ujmuje się w księgach rachunkowych z podziałem na jego rodzaje i według zasad określonych przepisami prawa i postanowieniami statutu Jednostki Dominującej.

Kapitał zakładowy wykazywany jest w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w wysokości wykazywanej w statucie Jednostki Dominującej i Krajowym Rejestrze Sądowym.

Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej stanowią nadwyżki osiągnięte przy emisji, pomniejszone o koszty poniesione w związku z emisją akcji.

Zyski zatrzymane stanowią: kapitał zapasowy, kapitały rezerwowe i pozostałe, zyski i straty aktuarialne, niepodzielony zysk lub niepokryta strata z lat ubiegłych (skumulowane zyski/straty z lat ubiegłych), wynik finansowy bieżącego roku obrotowego.

15.16. Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek

W momencie początkowego ujęcia, wszystkie kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne ujmowane są według wartości godziwej, pomniejszonej o koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki.

Po początkowym ujęciu oprocentowane kredyty, pożyczki i papiery dłużne są wyceniane według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Przy ustalaniu zamortyzowanego kosztu uwzględnia się koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki oraz dyskonta lub premie uzyskane przy rozliczeniu zobowiązania.

15.17. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe

Zobowiązania stanowią obecny, wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek, którego wypełnienie, według oczekiwań, spowoduje wypływ środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne.

Zobowiązania z tytułu dostaw i usług obejmują:

zobowiązania przypadające do zapłaty za dobra lub usługi, które zostały dostarczone lub wykonane oraz zafakturowane lub formalnie uzgodnione z dostawcą;

rozliczenia międzyokresowe bierne, czyli zobowiązania przypadające do zapłaty za dobra lub usługi, które zostały wykonane, ale nie zostały opłacone, zafakturowane lub formalnie uzgodnione z dostawcą, przy czym kwota lub termin zapłaty są mniej niepewne niż w przypadku rezerw;

zobowiązania przypadające do zapłaty za materiały i towary, które jeszcze nie zostały dostarczone, ale zgodnie z obowiązującymi warunkami współpracy, znaczące ryzyka i korzyści związane z ich własnością przeszły już na Grupę.

Pozostałe zobowiązania obejmują:

a/ zobowiązania spełniające definicję zobowiązań finansowych, w tym:

zobowiązania z tytułu wynagrodzeń osobowych;

zobowiązania z tytułu dywidend;

zobowiązania z tytułu otrzymanych zaliczek, jeżeli ich rozliczenie nastąpi w formie pieniężnej;

zobowiązania z tytułu nabycia rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych itp.;

bierne rozliczenia międzyokresowe, czyli zobowiązania przypadające do zapłaty za dobra lub usługi, które zostały wykonane, ale nie zostały opłacone, zafakturowane lub formalnie uzgodnione z dostawcą, przy czym kwota lub termin zapłaty są mniej niepewne niż w przypadku rezerw, inne niż zaklasyfikowane do zobowiązań z tytułu dostaw i usług;

b/ zobowiązania niespełniające definicji zobowiązań finansowych, w tym:

zobowiązania z tytułu podatków (inne niż zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego, które są prezentowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej odrębnie), opłat, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych tytułów publicznoprawnych;

bierne rozliczenia międzyokresowe inne niż zaklasyfikowane do zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz innych zobowiązań finansowych, w tym oszacowane opłaty za korzystanie ze środowiska naturalnego, dla których moment płatności przypada w okresach późniejszych niż koniec okresu sprawozdawczego i na które nie otrzymano jeszcze decyzji potwierdzającej powstania zobowiązania;

zobowiązania wobec pracowników, jeżeli ich uregulowanie nastąpi w innej formie niż poprzez wypłatę środków pieniężnych;

zobowiązania wobec pracowników z tytułu podróży służbowych;

fundusze specjalne, w tym zobowiązanie z tytułu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) po pomniejszeniu o środki pieniężne, należności z tytułu pożyczek udzielonych ze środków z ZFŚS;

rozliczenia międzyokresowe przychodów, z wyjątkiem dotacji rządowych prezentowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej odrębnie.

Zobowiązania finansowe inne niż zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, na koniec okresu sprawozdawczego wycenia się według zamortyzowanego kosztu, tj. zdyskontowane przy użyciu efektywnej stopy procentowej. W przypadku zobowiązań krótkoterminowych o terminie płatności do 365 dni przyjmuje się, że wycena ta odpowiada kwocie wymagającej zapłaty.

Zobowiązania niezaliczone do zobowiązań finansowych wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty.

Zobowiązania z tytułu umów

Zobowiązania z tytułu umów obejmują zobowiązania do wykonania świadczenia w postaci prawa materialnego po spełnieniu określonego warunku, wynagrodzenia za działania marketingowe, otrzymane zaliczki na dostawy wyrobów gotowych, towarów i wykonanie usług oraz zafakturowane, ale jeszcze nie w pełni wykonane usługi.

W pozycji tej wykazywane są również szacunki dotyczące umów budowlanych – szacunki przychodów, wynikające ze stopnia zaawansowania realizacji umów, poniesionych kosztów oraz oczekiwanego wyniku.

15.18. Rezerwy

Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na Grupie ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu korzyści ekonomicznych oraz można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. Jeżeli Grupa spodziewa się, że koszty objęte rezerwą zostaną zwrócone, wówczas zwrot ten jest ujmowany jako odrębny składnik aktywów, ale tylko wtedy, gdy jest rzeczą praktycznie pewną, że zwrot ten rzeczywiście nastąpi. Koszty dotyczące danej rezerwy są wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów po pomniejszeniu o wszelkie zwroty.

W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej brutto odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie rezerwy w związku z upływem czasu jest ujmowane jako koszty finansowe.

15.19. Świadczenia pracownicze

Nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe, odprawy pośmiertne

Zgodnie z obowiązującymi Grupę przepisami dotyczącymi wynagradzania pracownikom przysługuje nagroda jubileuszowa i odprawa emerytalno-rentowa, natomiast w przypadku śmierci pracownika osobom uposażonym, odprawa pośmiertna. Grupa tworzy rezerwę na przyszłe zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych i rentowych, pośmiertnych oraz nagród jubileuszowych w celu przyporządkowania kosztów do okresów, których dotyczą. Niektóre podmioty Grupy dokonują odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych na rzecz emerytów i rencistów. Grupa nie wydziela aktywów, które w przyszłości służyłyby uregulowaniu zobowiązań z tytułu odpraw emerytalnych i rentowych, odpraw pośmiertnych oraz nagród jubileuszowych.

Wartość przyszłych zobowiązań z tytułu nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych i rentowych oraz odpraw pośmiertnych wyliczana jest przez uprawnionego aktuariusza przy zastosowaniu metody prognozowanych uprawnień jednostkowych z uwzględnieniem prognozowanego wzrostu wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru przyszłych świadczeń, założonej stopy dyskonta, założonym prawdopodobieństwie osiągnięcia odpowiedniego stażu pracy (prawdopodobieństwo osiągnięcia uprawnień do nagrody jubileuszowej), prawdopodobieństwie dożycia przez pracownika wieku emerytalnego (prawdopodobieństwo osiągnięcia uprawnień do jednorazowej odprawy emerytalnej), prawdopodobieństwie inwalidztwa pracownika przed osiągnięciem wieku emerytalnego (prawdopodobieństwo osiągnięcia uprawnień do jednorazowej odprawy rentowej), pod warunkiem pozostania w stosunku pracy z obecnym pracodawcą oraz w odniesieniu do odpraw pośmiertnych umieralność i prawdopodobieństwo dożycia.

Wysokość rezerwy aktualizowana jest co najmniej na koniec danego roku obrotowego. Korekta zwiększająca lub zmniejszająca wysokość rezerwy odnoszona jest w koszty działalności operacyjnej, za wyjątkiem zysków/(strat) aktuarialnych dotyczących programów określonych świadczeń po okresie zatrudnienia, które ujmowane są w innych całkowitych dochodach.

Wykorzystanie tego typu rezerw powoduje zmniejszenie rezerwy. Rozwiązanie powyższej rezerwy koryguje (zmniejsza) odpowiednio koszty operacyjne lub inne całkowite dochody.

Świadczenie związane z ustaniem stosunku pracy

W przypadku rozwiązania stosunku pracy, pracownikom przysługują świadczenia przewidziane przez obowiązujące w Polsce przepisy prawa pracy, między innymi ekwiwalent z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego oraz odszkodowania z tytułu zobowiązania do powstrzymania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy.

Rezerwy/rozliczenia międzyokresowe kosztów/zobowiązania na pozostałe świadczenia związane z ustaniem stosunku pracy tworzone są w momencie ustania stosunku pracy. Ich aktualizacja następuje najpóźniej na koniec roku obrotowego.

Nagroda roczna, wynagrodzenie zmienne

Pracownikom niektórych Spółek z Grupy przysługuje prawo do nagrody rocznej. Jej wysokość, zgodnie z przyjętymi regulacjami, uzależniona jest od uzyskanych w danym roku wyników finansowych.

Osobom zatrudnionym na podstawie tzw. kontraktów menadżerskich przysługuje prawo do wynagrodzenia uzależnionego od stopnia realizacji wyznaczonych celów (wynagrodzenie zmienne).

Rezerwa na nagrodę roczną oraz wynagrodzenie zmienne tworzona jest w ciężar kosztów operacyjnych.

Odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych z zysku netto

Zgodnie z obowiązującymi Grupę przepisami możliwe jest przeznaczenie części zysku na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS). W związku z tym, że na koniec okresu sprawozdawczego nie jest możliwe wiarygodne oszacowanie kwoty zobowiązania Grupa ujmuje koszty świadczeń pracowniczych dotyczących odpisów na ZFŚS z zysku netto w kosztach roku obrotowego, w którym podjęta została uchwała o przeznaczeniu części zysku netto na ZFŚS.

Pozostałe świadczenia pracownicze

Koszty pozostałych świadczeń pracowniczych są ujmowane w kosztach roku obrotowego, w którym zostały zatwierdzone do wypłaty, chyba że możliwe jest wiarygodne określenie kwoty świadczenia.

15.20. Przychody

Wysokość przychodów ustala się według wartości godziwej otrzymanej bądź należnej zapłaty.

W przypadku, gdy wpływ zmian wartości pieniądza w czasie jest istotny (za taki uważa się okres uzyskania zapłaty dłuższy niż 365 dni), przychody wycenia się według wartości zdyskontowanej. Wartość dyskonta jest odnoszona stosownie do upływu czasu jako zwiększenie wartości należności, a drugostronnie jako przychody finansowe.

Przychody ujmowane i prezentowane są w podziale na przychody ze sprzedaży (produktów, materiałów i towarów), pozostałe przychody operacyjne (dotyczące majątku trwałego, dotacji, kar i odszkodowań) oraz przychody finansowe (dotyczące działalności o charakterze finansowym, w tym majątku finansowego, różnic kursowych oraz wyniku na transakcjach zabezpieczających przed ryzykiem walutowym oraz lokowania nadwyżek środków pieniężnych).

Przychody z tytułu sprzedaży produktów, materiałów i towarów

Przychody ze sprzedaży produktów (w tym ze sprzedaży usług), materiałów i towarów są to głównie przychody z tytułu umów zawartych z klientami, których identyfikacja uregulowana została w MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”.

Przychody te ujmowane są zgodnie z 5-etapowym modelem ujmowania przychodów:

identyfikacja umowy z klientem;

identyfikacja zobowiązań do wykonania świadczenia zawartych w umowie;

ustalenie ceny transakcyjnej;

przypisanie ceny transakcyjnej do zobowiązań do wykonania świadczenia zawartych w umowie;

ujęcie przychodu w chwili wypełnienia zobowiązań.

W ramach powyższego modelu wydzielane jest:

wynagrodzenie za działania reklamowe i promocyjne klienta, które kwalifikowane jest jako bonifikata, do której klient ma prawo po wykonaniu określonych w umowie działań reklamowych i marketingowych; realizacja działań reklamowych i promocyjnych przez klienta stanowi zmienny element wynagrodzenia;

wynagrodzenie stałej bonifikaty na jednostkę produktu, niezależnego od rodzaju produktu, która alokowana jest do poszczególnych produktów oferowanych w ramach umowy proporcjonalnie do indywidualnych cen sprzedaży;

zobowiązanie Grupy do wykonania świadczenia w postaci prawa materialnego, tj. prawa kupującego do zakupu produktów/towarów w przyszłości po obniżonych cenach, po spełnieniu określonego warunku;

zobowiązanie do świadczenia przez Grupę usług transportu lub transportu i ubezpieczenia świadczonych po przekazaniu kontroli nad towarem/produktem na rzecz klienta, uwzględnionych w cenie towaru/produktu (warunki dostawy wg INCOTERMS CIF, CIP, CFR, CPT) skutkuje ujmowaniem korekty przychodu w części dotyczącej niezrealizowanej, wydzielonej usługi transportu lub transportu i ubezpieczenia.

Przysługujące klientowi wynagrodzenia z wyżej wskazanych tytułów do czasu realizacji usługi, uzyskania bonifikaty czy prawa do nabycia produktu po obniżonej cenie, wykazywane jest w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako zobowiązania z tytułu umów.

Przychody z tytułu sprzedaży produktów, materiałów i towarów ustalane są i ujmowane z uwzględnieniem warunków INCOTERMS, w szczególności w zakresie identyfikacji zobowiązań oraz przekazania kontroli nad produktem/towarem.

Przychody z tytułu świadczenia usług ujmowane są po ich wykonaniu, chyba że z zawartych umów wynika etapowe rozliczanie ich realizacji lub umowy dotyczą usług świadczonych w sposób ciągły.

Świadczenie usług budowlano-montażowych

Umowy o usługę budowlaną zawierane przez Grupę są to umowy z klientem, których przedmiotem jest budowa obiektu – składnika aktywów lub zespołu aktywów. W szczególności do umów o usługę budowlaną zalicza się umowy na realizację „pod klucz”, umowy remontowe, umowy na modernizację i przebudowę. Przychody z tytułu umów o usługę budowlaną są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów jako przychody ze sprzedaży, w oparciu o 5-etapowy model ujmowania przychodów, który został przedstawiony powyżej.

Grupa każdorazowo dokonuje oceny, czy przychód z tytułu umowy o usługę budowlaną będzie podlegał ujęciu w miarę upływu czasu, czy w określonym momencie.

Przychody ujmuje się w miarę upływu czasu, dla zobowiązań do wykonania świadczeń spełnianych w czasie, tj. Grupa przenosi kontrolę nad dobrem lub usługą w miarę upływu czasu, jeśli spełniony jest jeden z poniższych warunków:

klient jednocześnie otrzymuje i czerpie korzyści płynące ze świadczenia w miarę wykonywania go przez jednostkę;

w wyniku wykonania świadczenia przez jednostkę powstaje lub zostaje ulepszony składnik aktywów, a kontrole nad tym składnikiem sprawuje klient;

w wyniku wykonania świadczenia przez jednostkę nie powstaje składnik o alternatywnym zastosowaniu dla jednostki (np. specjalistyczne urządzenie), a jednostce przysługuje prawo do zapłaty za dotychczas wykonane świadczenia.

Jeśli Grupa nie spełnia zobowiązania do wykonania świadczenia w miarę upływu czasu, zobowiązanie do wykonania świadczenia jest spełnione w określonym momencie.

Wartość przychodów ujmowanych w miarę upływu czasu ustala się jako iloczyn wartości alokowanej ceny transakcyjnej oraz stopnia spełnienia zobowiązania.

Dla umów o usługę budowlaną ujmowanych w miarę upływu czasu Grupa stosuje metody pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia, obejmujące metody oparte na wynikach oraz metody oparte na nakładach.

Dokonując wyboru metody pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia wynikającego z zawartej umowy Zarząd kieruje się zasadą zapewnienia najlepszego odwzorowania uzyskiwanych przychodów oraz rzetelnego obrazu przeniesienia na rzecz klienta dóbr i usług przyrzeczonych w ramach umowy oraz charakter dobra lub usługi, które Grupa zobowiązała się przekazać klientowi.

Grupa stosuje metodę pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia opartą na nakładach.

Wartość szacowanych przychodów ustalana jako różnica pomiędzy wartością wykonanych usług wynikających ze stopnia zaawansowania realizacji umowy a wartością prac odebranych na podstawie protokołów odbioru (zafakturowanych) określana jest w protokole prac w toku. W przypadku dodatniej różnicy ujmowane jest aktywo z tytułu umów, w przypadku zaś różnicy ujemnej zobowiązanie z tytułu umów.

Przychody z tytułu spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia wynikającego z umów o usługę budowlaną ujmuje się w miarę upływu czasu tylko wtedy, gdy może dokonać racjonalnego pomiaru stopnia całkowitego spełnienia tego zobowiązania do wykonania świadczenia.

Jeśli podmiot nie jest w stanie dokonać racjonalnego pomiaru wyników spełniania zobowiązania do wykonania świadczenia (przykładowo ze względu na wczesne etapy realizacji umowy), ale oczekuje, że odzyska koszty poniesione podczas spełniania zobowiązania do wykonania świadczenia, wówczas ujmuje przychody wyłącznie do wysokości kosztów poniesionych do momentu, w którym można dokonać racjonalnego pomiaru wyników spełniania zobowiązania do wykonania świadczenia (tj. stosuje tzw. metodę zysku zerowego). Dla kontraktów rozliczanych metodą zysku zerowego szacowanych przychód ustala się w wysokości tej części poniesionych kosztów, której pokrycie przez zamawiającego jest wysoce prawdopodobne.

Metoda ta ma również zastosowanie dla umów o niskiej wartości, tj. do 50 tysięcy złotych.

Koszty realizacji umów o usługi budowlane są ujmowane w rachunku zysków i strat jako koszty okresu, w którym wykonane zostały prace, w wysokości faktycznie poniesionej. Koszty wytworzenia niezakończonej usługi budowlanej obejmują wszystkie koszty poniesione od dnia zawarcia odpowiedniej umowy do dnia bilansowego przypadającego na koniec każdego miesiąca. Jednostka w rachunku zysków i strat ujmuje wszystkie obciążające ją koszty dotyczące danego okresu sprawozdawczego, niezależnie od terminu ich zapłaty, a w szczególności tworzy rezerwy (RMK) na koszty dotyczące danego okresu sprawozdawczego, w przypadku których nie otrzymała jeszcze faktur lub innych dokumentów potwierdzających poniesiony koszt.

W przypadku zaangażowania podwykonawców, Grupa rozważa, czy pełni rolę zleceniodawcy, czy pośrednika. W przypadku wykonywania usług w ramach Konsorcjum – Członkowie Konsorcjum są traktowani jako podwykonawcy Lidera Konsorcjum.

Koszty zatrudnienia podwykonawców uwzględniane są w kosztach stanowiących podstawę pomiaru realizacji prac w metodach opartych na nakładach – poniesionych kosztach.

W szczególności należy dokonać szacunku kosztów podwykonawców, w przypadku, gdy podwykonawca nie wystawił jeszcze faktury a zasadne jest ich uwzględnienie w kosztach, niezależnie od metody szacowania przychodów.

Rezerwa na stratę z tytułu umów o usługę budowlaną jest tworzona zgodnie z MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” dla umów rodzących obciążenia, tj. dla umów, na podstawie których nieuniknione koszty wypełnienia obowiązku przeważają nad korzyściami, które, według przewidywań, będą uzyskane na mocy tej umowy. Grupa, jako nieuniknione koszty wypełnienia obowiązku traktuje koszty, których nie może uniknąć, gdyż zawarła umowę (w tym koszty pośrednie, które są ponoszone w związku z działaniami niezbędnymi do wykonania umowy).

W przypadku umów innych niż umowy o usługi budowlane (np. umowy na usługi projektowe), z których przychody ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych w miarę upływu czasu stosuje się zasady analogiczne jak dla umów o usługi budowlane.

Przychody z tytułu odsetek

Przychody z tytułu odsetek są ujmowane sukcesywnie w miarę ich narastania w stosunku do wartości bilansowej netto danego składnika aktywów finansowych.

Przychody z tytułu dywidend

Dywidendy są ujmowane w momencie ustalenia praw akcjonariuszy lub udziałowców do ich otrzymania.

Przychody z tytułu wynajmu

Przychody z tytułu wynajmu nieruchomości inwestycyjnych ujmowane są metodą liniową przez okres wynajmu w stosunku do otwartych umów.

15.21. Koszty

Koszty ujmowane są z uwzględnieniem zasady kompletności, współmierności i ostrożności. Ponoszone przez Grupę koszty ujmowane i prezentowane są w podziale na koszty operacyjne, pozostałe koszty operacyjne oraz koszty finansowe.

Koszty operacyjne obejmują koszty wytworzenia sprzedanych produktów, wartość sprzedanych towarów i materiałów, koszty sprzedaży i handlowe oraz koszty ogólnego zarządu. Koszty w układzie rodzajowym ujmowane są w momencie ich wpływu na wynik finansowy, niezależnie od momentu ich poniesienia.

Pozostałe koszty operacyjne obejmują transakcje dotyczące majątku trwałego, darowizn oraz kar i odszkodowań.

Koszty finansowe obejmują transakcje związane z pozyskaniem i obsługą zewnętrznych źródeł finansowania działalności Grupy, transakcje dotyczące majątku finansowego, różnice kursowe oraz wyniki na transakcjach zabezpieczających przed ryzykiem walutowym.

15.22. Dotacje

Dotacje ujmuje się w momencie zaistnienia uzasadnionej pewności, że dotacja zostanie uzyskana oraz, że spełnione zostaną wszystkie związane z nią warunki.

Jeżeli dotacja dotyczy składnika aktywów, wówczas jej wartość godziwa jest ujmowana jest jako przychody przyszłych okresów, a następnie stopniowo odpisywana w pozostałe przychody operacyjne, przez szacowany okres użytkowania związanego z nią składnika aktywów, równolegle do odpisów amortyzacyjnych.

Jeżeli dotacja dotyczy danej pozycji kosztowej, wówczas jest ona ujmowana współmiernie do kosztów, które dotacja ta ma kompensować.

Jeżeli dotacja jest formą rekompensaty za już poniesione koszty lub straty, lub została przyznana celem udzielenia jej natychmiastowego finansowego wsparcia, bez towarzyszących przyszłych kosztów, ujmuje się ją jako przychód w okresie, w którym stała się należna.

Rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne otrzymane w formie dotacji ujmuje się w wartości godziwej.

15.23. Podatek dochodowy

Podatek dochodowy obejmuje część bieżącą i odroczoną.

Rezerwa na podatek dochodowy jest tworzona w stosunku do wszystkich różnic przejściowych występujących na koniec okresu sprawozdawczego między wartością podatkową aktywów i pasywów a ich wartością bilansową wykazaną w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

Rezerwa na podatek odroczony ujmowana jest w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic przejściowych:

z wyjątkiem sytuacji, gdy rezerwa na podatek odroczony powstaje w wyniku początkowego ujęcia wartości firmy lub początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy transakcji nie stanowiącej połączenia jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie mającej wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową oraz

w przypadku dodatnich różnic przejściowych wynikających z inwestycji w jednostkach zależnych lub stowarzyszonych i udziałów we wspólnych przedsięwzięciach – z wyjątkiem sytuacji, gdy terminy odwracania się różnic przejściowych podlegają kontroli inwestora i gdy prawdopodobne jest, iż w dającej się przewidzieć przyszłości różnice przejściowe nie ulegną odwróceniu.

Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane są w odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych, jak również niewykorzystanych aktywów podatkowych i niewykorzystanych strat podatkowych przeniesionych na następne lata, w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli wykorzystać ww. różnice, aktywa i straty:

z wyjątkiem sytuacji, gdy aktywa z tytułu odroczonego podatku dotyczące ujemnych różnic przejściowych powstają w wyniku początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy transakcji nie stanowiącej połączenia jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie mają wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową oraz

w przypadku ujemnych różnic przejściowych z tytułu inwestycji w jednostkach zależnych lub stowarzyszonych oraz udziałów we wspólnych przedsięwzięciach – z wyjątkiem sytuacji, gdy terminy odwracania się różnic przejściowych podlegają kontroli inwestora i gdy prawdopodobne jest, iż w dającej się przewidzieć przyszłości różnice przejściowe nie ulegną odwróceniu.

Wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku jest weryfikowana na koniec każdego okresu sprawozdawczego i ulega stosownemu obniżeniu o tyle, o ile przestało być prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Ulgi w podatku dochodowym z tytułu prowadzenia działalności na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (SSE), tj. zwolnienie z podatku dochodu osiągniętego z działalności prowadzonej na terenie SSE na podstawie uzyskanych zezwoleń, Grupa ujmuje w wysokości i w momencie spełnienia wymagań wynikających z otrzymanego zezwolenia. Do czasu wypełnienia warunków zezwolenia na prowadzenie działalności w SSE, potencjalna ulga wynikająca z poniesionych na dzień bilansowy nakładów, prezentowana jest w pozycjach pozabilansowych, jako należność warunkowa. Na należną, a niewykorzystaną kwotę ulgi tworzony jest odroczony podatek dochodowy.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana.

Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujmowanych bezpośrednio w kapitale własnym ujmowany jest w kapitale własnym.

W skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej rezerwy lub aktywa z tytułu podatku odroczonego prezentowane są po skompensowaniu na poziomie poszczególnych jednostek.

15.24. Połączenia jednostek

Połączenia jednostek rozliczane są na dzień nabycia metodą nabycia. Dniem nabycia jest dzień, w którym Grupa obejmuje kontrolę nad jednostką nabywaną. Grupa ujmuje wartość firmy na dzień nabycia jako:

wartość godziwą przekazanej zapłaty; powiększoną o

ujętą wartość udziałów niekontrolujących w jednostce przejmowanej; powiększoną o

wartość godziwą dotychczas posiadanych kapitałów w jednostce nabywanej, jeśli połączenie odbywa się etapami; pomniejszoną o

ujętą wartość godziwą netto nabytych identyfikowalnych aktywów oraz przejętych zobowiązań i zobowiązań warunkowych.

W sytuacji, gdy różnica przybiera wartość ujemną, zysk na okazyjnym nabyciu ujmowany jest na dzień przejęcia w pozostałych przychodach operacyjnych.

Wartość godziwa przekazanej zapłaty nie zawiera kwot związanych z rozliczeniem wcześniej istniejących powiązań. Kwoty te zasadniczo są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu całkowitych dochodów bieżącego okresu.

Koszty związane z nabyciem, inne niż odnoszące się do emisji instrumentów dłużnych lub kapitałowych, które Grupa ponosi w związku z połączeniem jednostek rozlicza się jako koszt okresu, w którym zostały poniesione.

Zapłata warunkowa jest ujmowana w wartości godziwej na dzień nabycia. Jeśli zapłata warunkowa klasyfikowana jest jako składnik kapitału własnego, nie jest ponownie wyceniana, a jej rozliczenie jest ujęte w kapitałach. W innym przypadku późniejsze zmiany wartości godziwej zapłaty warunkowej są ujmowane w zysku lub stracie bieżącego okresu.

Wyniki finansowe jednostek zależnych nabytych lub sprzedanych w ciągu roku ujmuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym od/do momentu ich efektywnego nabycia lub zbycia.

Udziały niekontrolujące w aktywach netto konsolidowanych podmiotów zależnych prezentowane są odrębnie od kapitału własnego przypadającego akcjonariuszom Jednostki Dominującej. Na udziały niekontrolujące składają się wartości udziałów na dzień połączenia jednostek gospodarczych oraz udziały niekontrolujące w zmianach w kapitale własnym począwszy od daty połączenia.

15.25. Inwestycje kapitałowe w jednostki stowarzyszone/wspólne przedsięwzięcia

Udziały w jednostkach stowarzyszonych/wspólnych przedsięwzięciach w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentowane są w aktywach trwałych jako „Inwestycje wyceniane metodą praw własności”.

Wyniki finansowe, aktywa i zobowiązania jednostek stowarzyszonych/wspólnych przedsięwzięć ujmuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym według wyceny dokonanej metodą praw własności. Zgodnie z metodą praw własności inwestycje w jednostkę stowarzyszoną/wspólne przedsięwzięcie wykazuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej po koszcie historycznym, ze stosowną korektą o zaistniałe po dacie przejęcia zmiany udziału Grupy w aktywach netto jednostki stowarzyszonej/wspólnego przedsięwzięcia, pomniejszonym o wszelkie utraty wartości poszczególnych inwestycji.

Nadwyżkę ceny nabycia nad wartością godziwą dających się zidentyfikować aktywów netto jednostki stowarzyszonej/wspólnych przedsięwzięć na dzień nabycia ujmuje się jako wartość firmy. Wartość firmy włączona jest do wartości bilansowej inwestycji oraz podlega ocenie pod kątem utraty wartości w ramach tej inwestycji. Jakąkolwiek nadwyżkę udziału Grupy w wartości godziwej netto dających się zidentyfikować aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych nad kosztem przejęcia po dokonaniu przeszacowania ujmuje się niezwłocznie w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów.

15.26. Zysk netto na akcję

Zysk netto na akcję dla każdego okresu jest obliczony poprzez podzielenie zysku netto przypadającego na akcjonariuszy Jednostki Dominującej za dany okres przez średnią ważoną liczbę akcji w danym okresie sprawozdawczym.

16. Informacje dotyczące segmentów

Wyodrębnione segmenty odzwierciedlają zarządzanie produkcją od strony planowania i rozwoju mocy produkcyjnych oraz sprzedażą i realizacją strategii rozwoju w ramach linii produktowych.

Wydzielone segmenty opierają się na zrzeszeniu w ramach segmentu produktów (linii produktowych) spójnych pod względem produkcyjnym oraz rynkowym, w przypadku segmentu AGRO – pochodnych tego samego produktu, czyli amoniaku, w przypadku segmentu Tworzywa – produkty z przetwórstwa benzenu.

Segment  Agro obejmuje wytwarzanie amoniaku oraz produktów pochodzących z jego przetwórstwa, w szczególności mocznika i jego roztworów, w tym roztwór saletrzano-mocznikowy, melaminy, kwasu azotowego, saletry amonowej, gazów technicznych, nadtlenku wodoru, nawozów fosforowych i potasowych oraz mieszanek nawozowych.

Głównymi produktami handlowymi Segmentu Agro są:

nawozy azotowe - PULAN®, PULREA® i PULGRAN® (mocznik), PULGRAN®S (siarczan mocznikowo-amonowy), RSM®  i RSM®S (roztwór saletrzano-mocznikowy z siarką), PULSAR® i siarczan amonu z Instalacji Odsiarczania Spalin, siarczan amonu, PULASKA® (roztwór nawozu azotowego z siarką), NOXy®, PULNOX® (roztwory mocznika), saletra potasowa (azotan potasu), saletra wapniowa nawozowa, saletra wapniowa z borem i mocznik nawozowy płynny;

melamina;

nadtlenek wodoru;

LIKAM® (woda amoniakalna);

COOLANT® (suchy lód);

nawozy fosforowe i mieszanki nawozowe, w tym: amofoski, agrafoski, Holist®, mieszanki na bazie RSM® i RSM®S.

W Segmencie Agro realizowana jest również sprzedaż towarów (nawozy, pasze, zboża, środki ochrony roślin) i materiałów oraz sprzedaż usług tego Segmentu.

Segment Tworzywa obejmuje wytwarzanie i sprzedaż produktów pochodzących z przetwórstwa benzenu, w szczególności kaprolaktam, który jest głównym produktem handlowym tego Segmentu - CAPROLAKTAM^™ (płatkowany i ciekły).

Segment Energetyka obejmuje wytwarzanie produktów/mediów: energia cieplna, pary technologiczne oraz wody, które są jednocześnie produktami handlowymi tego Segmentu.

W Segmencie Energetyka realizowana jest również sprzedaż towarów i materiałów (energia elektryczna, gaz ziemny, prawa majątkowe) oraz sprzedaż innych usług Segmentu.

Segment Pozostała Działalność obejmuje:

produkcję i sprzedaż worków z folii, folii, worków śmieciowych;

usługi przeładunkowe;

dzierżawa rzeczowego majątku trwałego i pozostałe usługi;

sprzedaż worków z folii, folii, worków śmieciowych;

usługi własne Segmentu Pozostała Działalność;

sprzedaż zrealizowaną w spółkach REMZAP, PPROZAP oraz SCF Natural;

sprzedaż kwasu siarkowego wytwarzanego przez GA FOSFORY;

usługi nie przypisane do wyżej wymienionych Segmentów;

sprzedaż towarów i materiałów.

Poszczególne Segmenty w ramach swojej działalności produkcyjnej zużywają surowce/półfabrykaty/media. Jeżeli potrzebne do produkcji komponenty nie są dostępne w ramach Segmentu są pozyskiwane od innych Segmentów, w których są wytwarzane – obroty wewnętrzne.

Przepływy między segmentami są wyceniane według rzeczywistego technicznego kosztu wytworzenia powiększonego o marżę zróżnicowaną w zależności od rodzaju przepływu, i tak:

dla produktów wytwarzanych w jednym Segmencie, a sprzedawanych przez inny Segment – rzeczywista marża zysku (po uwzględnieniu kosztów sprzedaży) dzielona jest pomiędzy Segment produkujący i Segment sprzedający proporcjonalnie do udziału technicznego kosztu wytworzenia półproduktu do kosztu własnego sprzedaży produktu sprzedanego;

dla amoniaku – marża ustalana jest na poziomie marży realizowanej przez podmioty zewnętrzne, których przedmiot działalności można uznać za porównywalny do działalności GA PUŁAWY;

dla mediów energetycznych, z uwagi na to, że wytwarzanie mediów energetycznych jest działalnością pomocniczą dla Segmentów Agro i Tworzywa, przyjęto marżę w wysokości 0%, tj. Segment Energetyka generuje zysk/stratę wyłącznie na sprzedaży zewnętrznej;

dla usług oraz pozostałych półproduktów – przyjęto marżę w wysokości 0% z uwagi na nieistotny wpływ na ocenę segmentów.

Wybrane dane dotyczące przychodów i zysków oraz aktywów i zobowiązań segmentów operacyjnych

Na dzień 31 grudnia 2020 roku nieprzypisane do segmentów aktywa w kwocie 1 636 665 tysięcy złotych stanowią:

niefinansowy majątek trwały w kwocie 770 620 tysięcy złotych;

środki pieniężne i ich ekwiwalenty w kwocie 545 515 tysięcy złotych;

należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe w kwocie 156 818 tysięcy złotych;

zapasy, w tym prawa majątkowe w kwocie 124 968 tysięcy złotych;

udziały i akcje w kwocie 28 960 tysięcy złotych;

pozostałe tytuły w kwocie 9 784 tysięcy złotych.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku nieprzypisane do segmentów zobowiązania w kwocie 393 248 tysięcy złotych stanowią:

zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe w kwocie 208 022 tysięcy złotych;

rezerwy, w tym rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, w kwocie 80 599 tysięcy złotych;

pozostałe zobowiązania finansowe w kwocie 41 312 tysięcy złotych;

zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych w kwocie 44 222 tysięcy złotych;

zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek w kwocie 3 407 tysięcy złotych;

zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych w kwocie 12 092 tysięcy złotych;

pozostałe tytuły w kwocie 3 594 tysięcy złotych.

Podział geograficzny przychodów z tytułu sprzedaży produktów od klientów zewnętrznych odpowiada lokalizacji kontrahentów.

Aktywa trwałe inne niż instrumenty finansowe, aktywa z tytułu podatku odroczonego, aktywa z tytułu świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia oraz prawa wynikające z umów ubezpieczeniowych są zlokalizowane w Polsce, gdzie podmioty wchodzące w skład Grupy mają swoje siedziby.

Przychody z tytułu transakcji z zewnętrznym pojedynczym klientem nie stanowią więcej niż 10% łącznych przychodów Grupy.

17. Przychody i koszty

17.1. Przychody ze sprzedaży

Kategorie przychodów z umów z klientami

Przychody z tytułu sprzedaży produktów, materiałów i towarów ustalane są i ujmowane z uwzględnieniem warunków INCOTERMS, w szczególności w zakresie przekazania kontroli nad produktem/towarem. W ramach analizy poszczególnych warunków dostaw w przypadku warunków CIF, CIP, CFR i CPT wydzielane jest wynagrodzenie za usługi transportu lub transportu i ubezpieczenia świadczonych przez Grupę po przekazaniu kontroli nad towarem/produktem na rzecz klienta, uwzględnione w cenie towaru/produktu. Wydzielenie tych usług skutkuje ujmowaniem przychodu w części dotyczącej wydzielonej usługi transportu lub transportu i ubezpieczenia z opóźnieniem w stosunku do dostawy, tj. w okresie adekwatnym do zakończenia realizacji zobowiązań. Przychody ze świadczenia tych usług prezentowane są łącznie z przychodami ze sprzedaży produktów, których dotyczą.

Przychody ze sprzedaży produktów skorygowane są o potencjalnie przysługujące „bonusy od obrotu” oraz bonusy dla odbiorów, które mogą być im przyznane za realizację zobowiązań wynikających z umów.

W ramach zawartych umów klienci świadczą na rzecz Grupy różne działania marketingowe i promocyjne, za które otrzymują wynagrodzenie oparte na ilości sprzedanego przez Grupę na rzecz klienta nawozu (zł/tona). Usługi w ramach działań marketingowych i promocyjnych nie są odrębne od sprzedaży produktów. Ze względu na ich charakter i warunki opłat wynagrodzenie za działania marketingowe i promocyjne klienta ma charakter bonifikaty, do której klient ma prawo po ich wykonaniu, w związku z powyższym przysługujące klientom wynagrodzenie pomniejsza przychody ze sprzedaży.

Stosowane przez Grupę zasady rozpoznawania przychodów zostały przedstawione w nocie 15.20.

Informacja dotycząca wpływu pandemii na przychody Grupy przedstawiono w nocie 51.

Przedstawione przypisanie przychodów do kategorii oraz kanałów dystrybucji w ocenie Zarządu Jednostki Dominującej opiera się na kompletnych osądach.

Do umów krótkoterminowych zaliczane są umowy zawarte na okresy krótsze niż 12 miesięcy oraz umowy ramowe realizowane w oparciu o krótkoterminowe zamówienia.

Stosowane przez Grupę zasady i stany rozliczeń z klientami oraz narażenie Grupy na ryzyka z nimi związane zostały przedstawione w notach 31, 40, 44.2, 44.3, 44.5, 44.6.

Kontrakty budowlane niezakończone na dzień bilansowy

Umowy o usługę budowlaną zawierane przez Grupę są to umowy z klientem, których przedmiotem jest budowa obiektu – składnika aktywów lub zespołu aktywów. W szczególności do umów o usługę budowlaną zalicza się umowy na realizację „pod klucz”, umowy remontowe, umowy na modernizację i przebudowę.

Przychody z tytułu umów o usługę budowlaną są ujmowane w rachunku zysków i strat jako przychody ze sprzedaży, w oparciu o opisany w nocie 15.20 model ujmowania przychodów.

Grupa każdorazowo dokonuje oceny, czy przychód z tytułu umowy o usługę budowlaną będzie podlegał ujęciu w miarę upływu czasu, czy w określonym momencie.

Zasady dokonywania oceny rozpoznawania przychodu przedstawione zostały w nocie 15.20.

17.2. Koszty według rodzaju, w tym koszty świadczeń pracowniczych

Zmiana kosztów rodzajowych w stosunku do roku poprzedniego wynika:

 w obszarze kosztów zużycia materiałów i energii ze zmian ilości zużycia surowców oraz ich cen, w szczególności niższych kosztów zużycia gazu ziemnego i benzenu (z uwagi na niższe ceny i niższe zużycie) oraz wyższych kosztach zużycia energii elektrycznej (z uwagi na wyższe zużycie surowca przy wyższej cenie) i węgla (z uwagi na niższe zużycie surowca przy wyższej cenie), jak również ujęcia rekompensaty przysługującej przedsiębiorstwom z tytułu ponoszenia kosztu zakupu uprawnień do emisji CO₂ na ceny energii elektrycznej zużywanej do wytwarzania produktów w sektorach lub podsektorach energochłonnych w 2020 roku w wysokości 73,3 miliona złotych;

 w obszarze kosztów amortyzacji, ze zrealizowanych i oddawanych do użytkowania projektów inwestycyjnych;

w obszarze świadczeń pracowniczych, ze wzrostu rezerw na zobowiązania z tytułu nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych i rentowych oraz odpraw pośmiertnych – aktualizacja wysokości rezerw aktuarialnych, wzrostu rezerw na zobowiązania z tytułu niewykorzystanych urlopów wypoczynkowych, skorygowanych o otrzymane dofinansowanie do wynagrodzeń oraz ubezpieczeń społecznych w celu ochrony miejsc pracy w ramach programu wsparcia przedsiębiorstw Tarcza 4,0 w wysokości 29,1 miliona złotych;

w obszarze podatków i opłat, z niższych kosztów certyfikatów energii elektrycznej;

w obszarze usług, głównie ze wzrostu kosztów usług transportowych i remontowych;

w obszarze pozostałych kosztów z dokonanych odpisów aktualizujących zapasy i należności.

Koszty wytworzenia produktów na potrzeby własne dotyczą obrotów wewnętrznych występujących pomiędzy podstawową działalnością operacyjną a pozostałymi rodzajami działalności i dotyczą głównie nakładów na środki trwałe w budowie oraz wytworzenia we własnym zakresie opakowań.

17.3. Pozostałe przychody operacyjne

Zmiany pozostałych przychodów operacyjnych wynikają głównie z ujęcia rekompensat przysługujących przedsiębiorstwom z tytułu przenoszenia kosztów zakupu uprawnień do emisji CO₂ na ceny energii elektrycznej zużywanej do wytworzenia produktów w sektorach lub podsektorach energochłonnych za 2019 rok, które otrzymała GA PUŁAWY w wysokości 46,6 miliona złotych, z rozwiązaniem przez GA PUŁAWY utworzonego w latach ubiegłych odpisu aktualizującego wartość niefinansowych aktywów trwałych przypisanych do CGU Agro w wysokości 17,4 miliona złotych, w związku z wynikiem testu przeprowadzonego dla tego CGU wskazującego na znaczne nadwyżki wartości odzyskiwalnej nad ich wartością bilansową oraz z rozliczenia otrzymanych dotacji na środki trwałe, w tym nieodpłatnego otrzymania świadectw efektywności energetycznej w kwocie ponad 3 milionów złotych oraz częściowego rozwiązania rezerwy na kary z tytułu przekroczenia dopuszczalnych norm emisji przez elektrociepłownię w wysokości 2,3 miliona złotych. W związku z zakończoną kontrolą Lubelski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska wydał decyzję wymierzającą karę za ponadnormatywną emisję do powietrza dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz pyłu z elektrociepłowni w łącznej kwocie 3,3 miliona złotych.

17.4. Pozostałe koszty operacyjne

Zmiany pozostałych kosztów operacyjnych wynikają głównie z dokonanego w roku 2019 w GA CHORZÓW odpisu aktualizującego wartość aktywów trwałych.

17.5. Podział amortyzacji na poszczególne kategorie kosztów (układ kalkulacyjny)

Zmiany poziomu amortyzacji przypisanej do poszczególnych kategorii kosztów w układzie kalkulacyjnym są efektem okresowej weryfikacji okresów ekonomicznej użyteczności majątku trwałego oraz zakończenia realizacji projektów inwestycyjnych.

17.6. Przychody i koszty finansowe

Zmiany poziomu przychodów i kosztów finansowych wynikają przede wszystkim z odmiennej w stosunku do roku ubiegłego sytuacji na rynkach walutowych. W bieżącym roku Grupa poniosła stratę na instrumentach pochodnych oraz osiągnęła zyski na różnicach kursowych. W roku ubiegłym Grupa poniosła zyski na instrumentach pochodnych oraz osiągnęła stratę na różnicach kursowych. Łączny wpływ obu pozycji na wynik Grupy wyniósł w bieżącym roku (-) 4 451 tysięcy złotych, przy (+) 2 075 tysiącach złotych w roku ubiegłym.

Dodatkowo w bieżącym roku uzyskano niższe niż w roku ubiegłym przychody z tytułu odsetek od zdeponowanych nadwyżek środków pieniężnych. Poziom przychodów z tytułu odsetek wynika głównie z niższego poziomu posiadanych nadwyżek finansowych oraz spadku stóp procentowych.

Na poziom przychodów i kosztów finansowych w bieżącym roku znaczny wpływ miały zmiany szacunków strat kredytowych związanych z udzielonymi poręczeniami, gwarancjami i pożyczkami oraz depozytami środków pieniężnych.

Szczegółowe informacje dotyczące aktualizacji inwestycji przedstawione zostały w nocie 28.

17.7. Informacje dotyczące cykliczności i sezonowości działalności Grupy

Sezonowość działalności Grupy występuje w obrocie nawozami. Jest ona zdeterminowana produkcją rolniczą, zależna od warunków biologiczno-technicznych oraz klimatycznych. Najwyższa konsumpcja tych produktów przypada, w przypadku nawozów azotowych na okres wiosennej aplikacji nawozów, tj. na okres od lutego do kwietnia, natomiast w przypadku nawozów fosforowych na okres od lutego do kwietnia oraz od lipca do września. Poza sezonem aplikacji, w celu zmniejszania wpływu sezonowości konsumpcji nawozów na wyniki, Grupa zawiera kontrakty z partnerami handlowymi posiadającymi zaplecza logistyczne, umożliwiające regularne odbiory produktów nawozowych i ich magazynowanie u klienta przed aplikacją, prowadzi efektywną politykę cenową oraz dywersyfikuje sprzedaż na różnych rynkach. Powiększa też własną bazę magazynową, w szczególności zbiorników do przechowywania nawozów płynnych. Okresowe zmniejszenia aktywności na rynkach nawozowych wykorzystywane są przez Grupę do przeprowadzania prac remontowych instalacji produkcyjnych i przygotowania się do następnego sezonu.

Funkcjonujący w GA PUŁAWY system produkcji jest w znacznym stopniu zintegrowany, co umożliwia elastyczne zarządzanie asortymentem i wielkością wytwarzanej produkcji. Sezonowość produkcji i sprzedaży niwelowana jest również poprzez zwiększanie zróżnicowania oferty handlowej.

W produktach chemicznych sezonowość nie jest odczuwalna.

W produktach energetycznych odczuwalna jest sezonowość sprzedaży energii cieplnej. Wielkość sprzedaży tego produktu w znacznej mierze uzależniona jest od warunków atmosferycznych. W okresie jesienno-zimowym jest ona kilkukrotnie wyższa niż w okresie wiosenno-letnim.

Okresowe przeprowadzanie remontów przyczynia się do występowania sezonowości w działalności podmiotów realizujących te prace, w tym spółki REMZAP. Największy popyt na usługi budowlano-montażowe przypada na okres marzec - wrzesień. Natomiast zdecydowanie najsłabszym okresem jest okres zimowy, w szczególności I kwartał roku kalendarzowego. W celu niwelowania wahań spółka ta zwiększa swoje zaangażowanie w prace inwestycyjne, których realizacja nie wykazuje zbyt dużej sezonowości.

18. Podatek dochodowy

Główne składniki obciążenia podatkowego przedstawiają się następująco:

Zarówno w bieżącym, jaki i ubiegłym roku obrotowym wystąpiły transakcje odniesione bezpośrednio w kapitał, w związku z tym również podatek dochodowy dotyczący tych transakcji został odniesiony w ciężar kapitału. Transakcje te wynikały z MSR 19 „Świadczenia pracownicze”, tj. konieczności ujmowania zysków i strat aktuarialnych dotyczących świadczeń po okresie zatrudnienia w innych całkowitych dochodach, czyli bezpośrednio w kapitale.

Uzgodnienie podatku dochodowego od wyniku finansowego brutto przed opodatkowaniem według ustawowej stawki podatkowej z podatkiem dochodowym liczonym według efektywnej stawki podatkowej

Wykazane straty podatkowe, od których nie rozpoznano aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego dotyczą głównie GA CHORZÓW i wynika z oceny sytuacji finansowej tej Spółki oraz możliwości odliczenia przez nią w przyszłości strat podatkowych od osiągniętego zysku do opodatkowania.

18.1. Odroczony podatek dochodowy

Odroczony podatek dochodowy wynika z odmiennej wartości bilansowej i podatkowej pozycji aktywów i pasywów.

Podatek odroczony dotyczący rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych dotyczy głównie różnicy w wycenie wartości tego majątku w związku z przejściem spółek Grupy na MSR i dokonaniem wyceny posiadanego majątku na moment przejścia, różnego okresu amortyzowania posiadanego majątku oraz różnego zakresu przedmiotowego rzeczowych aktywów trwałych (amortyzowane części zamienne, znaczące remonty i przeglądy, komponenty) i zasad ustalania wartości początkowej tych aktywów.

Podatek odroczony ustalony w odniesieniu do aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz pozostałych zobowiązań finansowych wynika z regulacji MSSF 16 „Leasing”.

W przypadku należności różnice między ich wartością bilansową a podatkową wynikają z dokonanej na dzień bilansowy wyceny – naliczone różnice kursowe, odsetki za nieterminowe regulowanie należności, odpisy aktualizujące wartość należności, w tym oczekiwane straty kredytowe oraz ujęcia kasowego rekompensat przyznanych podmiotom zaliczanym do sektorów energochłonnych.

W odniesieniu do środków pieniężnych oraz zobowiązań różnice dotyczą naliczonych odsetek, różnic kursowych z wyceny oraz oszacowanych strat kredytowych, a w przypadku pozostałych aktywów finansowych naliczonych odsetek i oszacowanych strat kredytowych.

W odniesieniu do środków pieniężnych oraz zobowiązań różnice dotyczą naliczonych odsetek, różnic kursowych z wyceny oraz oszacowanych oczekiwanych strat kredytowych, a w przypadku pozostałych aktywów finansowych naliczonych odsetek i oszacowanych strat kredytowych.

W odniesieniu do rezerw, biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów oraz zobowiązań z tytułu wynagrodzeń oraz świadczeń społecznych, ze względu na szczególne uregulowania podatkowe, są one w całości objęte podatkiem odroczonym.

Odpis aktualizujący wartość aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego dotyczy głównie GA CHORZÓW. Wysokość odpisu wynika z oceny sytuacji finansowej tej Spółki i możliwości odliczenia przez nią w przyszłości ujemnych różnic od osiągniętego zysku do opodatkowania.

W skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej rezerwy lub aktywa z tytułu podatku odroczonego prezentowane są po skompensowaniu na poziomie poszczególnych jednostek.

19. Działalność zaniechana, aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa nie zidentyfikowała działalności, którą można by zakwalifikować do działalności zaniechanej, jak również nie zidentyfikowała aktywów trwałych spełniających kryteria zaklasyfikowania ich do aktywów przeznaczonych do sprzedaży.

20. Majątek socjalny oraz zobowiązania ZFŚS

Ustawa z dnia 04 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) z późniejszymi zmianami stanowi, że ZFŚS tworzą pracodawcy zatrudniający powyżej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Celem ZFŚS jest subsydiowanie działalności socjalnej podmiotów Grupy.

Podmioty wchodzące w skład Grupy tworzą ZFŚS zgodnie z obowiązującymi zasadami. Coroczny odpis na ZFŚS w GA PUŁAWY stanowi dwukrotność odpisów wynikających z ustawy o ZFŚS.

ZFŚS nie posiada wyodrębnionych/wniesionych aktywów trwałych. Aktywa wykorzystywane do celów działalności socjalnej stanowią aktywa Grupy.

Z uwagi na charakter ZFŚS Grupa w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej skompensowała aktywa ZFŚS ze swoimi zobowiązaniami wobec ZFŚS. W związku z powyższym, salda netto na poszczególne dni bilansowe wynoszą:

Odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych odniesiony w ciężar wyniku finansowego

Wzrost w bieżącym roku w stosunku do roku ubiegłego odpisu na ZFŚS wynika ze wzrostu zatrudnienia oraz kwoty bazowej.

21. Zysk przypadający na jedną akcję

Zysk podstawowy przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto za okres, przypadającego na zwykłych akcjonariuszy Jednostki Dominującej, przez średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu.

Zysk rozwodniony przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto za okres, przypadającego na zwykłych akcjonariuszy Jednostki Dominującej (po potrąceniu odsetek od umarzalnych akcji uprzywilejowanych zamiennych na akcje zwykłe), przez średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu (skorygowaną o wpływ opcji rozwadniających oraz rozwadniających umarzalnych akcji uprzywilejowanych zamiennych na akcje zwykłe).

W okresie między końcem okresu sprawozdawczego a dniem sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie wystąpiły żadne transakcje dotyczące liczby akcji zwykłych lub potencjalnych akcji zwykłych.

W okresie objętym niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym jak również w roku poprzednim nie wystąpiły czynniki rozwadniające, w związku z tym zysk podstawowy na akcję jest równy zyskowi rozwodnionemu na akcję.

22. Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty

Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.

Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki Uchwałą nr 18 w dniu 23 czerwca 2020 roku podjęło decyzję o wypłacie dywidendy z zysku netto roku obrotowego 2019 w  kwocie 104 176 750,00 zł, tj. 5,45 zł na jedną akcję. Na dzień dywidendy wyznaczono dzień 02 lipca 2020 roku. Wypłatę dywidendy wyznaczono na dzień 16 lipca 2020 roku. Dywidenda została wypłacona w wyznaczonym terminie.

Rekomendacja Zarządu Jednostki Dominującej dotycząca podziału zysku za rok obrotowy 2020

Do dnia zatwierdzenia sprawozdania do publikacji Zarząd Jednostki Dominującej nie podjął uchwały w sprawie propozycji podziału zysku za rok obrotowy 2020.

Pozostałe podmioty objęte konsolidacją

Walne Zgromadzenia pozostałych podmiotów objętych konsolidacją podjęły uchwały o podziale wyników finansowych osiągniętych w roku 2019. W wyniku podjętych decyzji udziałowcom niekontrolującym przyznano dywidendy w kwocie 88 tysięcy złotych.

Zarządy podmiotów objętych konsolidacją nie podjęły uchwał w sprawie propozycji podziału zysków/pokrycia strat za rok obrotowy 2020.

23. Rzeczowe aktywa trwałe

Na wartość bilansową rzeczowych aktywów trwałych składają się następujące grupy środków trwałych:

Wartość brutto środków trwałych całkowicie umorzonych, ale nadal użytkowanych na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiła 61 943 tysięcy złotych (na dzień 31 grudnia 2019 roku odpowiednio 55 716 tysięcy złotych). Środki trwałe całkowicie umorzone nadal używane to środki trwałe o jednostkowej niskiej wartości oraz środki przeznaczone do likwidacji lub sprzedaży w krótkim okresie czasu.

Przyrost wartości środków trwałych jest efektem prowadzonej działalności inwestycyjnej. W wyniku zakończenia realizacji projektów Grupa rozliczyła nakłady inwestycyjne o wartości 227 160 tysięcy złotych, głównie w ramach zakończenia realizacji projektów: modernizacja mycia potasowego, budowa węzła zatężania roztworu azotanu amonu, modernizacja kompresorów syntezowych, zakup gotowych dóbr, zakończenia realizacji znaczących remontów oraz innych ulepszeń instalacji produkcyjnych.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku wartość projektów będących w trakcie realizacji stanowią głównie nakłady poniesione na budowę bloku energetycznego, budowę wytwórni nawozów granulowanych na bazie saletry amonowej, modernizację posiadanych i budowę nowych instalacji kwasu azotowego i neutralizacji modernizację kotła parowego w celu redukcji emisji NO_x oraz znaczące remonty i ulepszenia w trakcie realizacji.

W ostatnim kwartale roku obrotowego 2020 zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości, Grupa dokonała weryfikacji przyjętych wcześniej okresów użytkowania rzeczowych aktywów trwałych. Zmiana okresów użytkowania nie będzie miała istotnego wpływu na poziom amortyzacji w przyszłych okresach.

Podmioty Grupy dokonały oceny istnienia przesłanek wskazujących czy nastąpiła utrata wartości rzeczowych aktywów trwałych lub czy odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, który został ujęty w latach poprzednich jest nadal zasadny.

W GA PUŁAWY zidentyfikowano m.in. następujące przesłanki:

kształtowanie się cen akcji Spółki poniżej ich wartości księgowej;

niekorzystne regulacje prawne zawarte w Dyrektywie EU ETS, dotyczące ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z emisją gazów cieplarnianych;

zmiany cen na rynku surowców;

zmiany cen podstawowych produktów Spółki;

zmiany zdolności produkcyjnych na świecie;

zmiany popytu i podaży produktów w związku z pandemią COVID-19.

W związku z powyższym przeprowadzono test na utratę wartości aktywów. Kalkulację wartości odzyskiwalnej dokonano w ramach wyodrębnionych dwóch ośrodków generujących przepływy pieniężne – CGU, tj. Agro i Tworzywa.

W przeprowadzonym teście uwzględniono efekt wdrożenia MSSF 16 „Leasing”, w szczególności:

baza aktywów została powiększona o ujawnione aktywa z tytułu prawa do użytkowania;

przepływy projekcji nie uwzględniają opłat, które są rozliczane z zobowiązaniami leasingowymi;

amortyzacja uwzględnia amortyzację ujawnionych aktywów z tytułu prawa do użytkowania.

Główne przyjęte założenia:

•nieograniczony okres funkcjonowania biznesu w przyszłości;

•okres projekcji – 5 lat;

•stopa dyskonta (nominalna) – 6,36% dla CGU Tworzywa i 5,78% dla CGU Agro;

•wskaźnik długoterminowego wzrostu – 2,5%.

Wynik przeprowadzonego testu dla GCU Agro wykazał znaczące nadwyżki wartości odzyskiwalnej posiadanych i użytkowanych przez Spółkę aktywów trwałych w odniesieniu do ich wartości wykazanej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. W związku z powyższym Zarząd Spółki podjął decyzję o rozwiązaniu wcześniej utworzonego odpisu aktualizującego wartość aktywów trwałych w odniesieniu do CGU Agro. Na dzień 31 grudnia 2020 roku dokonano rozwiązania odpisu aktualizującego wartość niefinansowego majątku trwałego w łącznej wysokości 17,4 miliona złotych, w tym w odniesieniu do środków trwałych w kwocie 15,6 miliona złotych.

W odniesieniu do CGU Tworzywa ze względu na dużą zmienność rynku oraz trudną sytuację na rynku kaprolaktamu utrzymano wcześniej utworzony odpis aktualizujący wartość niefinansowych aktywów trwałych przypisanych do tego CGU.

W celu określenia wpływu kluczowych czynników na wyniki testów, przeprowadzono analizę wrażliwości przy następujących założeniach:

zmiana poziomu stopy dyskontowej (WACC) +/- 1 p.p.;

zmiana poziomu EBIT +/- 10%.

Analiza wrażliwości wyników testu na zmianę kluczowych czynników

Spółka GA FOSFORY przeprowadziła test na utratę wartości z uwagi niższe niż zakładane w testach wykonanych w roku ubiegłym poziomy wyników oraz występowanie aktywów o nieograniczonym okresie użytkowania. Test przeprowadzono przy wyodrębnieniu trzech ośrodków generujących przepływy pieniężne – CGU, tj. Nawozy, Chemia oraz Przeładunki i pozostałe.

Główne przyjęte założenia:

nieograniczony okres funkcjonowania biznesu w przyszłości;

okres projekcji – 10 lat;

stopa dyskontowa (nominalna) – 5,78% dla CGU Nawozy, dla pozostałych CGU - 6,15%;

wskaźnik długoterminowego wzrostu – 2,50%.

Wynik przeprowadzonego testu wykazał nadwyżki wartości odzyskiwalnej posiadanych i użytkowanych przez GA FOSFORY aktywów trwałych nad ich wartością bilansową, w związku z tym nie stwierdzono istnienia utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych.

W celu określenia wpływu kluczowych czynników na wyniki testów, przeprowadzono analizę wrażliwości przy następujących założeniach:

zmiana poziomu stopy dyskontowej (WACC) +/- 1 p.p.;

zmiana poziomu EBIT +/- 10%.

Szacowane zmiany wartości odzyskiwalnej ze względu na zmianę kluczowych założeń pozostają bez wpływu na wartość bilansową aktywów.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku spółka Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A. dokonała wyceny majątku składającego się na działalność oleochemiczną. Wyceny dokonał niezależny rzeczoznawca. W zakresie majątku użytkowanego w działalności nawozowej spółka przeprowadziła test na utratę wartości w związku z negatywnym odchyleniem zrealizowanych wyników finansowych z stosunku do zakładanych.

Główne przyjęte założenia:

nieograniczony okres funkcjonowania biznesu w przyszłości;

okres projekcji – 10 lat;

stopa dyskontowa (nominalna) – 5,78% dla CGU Nawozy, dla pozostałych CGU - 6,15%;

wskaźnik długoterminowego wzrostu – 2,50%.

Zarówno wycena, jak i wyniki testu, nie wykazały utraty wartości na dzień 31 grudnia 2020 roku posiadanego majątku.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku w spółce Agrochem Puławy został przeprowadzony test na utratę wartości. Wartość odzyskiwalna została ustalona w oparciu o oszacowanie ich wartości użytkowej metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych netto, na podstawie projekcji finansowych.

Główne przyjęte założenia:

nieograniczony okres funkcjonowania biznesu w przyszłości;

okres projekcji – 5 lat;

stopa dyskonta (nominalna) – 7,62%;

wskaźnik długoterminowego wzrostu – 2,5%.

Wynik przeprowadzonego testu nie wykazał utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych użytkowanych przez Spółkę.

Szacowane zmiany wartości odzyskiwalnej ze względu na zmianę kluczowych założeń pozostają bez wpływu na wartość bilansową aktywów.

W pozostałych jednostkach Grupy nie stwierdzono przesłanek wskazujących na możliwość utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych.

W roku 2020 Grupa utworzyła odpisy aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych, w łącznej kwocie 64 tysięcy złotych, dotyczące wartości środków trwałych w budowie. Utworzenie odpisu aktualizującego wartość majątku ujęte zostało w pozostałych kosztach operacyjnych.

Środki trwałe nieużywane objęte są odpisem aktualizującym w pełnej wysokości.

Na środkach trwałych Grupy nie zostały ustanowione zabezpieczenia na rzecz osób trzecich.

24. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania

Prawo do użytkowania urządzeń technicznych i maszyn obejmuje głównie wybudowaną przez podmiot zewnętrzny, będący jej właścicielem, głównie na potrzeby Jednostki Dominującej, instalację produkcyjną.

Zastosowana w roku 2020 do wyceny aktywów stopa dyskonta mieści się w przedziale 1,64% do 5,7% dla zawartych w złotych i 4,84% dla prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz 1,1% dla EUR, w zależności od okresu trwania i warunków umowy.

Na dzień bilansowy Grupa dokonała oszacowania wartości odzyskiwalnej składników aktywów. Przesłanki i założenia do przeprowadzonych testów oraz wycen omówione zostały w nocie 23.

Grunty użytkowane przez Grupę na podstawie prawa wieczystego użytkowania gruntów zajmują powierzchnię 906,8644 ha. Grupa użytkuje również grunty o nieuregulowanym stanie prawnym o powierzchni około 44,1190 ha, według stanu na 31 grudnia 2020 roku. Ze względu na nieuregulowany stan prawny grunty te nie są ujęte i wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Prowadzone są działania w celu uregulowania stanu prawnego użytkowanych gruntów.

Koszty rozpoznane w zyskach i stratach

Terminy wymagalności zobowiązań z tytułu leasingu zaprezentowane są w nocie 39.

25. Wartości niematerialne

Na wartość bilansową wartości niematerialnych składają się następujące grupy składników:

Wartość brutto wartości niematerialnych całkowicie umorzonych, ale nadal użytkowanych na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiła 24 253 tysięcy złotych (na dzień 31 grudnia 2019 roku odpowiednio 25 248 tysięcy złotych). Stanowią je głównie licencje służące do obsługi procesów technologicznych.

Poniesione w bieżącym roku nakłady na wartości niematerialne związane są głównie z budową bloku energetycznego oraz budową nowych i modernizacją istniejących instalacji kwasu azotowego.

Rozliczone nakłady dotyczą głównie rozliczenia projektu związanych z wdrożeniem systemu BI/PM, systemów bezpieczeństwa infrastruktury IT oraz systemu do zarządzania systemami IT.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku, zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości, Grupa dokonała weryfikacji przyjętych wcześniej okresów użytkowania wartości niematerialnych. Zmiana okresów użytkowania nie będzie miała istotnego wpływu na poziom amortyzacji w przyszłych okresach.

Na dzień bilansowy Grupa dokonała oszacowania wartości odzyskiwalnej składników aktywów. Na podstawie wyników przeprowadzonego testu Zarząd Spółki podjął decyzję o rozwiązaniu wcześniej utworzonego odpisu aktualizującego wartość aktywów trwałych w odniesieniu do CGU Agro. Na dzień 31 grudnia 2020 roku w odniesieniu do wartości niematerialnych dokonano rozwiązania odpisu aktualizującego wartość w kwocie 0,2 miliona złotych. Przesłanki i założenia do przeprowadzonych testów oraz wycen omówione zostały w nocie 23.

Znaki towarowe o nieokreślonym okresie używania, o wartości 4,8 miliona złotych, zostały objęte testem na utratę wartości w ramach testu przeprowadzonego w GA FOSFORY dla CGU Nawozy. Wyniki testu nie wskazują na utratę wartości posiadanych znaków towarowych.

W odniesieniu do prac rozwojowych w toku realizacji, Grupa dokonała oceny spełniania przez nie przesłanek do aktywowania poniesionych dotychczas nakładów. Wartość skapitalizowanych nakładów na prace rozwojowe w toku realizacji na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi 6 038 tysięcy złotych (na dzień 31 grudnia 2019 roku odpowiednio 5 825 tysięcy złotych).

Na wartościach niematerialnych Grupy nie zostały ustanowione zabezpieczenia na rzecz osób trzecich.

26. Nieruchomości inwestycyjne

Nieruchomości inwestycyjne stanowią głównie wydzierżawione budynki i lokale oraz związane z nimi aktywa z tytułu prawa do użytkowania (prawa wieczystego użytkowania gruntów).

W ocenie Grupy wartość godziwa posiadanych nieruchomości inwestycyjnych na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiła 36 392 tysięcy złotych (na dzień 31 grudnia 2019 roku 36 878 tysięcy złotych). Szacunku dokonano w oparciu o przeprowadzone w latach ubiegłych, głównie w 2018 i 2019 roku, w poszczególnych spółkach Grupy wyceny oraz stopień zużycia od ostatnio przeprowadzonej wyceny. Wyceny dokonane zostały przez niezależnych rzeczoznawców. W ocenie Zarządu Jednostki Dominującej nie nastąpiły istotne zmiany wartości tych składników majątku.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku, zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości, dokonano weryfikacji wcześniej przyjętych okresów użytkowania nieruchomości inwestycyjnych. Zmiana okresów użytkowania jest będzie miała istotnego wpływu na poziom amortyzacji w przyszłych okresach.

Na nieruchomościach inwestycyjnych nie zostały ustanowione zabezpieczenia na rzecz osób trzecich.

27. Wartość firmy

Na dzień bilansowy Grupa dokonała oszacowania wartości odzyskiwalnej składników aktywów w ramach testu przeprowadzonego przez Agrochem Puławy Sp. z o.o. Przesłanki i założenia do przeprowadzonego testu omówione zostały w nocie 23. Nie zidentyfikowano utraty wartości posiadanej wartości firmy.

28. Udziały i akcje, inwestycje wyceniane metodą praw własności

Udziały w podmiotach zależnych nieobjętych konsolidacją nie są kwalifikowane przez Grupę do instrumentów finansowych i wyceniane są w cenie nabycia skorygowanej o ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości.

Udziały w spółkach nie objętych konsolidacją

Udziały w pozostałych spółkach

Inwestycje wyceniane w wartości godziwej

Inwestycje wyceniane metodą praw własności

Skrócone informacje finansowe dotyczące inwestycji wycenianych metodą praw własności

Informacje o transakcjach z podmiotami przedstawiono w nocie 43.

29. Zapasy

Wzrost zapasów materiałów wynika głównie ze wzrostu zapasów części zamiennych (przyśpieszenie zakupu części zamiennych do kampanii remontowej roku 2021 w związku ze spodziewanymi opóźnieniami wynikającymi z pandemii) oraz surowców (zakupy surowców do rozruchu technologicznego instalacji granulacji).

Poziom zapasów półproduktów i produkcji w toku oraz wyrobów gotowych wynika z uwarunkowań technologicznych, a w przypadku zapasów wyrobów gotowych dodatkowo z realizowanej przez Grupę polityki handlowej oraz uwarunkowań rynkowych. Informacje dotyczące sezonowości działalności Grupy przedstawiono w nocie 17.7.

Informacje dotyczące wpływu pandemii choroby COVID-19 zaprezentowano w nocie 51.

W bieżącym roku obrotowym Grupa utworzyła odpisy aktualizujące wartość zapasów na kwotę 7 273 tysięcy złotych. Utworzone odpisy aktualizujące wartość produktów wynikają z relacji poziomu kosztu ich wytworzenia do możliwych do uzyskania na dzień bilansowy cen sprzedaży netto zaś materiałów z ich niskiej rotacji.

W roku obrotowym 2020 Grupa dokonała rozwiązania (odwrócenia) odpisów aktualizujących na kwotę 1 436 tysięcy złotych. Rozwiązanie dotyczyło głównie odpisów aktualizujących wartość produktów, w związku z ustaniem przyczyn, dla których je utworzono.

Wykorzystanie odpisu aktualizującego materiały nastąpiło w związku z zagospodarowaniem materiałów oraz sprzedażą produktów objętych odpisem.

Na zapasach Grupy nie zostały ustanowione zabezpieczenia na rzecz osób trzecich.

30. Prawa majątkowe

Posiadane przez Grupę prawa do emisji CO₂ jak i certyfikaty energii elektrycznej przeznaczone są na potrzeby własne, dla realizacji obowiązków nałożonych na Grupę przez przepisy prawa.

W bieżącym roku obrotowym Grupa otrzymała nieodpłatnie świadectwa pochodzenia energii elektrycznej w ilości 1 652,527 toe w ramach realizacji przepisów ustawy o efektywności energetycznej, w związku z realizacją przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej – odzyskiwanie energii w procesach przemysłowych.

W 2020 roku Jednostka Dominująca nie otrzymała decyzji dotyczącej utworzonej w roku 2019 rezerwy na ewentualną karę administracyjną z tytułu niższej realizacji obowiązku umorzenia świadectw pochodzenia energii elektrycznej w wysokości 7 milionów złotych. Sprawa jest w toku postępowania.

W dniu 03 czerwca 2020 roku oraz 05 czerwca 2020 roku Prezes Urzędu Regulacji Energetyki umorzył świadectwa pochodzenia z odnawialnych źródeł energii w ilości 28 032,773 MWh.

W dniach 30 czerwca 2020 roku i 21 września 2020 roku Prezes Urzędu Regulacji Energetyki umorzył świadectwa efektywności energetycznej w ilościach odpowiednio 817,858 toe i 186,973 toe.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa posiadała nabyte oraz przyznane prawa do emisji CO₂ . Zostaną one wykorzystane do rozliczenia rzeczywistej emisji za 2020 rok.

W bieżącym roku obrotowym Jednostka Dominująca nabyła prawa do emisji CO₂ w ilości 669 tysięcy ton. Prawa te nabyte zostały z przeznaczeniem na potrzeby własne.

Brakującą do umorzenia za 2020 rok ilość praw do emisji CO₂ Grupa ma zabezpieczoną w kontraktach terminowych z terminem dostawy do marca 2021 roku.

31. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe

Odpisy aktualizujące wartość należności

Należności z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają zazwyczaj termin płatności do 2 miesięcy. Należności z tytułu dostaw i usług z datą zapadalności poniżej 365 dni od dnia powstania należności nie podlegają dyskontowaniu. Wartość księgowa należności jest zbliżona do ich wartości godziwej.

Informacje dotyczące szacowania strat kredytowych oraz tworzenia odpisów aktualizujących wartość należności, przedstawione są w notach 15.8 oraz 44.5.

Należności długoterminowe na dzień 31 grudnia 2020 roku stanowią kaucje gwarancyjnych oraz przekazane i nierozliczone na dzień bilansowy zaliczki na dostawy aktywów trwałych.

Poziom należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych wynika ze wzrostu innych należności niefinansowych, w szczególności głównie ze wzrostu należności za rekompensatę przysługującej przedsiębiorstwom z tytułu przenoszenia kosztów zakupu uprawnień do emisji CO₂ na ceny energii elektrycznej zużywanej do wytwarzania produktów w sektorach lub podsektorach energochłonnych w 2020 roku w wysokości 73 318 tysięcy złotych, wzrostu należności z tytułu podatków i ubezpieczeń społecznych o kwotę około 67 014 tysięcy złotych, niższych należności z tytułu dostaw i usług netto o 29 529 tysięcy złotych i zaliczek na dostawy materiałów, towarów i usług o 1 831 tysięcy złotych.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku na należnościach handlowych nie zostały ustanowione zabezpieczenia na rzecz osób trzecich.

Opis ryzyk związanych z należnościami z tytułu dostaw i usług i pozostałymi należnościami oraz polityka Grupy dotycząca zarządzania tymi ryzykami została przedstawiona w notach 44.1, 44.2, 44.3 i 44.5.

Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi przedstawione są w nocie 43.1.

Aktywa z tytułu umów

Aktywa z tytułu umów stanowią głównie prawo do wynagrodzenia za wykonane usługi (szacunki robót w toku w zakresie prac budowlano-montażowych i projektowych) oraz przyszłe należności wynikające z cesji praw i obowiązków dotyczących przychodów z umów.

32. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

Na wykazane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej środki pieniężne i ich ekwiwalenty składają się:

Środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych, inwestowane są w formie lokat terminowych, overnight (negocjowane i automatyczne) oraz w ramach umowy cash poolingu. Środki pieniężne zdeponowane na rachunkach w banku są oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, których wysokość zależy od stopy oprocentowania jednodniowych lokat bankowych na rynku międzybankowym. Po obniżkach stóp procentowych atrakcyjność lokat bankowych w stosunku do środków udostępnianych w ramach wewnątrzgrupowej umowy cash pooling znacząco spadła, stąd brak inwestowania przez Grupę nadwyżek środków w lokaty bankowe.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku na rachunkach VAT zdeponowane były środki w wysokości 6 338 tysięcy złotych. Środki w kwocie 44 tysięcy złotych są zablokowane jako zabezpieczenia wypłaty wynagrodzeń.

W pozycji inne aktywa pieniężne wykazane zostały środki pieniężne udostępnione w ramach wewnątrzgrupowej umowy cash pooling. Wysokość oprocentowania środków w ramach umów cash pooling jest zmienna i zależy od stóp WIBID1M, WIBOR1M oraz udziału środków Grupy zaangażowanych do pokrycia ujemnych sald pozostałych uczestników umowy.

Oczekiwane straty kredytowe oszacowane zostały w oparciu o ratingi instytucji bankowych, w których zdeponowano środki pieniężne. Zasady szacowania strat kredytowych przedstawiono w nocie 15.8.

Struktura walutowa środków pieniężnych i ich ekwiwalentów została przedstawiona w nocie 44.2.

33. Pochodne instrumenty finansowe

Zawierane przez Grupę kontrakty na instrumenty pochodne stanowią zabezpieczenie przyszłych przepływów pieniężnych. Grupa nie zawierała kontraktów pochodnych w celach spekulacyjnych. W okresie sprawozdawczym Grupa nie stosowała rachunkowości zabezpieczeń, dlatego też wszystkie pochodne instrumenty finansowe klasyfikowane były jako aktywa finansowe lub zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy. W trakcie roku obrotowego Grupa zawierała wyłącznie kontrakty krótkoterminowe forward na walutę EUR.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa posiada otwarte transakcje dotyczące instrumentów pochodnych, natomiast nie posiada umów z wbudowanymi instrumentami pochodnymi, wymagających ich wydzielenia z umów zasadniczych.

34. Pozostałe aktywa finansowe

Pozostałe aktywa finansowe krótkoterminowe stanowią środki pieniężne ulokowane na okres przekraczający 3 miesiące od daty założenia lokat.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa nie posiada lokat o okresie zapadalności przekraczającym 3 miesiące od daty założenia lokaty.

Wartość posiadanych lokat korygują oczekiwane straty kredytowe. Zasady szacowania strat kredytowych przedstawiono w nocie 15.8.

35. Kapitał własny

35.1. Kapitał zakładowy

W ciągu roku obrotowego nie nastąpiły zmiany w kapitale zakładowym Jednostki Dominującej.

Struktura kapitału zakładowego Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” Spółka Akcyjna na dzień 31 grudnia 2020 roku

Wartość nominalna akcji

Wszystkie wyemitowane akcje posiadają wartość nominalną wynoszącą 10 złotych i zostały w pełni opłacone.

Prawa akcjonariuszy

Akcje wszystkich serii są jednakowo uprzywilejowane co do głosu, dywidendy oraz zwrotu z kapitału.

35.2. Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej

Kapitał zapasowy został utworzony z nadwyżki wartości emisyjnej nad nominalną w kwocie 242 660 tysięcy złotych, która została pomniejszona o koszty emisji akcji ujęte jako zmniejszenie kapitału zapasowego w kwocie 5 010 tysięcy złotych.

35.3. Charakter i cel pozostałych kapitałów

Zyski zatrzymane i ograniczenia związane z kapitałem

Kapitał zapasowy

Jednostka Dominująca na podstawie § 396 Kodeksu Spółek Handlowych jest zobowiązana utrzymywać zyski zatrzymane (tzw. kapitał zapasowy) do wysokości 1/3 kapitału zakładowego z przeznaczeniem wyłącznie na pokrycie ewentualnych strat finansowych. Jednostka musi przeznaczyć na ten cel minimalnie 8% zysku bieżącego do czasu zgromadzenia wymaganej równowartości 1/3 kapitału zakładowego. Na dzień 31 grudnia 2020 roku kapitał ten wynosił 63 717 tysięcy złotych.

Ponadto uchwałami Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy z wypracowanego zysku utworzono kapitał zapasowy powyżej wymaganej przez przepisy KSH kwoty. Na dzień 31 grudnia 2020 roku kapitał ten wynosił 2 284 752 tysięcy złotych.

Pozostałe kapitały rezerwowe

Pozostałe kapitały rezerwowe stanowią głównie kwoty przekazane decyzją Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy w ramach podziału wyniku finansowego.

Zysk/(strata) z lat ubiegłych

Niepodzielony wynik z lat ubiegłych wynika głównie z korekt konsolidacyjnych, które nie podlegają podziałowi.

36. Rezerwy

36.1. Zmiany stanu rezerw

36.2. Rezerwa na zobowiązania związane z ochroną środowiska

Rezerwy te obejmują, w szczególności:

rezerwę na zobowiązania związane z rekultywacją i monitoringiem składowisk odpadów;

rezerwę na zobowiązania związane z wycofaniem z używania wyrobów zawierających azbest;

rezerwę na zobowiązania związane z opróżnieniem instalacji produkcyjnych i zagospodarowaniem usuniętych odpadów.

Kwoty rezerw szacowane są do wysokości możliwych do powstania przyszłych zobowiązań. Ponieważ mają one dłuższy horyzont czasowy, w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej wykazane są w wartościach zdyskontowanych do wartości bieżącej. Do kalkulacji wartości rezerwy przyjęto stopę inflacji w wysokości 2,5% oraz stopę dyskonta 1,24%. Zmiany rezerw z tytułu dyskonta odnoszone są odpowiednio w przychody lub koszty finansowe.

Dla rezerwy dotyczącej rekultywacji składowiska odpadów w Jednostce Dominującej przyjęto 17,5 letni okres dalszego użytkowania oraz 30 letni monitorowania zamkniętego składowiska odpadów, za wyjątkiem komory nr 1, dla której przyjęto 8 letni okres dalszego użytkowania i 30 letni okres monitoringu po jej zamknięciu. Natomiast w odniesieniu do zamkniętego składowiska fosfogipsu w Wiślince (GA FOSFORY) przyjęto okres monitoringu do 2039 roku. Obowiązek rekultywacji i monitorowania składowisk odpadów wynika z przepisów prawa.

Dla rezerwy dotyczącej wycofania z używania wyrobów zawierających azbest w Jednostce Dominującej przyjęto proporcjonalne ponoszenie kosztów w 11,5 letnim okresie ich wycofywania, natomiast w GA FOSFORY przyjęto, że proces usuwania azbestu zostanie zakończony w 2023 roku. Obowiązek wycofania z używania wyrobów zawierających azbest wynika z przepisów prawa.

Dla rezerwy dotyczącej opróżnienia instalacji produkcyjnych i zagospodarowania usuniętych odpadów przyjęto 17,5 letni okres dalszego użytkowania instalacji. Obowiązek opróżnienia instalacji produkcyjnych i zagospodarowania usuniętych odpadów wynika z przepisów prawa.

36.3. Rezerwa na sprawy sądowe, kary, grzywny i odszkodowania

Rezerwy te szacowane są do wysokości możliwych do powstania przyszłych zobowiązań z tytułu toczących się spraw spornych z uwzględnieniem naliczonych odsetek i kosztów sądowych oraz kar umownych. Główną pozycję tych rezerw stanowią rezerwa na karę za przekroczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza za lata 2017-2020 oraz rezerwa na zobowiązania z obcego powództwa wraz z naliczonymi odsetkami.

Główne pozycje rezerw mają charakter krótkoterminowy, stąd w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej wykazane są w wartościach nominalnych.

36.4. Inne rezerwy

Rezerwy te szacowane są do wysokości możliwych do powstania przyszłych zobowiązań. Główną pozycją jest rezerwa na wynagrodzenia i nagrody, zobowiązania gwarancyjne oraz odsetki od zobowiązań. Z uwagi na to, że mają one charakter krótkoterminowy w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej wykazane są w wartościach nominalnych.

37. Świadczenia pracownicze

37.1. Programy akcji pracowniczych

Grupa nie wdrożyła i prowadzi programu akcji pracowniczych.

37.2. Świadczenia emerytalne oraz inne świadczenia po okresie zatrudnienia

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych:

Łączna kwota kosztów ujętych w 2020 roku z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych

Główne założenia aktuarialne

Przyjęte do wyceny współczynniki rotacji pracowników w Jednostce Dominującej

Analiza wrażliwości

Do aktualizacji rezerwy Grupa przyjęła parametry na podstawie dostępnych prognoz inflacji, analizy wzrostu wskaźników najniższego wynagrodzenia oraz przewidywanej rentowności wysoce płynnych papierów wartościowych. Poziom rezerwy, przy zakładanym poziomie zatrudnienia, zależny jest głównie od stopy dyskonta, stopy wzrostu wynagrodzeń oraz współczynników rotacji.

Przypisanie kwot do zobowiązań długo- i krótkoterminowych wynika z terminów nabywania uprawnień przez pracowników.

Grupa tworzy rezerwę na wartość bieżącą zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych i rentowych, nagród jubileuszowych oraz odpraw pośmiertnych na podstawie wyceny dokonanej przez profesjonalną firmę aktuarialną.

37.3. Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy oraz pozostałe

Świadczenia te dotyczą głównie ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, odszkodowania z tytułu zobowiązania do powstrzymania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy oraz odpraw pieniężnych wynikających z indywidualnych umów o pracę.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku zobowiązania z tytułu ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynosiły 20 121 tysięcy złotych (na 31 grudnia 2019 roku odpowiednio 15 608 tysięcy złotych). Zobowiązania z tytułu niewykorzystanych urlopów wypoczynkowych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentowane są w zobowiązaniach jako rozliczenia międzyokresowe kosztów.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku roszczenia wynikające z umów o zakazie konkurencji wynosiły około 860 tysięcy złotych. Roszczenia te prezentowane są w rezerwach.

38. Oprocentowane kredyty bankowe i pożyczki

W bieżącym roku obrotowym Grupa posiadała przyznane linie kredytowe, z których korzystała w celu terminowego regulowania swoich zobowiązań. W okresie sprawozdawczym Grupa korzystała również z finansowania wewnątrzgrupowego w ramach cash poolingu.

Posiadane dostępne linie kredytowe i pożyczki:

W bieżącym roku obrotowym Grupa korzystała z możliwości jakie daje kredyt – limit debetowy o charakterze intra-day, tj. możliwości zadłużenia się w ciągu dnia do wysokości przyznanego limitu i jego spłaty na koniec dnia.

W okresach objętych niniejszym sprawozdaniem finansowym nie miały miejsca przypadki naruszenia postanowień umów kredytowych.

39. Pozostałe zobowiązania finansowe

Wykazane oczekiwane straty kredytowe dotyczą udzielonych poręczeń i gwarancji wewnątrzgrupowych.

Przyszłe minimalne opłaty leasingowe oraz wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych netto

Zobowiązania z tytułu leasingu rozliczane są liniowo w całym okresie trwania umowy, za wyjątkiem opłat z tytułu wieczystego użytkowania gruntu, które regulowane są raz w roku, na koniec marca.

40. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe

Długoterminowe zobowiązania na dzień 31 grudnia 2020 roku z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe stanowi głównie kaucja, wpłacona jako zabezpieczenie roszczeń Spółki z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania kontraktu. W ubiegłym roku występowały płatności z polisy ubezpieczeniowej.

Krótkoterminowe zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe są nieoprocentowane i zazwyczaj rozliczane w ciągu 2 miesięcy.

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych wynika głównie ze wzrostu poziomu zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz z tytułu nabycia rzeczowych aktywów trwałych łącznie o 258 353 tysięcy złotych, biernych rozliczeń międzyokresowych o około 40 110 tysięcy złotych, w szczególności z tytułu wyższego poziomu rozliczeń międzyokresowych dotyczących praw do emisji CO₂ o 44 004 tysięcy złotych.

Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi przedstawione są w nocie 43.1.

Zobowiązania z tytułu umów

41. Dotacje

Wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2019 roku dotacje stanowią dotacje pieniężne otrzymane na nabycie aktywów trwałych, głównie rzeczowych. Środki pozyskane na nabycie rzeczowych aktywów trwałych pochodzą z Funduszy Pomocowych UE, przydziału praw do emisji CO₂ oraz otrzymania świadectw efektywności energetycznej w związku z poniesieniem nakładów inwestycyjnych i spełnieniem wymaganych warunków.

Grupa zobowiązana jest do zachowania trwałości sfinansowanych projektów najczęściej przez okres 5 lat. Za niedotrzymanie warunków trwałości projektów we wskazanym okresie Grupa zobowiązana jest do zwrotu otrzymanych środków wraz z należnymi odsetkami. Z uwagi na to, iż Grupa dokłada szczególnej staranności w dotrzymaniu warunków podpisanych umów, w jej ocenie ryzyko zwrotu otrzymanych środków jest niewielkie a potencjalne zobowiązania z tego tytułu wykazane są w nocie 42.3.

W lutym 2020 roku przyznane zostały Grupie nieodpłatnie prawa do emisji CO₂ na rok 2020. Wartość otrzymanych nieodpłatnie praw, kwalifikowana przez Grupę jako dotacja, według ich wartości godziwej z dnia przyznania, wynosiła 218 270 tysięcy złotych.

W okresie sprawozdawczym zwiększenie dotacji do aktywów trwałych wynikało głównie z otrzymanych nieodpłatnie praw do emisji CO₂ za realizację projektu wymiana turbozespołu TG-2 w kwocie 5 752 tysięcy złotych tysiące złotych oraz świadectwa efektywności energetycznej w kwocie 3 173 tysięcy złotych.

W 2020 roku Grupa otrzymała również środki z tytułu przyznanej jednolitej płatności obszarowej oraz dotacje z NCBiR i LAWP w związku z zrealizowanymi projektami badawczymi i rozwojowymi.

42. Zobowiązania i należności warunkowe oraz inne pozycje pozabilansowe

42.1. Opłaty z tytułu leasingu operacyjnego – Grupa jako leasingodawca

Przyszłe opłaty z tytułu leasingu operacyjnego obejmują umowy leasingu operacyjnego, najmu, dzierżawy.

Stosowane przez Grupę zasady zostały przedstawione w nocie 15.5.

42.2. Inne zobowiązania warunkowe i pozycje pozabilansowe

Zobowiązania z tytułu gwarancji zabezpieczających dobre wykonanie umów handlowych

Zobowiązania warunkowe wynikające z udzielonych gwarancji dobrego wykonania umów handlowych dotyczą głównie usług budowlano-montażowych oraz projektowych. Maksymalny termin ich rozliczenia przypada na sierpień 2024 roku.

Poręczenia udzielone stronom trzecim

Na dzień 31 grudnia 2020 roku wartość udzielonych poręczeń i gwarancji wynosi 2 169 151 tysięcy złotych. Biorąc pod uwagę rating podmiotu, któremu udzielono poręczenia Grupa oszacowała potencjalne straty kredytowe, które w wysokości 2 756 tysięcy złotych zostały ujęte jako zobowiązania w pozycji „Pozostałe zobowiązania finansowe”.

Poręczenia udzielone stronom trzecim opisane zostały w nocie 42.6.

Sporne sprawy sądowe

W pozycji spornych spraw sądowych wykazano pozwy złożone przeciwko podmiotom Grupy objętych konsolidacją. Główną pozycję stanowi złożony w dniu 12 lutego 2013 roku do Sądu Okręgowego w Gdańsku pozew Ciech S.A. o zasądzenie od GZNF „Fosfory” Sp. z o.o. kwoty 18 864 tysięcy złotych tytułem naprawienia wyrządzonej Ciech S.A. szkody z tytułu złożenia przez pozwanego nieprawdziwych oświadczeń co do stanu prawnego i finansowego pozwanego i jego spółek zależnych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Szacowana na dzień bilansowy kwota zobowiązania to 31 421 tysięcy złotych. Odbyły się rozprawy, przesłuchano świadków. Sprawa jest w toku. W ocenie Zarządu powództwo jest niezasadne, niemniej Zarząd nie wyklucza możliwości ugodowego rozstrzygnięcia sprawy.

Pozostałe

W pozycji pozostałe wykazano potencjalne zobowiązania z tytułu umów dofinansowania, zwolnienia ze złożenia zabezpieczeń oraz użytkowania i przechowywania obcych składników majątku.

Zobowiązania z tytułu umów dofinansowania w kwocie 10 413 tysięcy złotych dotyczą:

umowy Nr POIS.04.05.00-00-015/10-00 o dofinansowanie projektu „Budowa instalacji redukcji NO_x na kotłach OP-215 nr 4 i 5 w Zakładach Azotowych „Puławy” S.A.” – w przypadku niedotrzymania warunków umowy na Jednostce Dominującej ciąży obowiązek zwrotu dofinansowania wraz z odsetkami (4 846 tysięcy złotych) – termin rozliczenia: 02 luty 2021 rok;

umowy Nr POIR.01.02.00-00-0042/16 o dofinansowanie projektu: „Opracowanie procesu otrzymywania Ɛ-kaprolaktonu z cykloheksanonu i nadtlenku wodoru z wykorzystaniem katalizy chemo-enzymatycznej” – w przypadku niedotrzymania warunków umowy na Jednostce Dominującej ciąży obowiązek zwrotu dofinansowania wraz z odsetkami (1 686 tysięcy złotych) – termin rozliczenia: 30 wrzesień 2026 rok;

umowy Nr BIOSTRATEG1/271322/3/NCBR/2015 o wykonanie i finansowanie projektu realizowanego w ramach Programu „Środowisko naturalne, rolnictwo i leśnictwo” BIOSTRATEG pt. „Wsparcie dla rolnictwa niskoemisyjnego – zdolnego do adaptacji do zmian klimatu obecnie oraz w perspektywie lat 2030 i 2050” w przypadku niedotrzymania warunków umowy na Jednostce Dominującej ciąży obowiązek zwrotu dofinansowania wraz z odsetkami (158 tysięcy złotych) - termin rozliczenia: 31 marzec 2024 rok;

umowy Nr POIR.01.02.00-00-0041/16 o dofinansowanie projektu "Opracowanie i wdrożenie zaawansowanego systemu sterowania (APC) dla instalacji wytwarzania amoniaku" -  w przypadku niedotrzymania warunków umowy na Jednostce Dominującej ciąży obowiązek zwrotu dofinansowania wraz z odsetkami (956 tysięcy złotych) - termin rozliczenia: 30 czerwiec 2026 rok;

umowy nr: POIR.01.02.00-00-0061/17-00) dot. projektu "Opracowanie technologii otrzymywania tiosiarczanu potasu z wykorzystaniem gazów wydmuchowych z instalacji produkcji kwasu siarkowego oraz wieloskładnikowych nawozów płynnych na jego bazie" - w przypadku niedotrzymania warunków umowy na Jednostce Dominującej ciąży obowiązek zwrotu dofinansowania wraz z odsetkami (1 176 tysięcy złotych) - termin rozliczenia: 28 luty 2027 rok;

umowy nr: POIR.04.01.04-00-0012/17-00) dot. projektu "Zielona technologia produkcji kwasu bursztynowego z surowców odnawialnych i odpadowych"-  w przypadku niedotrzymania warunków umowy na Jednostce Dominującej ciąży obowiązek zwrotu dofinansowania wraz  z odsetkami (989 tysiące złotych) - termin rozliczenia: 31 styczeń 2027 rok;

umowy nr: POIR.01.01.01-00-0476/18-00), dot. projektu "Opracowanie technologii wytwarzania nowego typu nawozów płynnych w oparciu o surowce fosforonośne pochodzenia osadowego" - w przypadku niedotrzymania warunków umowy na Jednostce Dominującej ciąży obowiązek zwrotu dofinansowania wraz  z odsetkami (285 tysięcy złotych) - termin rozliczenia: 31 sierpień 2028 rok;

umowy nr: RPLU.01.03.00-06-0011/18-00), dot. projektu " Rozwój Laboratorium Badawczego Grupy Azoty Puławy" - w przypadku niedotrzymania warunków umowy na Jednostce Dominującej ciąży obowiązek zwrotu dofinansowania wraz  z odsetkami (256 tysięcy złotych) - termin rozliczenia: 09 wrzesień 2026 rok;

umowy nr: BIOSTRATEG3/347464/5/NCBR/2017) dot. projektu "Opracowanie technologii innowacyjnych nawozów mineralnych wzbogaconych mikrobiologicznie" - w przypadku niedotrzymania warunków umowy na Jednostce Dominujacej ciąży obowiązek zwrotu dofinansowania wraz  z odsetkami (11 tysięcy złotych) - termin rozliczenia: 30 listopad 2026 rok;

pozostałe dotacje podlegające zwrotowi w przypadku naruszenia warunków – 50 tysiące złotych z terminem rozliczenia w okresie od czerwca 2021 roku do grudnia 2025 roku.

Zmiana w stanie tej pozycji wynika głównie z naliczenia odsetek w związku z upływem czasu, wpływem dotacji oraz nieziszczenia się warunku do powstania zobowiązania. Zabezpieczeniem udzielenia dofinansowania ze środków UE projektów inwestycyjnych są złożone weksle in blanco.

Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania nie wystąpiły przesłanki do ujęcia wyżej wymienionych zobowiązań jako zobowiązania bilansowe.

Zobowiązania z tytułu zabezpieczeń w kwocie 7 108 tysięcy złotych dotyczą prowadzenia składu podatkowego - Naczelnik Urzędu Celnego w Lublinie zwolnił Jednostkę Dominującą z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego od zobowiązań podatkowych powstałych z tytułu produkcji wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy do 30 kwietnia 2022 roku do w/w kwoty.

Zobowiązania w kwocie 1 724 tysięcy złotych dotyczą roszczenia FST-Management Sp. z o.o. o odszkodowanie w wysokości utraconego kurtażu w związku ze skróceniem przez Jednostkę Dominującą okresu obowiązywania umów ubezpieczeniowych.

Zobowiązania z tytułu użytkowania i przechowywania obcych składników majątku w kwocie 31 690 tysięcy złotych stanowią:

umowy dzierżawy, na podstawie których Grupa użytkuje obcy majątek o wartości około 1 018 tysięcy złotych;

 umowa, na podstawie której Grupa magazynuje powierzone materiały o wartości około 30 672 tysięcy złotych.

Pozostałą kwotę stanowią zobowiązania z tytułu solidarnej odpowiedzialności, kary za nieodebrane ilości w umowie ramowej oraz zobowiązania wynikające z rozliczenia zawartych umów oraz zgłoszonych przez kontrahentów reklamacji.

Ponadto w związku z podpisanymi umowami o dofinansowanie projektów z funduszy pomocowych, z których na dzień 31 grudnia 2020 roku płatności nie wystąpiły, jako zabezpieczenie Jednostka Dominująca złożyła weksle in blanco do kwot możliwego do uzyskania dofinansowania wraz z należnymi odsetkami.

42.3. Należności warunkowe i pozycje pozabilansowe

Sporne sprawy budżetowe wynikają z kwestionowania przez organ podatkowy złożonych przez Grupę korekt deklaracji podatku od nieruchomości za lata 2012-2018 wraz z wnioskami o stwierdzenie nadpłaty. W ocenie Grupy realizowalność roszczenia jest prawdopodobna stąd prezentowana jest jako należność warunkowa.

W pozycji tej wykazano również zgłoszone do Ciech S.A. roszczenie o zapłatę kwoty 18 864 tysiące złotych z tytułu naruszenia przez Ciech S.A. zapewnień wynikających z umowy sprzedaży udziałów. W dniu 30 października 2012 roku złożono pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie. Sprawa jest w toku. W ocenie Zarządu Jednostki Dominującej powództwo jest zasadne, niemniej Zarząd nie wyklucza możliwości polubownego rozstrzygnięcia sprawy.

W pozycji pozostałe wykazano ulgę w podatku dochodowym od osób prawnych przysługującą Grupie w związku z poniesionymi nakładami na realizowany obecnie projekt inwestycyjny w kwocie nominalnej 173 683 tysięcy złotych (kwota zdyskontowana 156 861 tysięcy złotych). Pozostała kwota wykazana w tej pozycji to należne kwoty od ubezpieczycieli.

42.4. Zobowiązania inwestycyjne

Grupa planuje ponieść w 2021 roku nakłady na rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne o wartości około 1 000,9 miliona złotych, w tym na ochronę środowiska około 156 milionów złotych. Grupa sukcesywnie zawiera kontrakty w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych. Wartość zawartych a niewykonanych najistotniejszych umów wynosi około 960 318 tysięcy złotych.

Zaciągnięte zobowiązania inwestycyjne dotyczą głównie projektu budowy bloku energetycznego, instalacji kwasu azotowego oraz modernizacji kotła parowego.

42.5. Sprawy sądowe

Na dzień 31 grudnia 2020 roku z powództwa/odwołania Grupy toczyły się sprawy o wartości przedmiotu sporu ponad 18 milionów złotych. Natomiast przeciwko Grupie toczyły się postępowania z powództwa osób trzecich o wartości prawie 32 milionów złotych. Potencjalne skutki finansowe toczących się spraw zostały przez Grupę ocenione w zakresie prawdopodobieństwa ich wystąpienia i odpowiednio ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

42.6. Gwarancje

Na podmiotach Grupy ciążą zobowiązania warunkowe wynikające z udzielenia poręczeń stronom trzecim.

W dniu 27 kwietnia 2020 roku Jednostka Dominująca wraz z Grupą Azoty S.A. oraz Grupą Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A., Grupą Azoty Zakłady Chemiczne "Police" S.A. oraz Grupą Azoty ATT Polymers GmbH podpisała z PKO BP S.A. Aneks Nr 6 do umowy kredytu w formie limitu kredytowego wielocelowego (Umowa LKW) z dnia 23 kwietnia 2015 roku, w ramach którego nastąpiła zmiana (podwyższenie) niektórych prowizji dotyczących obsługi gwarancji/akredytyw. Kwota Umowy 240 milionów złotych (bez zmian). Na dzień zawarcia aneksu sublimit dla Jednostki Dominującej pozostał bez zmian w wysokości 70 milionów złotych. Oprocentowanie w stosunku rocznym jest na dotychczasowym poziomie.

W dniu 23 grudnia 2020 roku Jednostka Dominująca wraz z Grupą Azoty S.A. oraz Grupą Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A., Grupą Azoty Zakłady Chemiczne "Police" S.A. oraz Grupą Azoty ATT Polymers GmbH podpisała z PKO BP S.A. Aneks Nr 7 do umowy kredytu w formie limitu kredytowego wielocelowego (Umowa LKW) z dnia 23 kwietnia 2015 roku, w ramach którego nastąpiła zmiana definicji EBITDA. Kwota Umowy 240 milionów złotych (bez zmian). Na dzień zawarcia aneksu sublimit dla Jednostki Dominującej wynosił 50 milionów złotych. Oprocentowanie w stosunku rocznym jest na dotychczasowym poziomie.

Zabezpieczeniem są poręczenia udzielone (w dniu 29 czerwca 2018 roku) przez każdą z kluczowych spółek zależnych Grupy Azoty S.A., w tym Grupę Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. Kwota poręczenia udzielonego przez Jednostkę Dominującą wynosi 96 milionów złotych. Umowa poręczenia wygasa z upływem okresu zabezpieczenia, kończącym się wraz ze spłatą wierzytelności wynikających z Umowy LKW.

W dniu 21 października 2020 roku Jednostka Dominująca wraz z Grupą Azoty S.A. i wybranymi spółkami wchodzącymi w skład Grupy Kapitałowej Grupa Azoty podpisała z PKO BP S.A. Aneks nr 17 do umowy kredytu w rachunku bieżącym z dnia 1 października 2010 roku (Umowa KRB) dotyczący m.in. wyłączenia z definicji Koncept Sp. z o.o. w związku z przejęciem w/w Spółki przez PROZAP Sp. z o.o.; aktualizacji nazwy Grupy Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A.

W dniu 23 grudnia 2020 roku Jednostka Dominująca wraz z Grupą Azoty S.A. oraz Grupą Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A., Grupą Azoty Zakłady Chemiczne "Police" S.A. oraz Grupą Azoty ATT Polymers GmbH podpisała z PKO BP S.A. Aneks Nr 18 do umowy kredytu w rachunku bieżącym (Umowa KRB) z dnia 01 października 2010 roku, w ramach którego nastąpiła zmiana definicji EBITDA. Kwota Umowy 310 mln PLN (bez zmian). Na dzień zawarcia ww. aneksu sublimit dla Jednostki Dominującej został ustalony w wysokości 0 mln zł. Oprocentowanie w stosunku rocznym jest na dotychczasowym poziomie. Zabezpieczeniem wierzytelności Banku wynikających z niniejszej Umowy KRB są poręczenia udzielone przez kluczowe spółki zależne Grupy Azoty S.A., w tym Jednostkę Dominującą. Kwota poręczenia udzielonego przez Jednostkę Dominującą wynosi 124 miliony złotych. Poręczenie wygasa z upływem okresu zabezpieczenia, kończącym się wraz ze spłatą wierzytelności wynikających z Umowy KRB.

W związku z zawartą w dniu 29 czerwca 2018 roku pomiędzy Grupą Azoty a PKO BP, BGK, Bank Zachodni WBK S.A. oraz ING Bank Śląski S.A., Umową Kredytu w kwocie 3 miliardów złotych, w dniu 29 czerwca 2018 roku została zawarta Umowa poręczenia do Umowy Kredytu, zgodnie z którą kluczowe spółki zależne Grupy Azoty S.A.: Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A., Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A., Grupa Azoty Zakłady Chemiczne „Police” S.A. udzieliły poręczenia na rzecz PKO BP S.A., reprezentującego także pozostałych kredytodawców, tj. BGK, Bank Zachodni WBK S.A. oraz ING Bank Śląski S.A. Kwota poręczenia udzielonego przez Jednostkę Dominującą wynosi 1,2 miliarda złotych. Poręczenie wygasa z upływem okresu zabezpieczenia, kończącym się wraz ze spłatą wierzytelności wynikających z umowy kredytu odnawialnego, zawartego na okres 7 lat.

W związku z zawartą w dniu 26 lipca 2018 roku pomiędzy Grupą Azoty S.A. a Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOiR) umową kredytu na kwotę 500 milionów złotych, w dniu 26 lipca 2018 roku została zawarta Umowa gwarancji, zgodnie z którą kluczowe spółki Grupy Kapitałowej Grupa Azoty udzieliły gwarancji na rzecz EBOiR. Kwota udzielonej przez Jednostkę Dominującą gwarancji została ustalona w maksymalnej wysokości 200 milionów złotych. Gwarancja wygasa z upływem okresu zabezpieczenia, kończącym się wraz ze spłatą wierzytelności wynikających z umowy kredytu, zawartej na okres 10 lat.

W związku z zawartą w dniu 28 maja 2015 roku pomiędzy Grupą Azoty S.A. a Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOiR) umową kredytu na kwotę 150 milionów złotych, w dniu 28 maja 2015 roku została zawarta Umowa gwarancji, zgodnie z którą kluczowe spółki Grupy Kapitałowej Grupa Azoty udzieliły gwarancji na rzecz EBOiR. Kwota udzielonej przez Jednostkę Dominującą gwarancji została ustalona w maksymalnej wysokości 60 milionów złotych. Gwarancja wygasa z upływem okresu zabezpieczenia, kończącym się wraz ze spłatą wierzytelności wynikających z umowy kredytu, zawartej na okres 10 lat.

W związku z zawartą w dniu 25 stycznia 2018 roku pomiędzy Grupą Azoty S.A. a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) umową kredytu na kwotę 145 milionów euro, w dniu 25 stycznia 2018 roku została zawarta Umowa gwarancji, zgodnie z którą kluczowe spółki zależne Grupy Kapitałowej Grupa Azoty udzieliły gwarancji na rzecz EBI. Kwota udzielonej przez Jednostkę Dominującą gwarancji została ustalona w maksymalnej wysokości 58 milionów euro. Gwarancja wygasa z upływem okresu zabezpieczenia, kończącym się wraz ze spłatą wierzytelności wynikających z umowy z EBI.

W związku z zawartą w dniu 28 maja 2015 roku pomiędzy Grupą Azoty S.A. a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) umową kredytu na kwotę 550 milionów złotych, w dniu 28 maja 2015 roku została zawarta Umowa gwarancji, zgodnie z którą kluczowe spółki zależne Grupy Kapitałowej Grupa Azoty udzieliły gwarancji na rzecz EBI. Kwota udzielonej przez Jednostkę Dominującą gwarancji została ustalona w maksymalnej wysokości 220 milionów złotych. Gwarancja wygasa z upływem okresu zabezpieczenia, kończącym się wraz ze spłatą wierzytelności wynikających z umowy kredytu, zawartej na okres 10 lat.

Na dzień 31 grudnia 2020 r. funkcjonowały dwie gwarancje bankowe wystawione na zlecenie GA PUŁAWY przez PKO BP S.A. Gwarancja bankowa wystawiona w dniu 27 listopada 2019 roku na kwotę 425 tysięcy złotych na okres do 15 marca 2021 roku. Beneficjentem Gwarancji jest Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Krakowie. Gwarancja bankowa wystawiona w dniu 03 grudnia 2020 roku na kwotę 532 tysiące złotych na okres do 17 lutego 2022 roku. Beneficjentem Gwarancji jest Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Warszawie. Gwarancje zostały wystawiona w ramach Umów o udzielnie gwarancji bankowej zawartych z PKO BP S.A. Gwarancje stanowią zabezpieczenie Umów dotyczących zorganizowania loterii audioteksowych.

W związku z udzielonymi poręczeniami i gwarancjami, na dzień 31 grudnia 2020 roku, zgodnie z wymogami MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, Jednostka Dominująca oszacowała oczekiwane straty kredytowe w kwocie 2 756 tysięcy złotych. Ustalona kwota oczekiwanych strat kredytowych ujęta została w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Pozostałe zobowiązania finansowe”. Wykazane w zobowiązaniach pozabilansowych zobowiązania z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji zostały pomniejszone o wartości wykazane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

42.7. Rozliczenia podatkowe

Rozliczenia podatkowe oraz inne obszary działalności podlegające regulacjom (na przykład sprawy celne, dewizowe czy ubezpieczenia społeczne) podlegają częstym zmianom. Te częste zmiany powodują brak odpowiednich punktów odniesienia, niespójne interpretacje oraz nieliczne ustanowione precedensy, które mogłyby mieć zastosowanie. Obowiązujące przepisy zawierają również niejasności, które powodują różnice w opiniach, co do interpretacji prawnej przepisów podatkowych, zarówno pomiędzy organami państwowymi jak i organami państwowymi i przedsiębiorstwami.

Rozliczenia podatkowe oraz inne obszary działalności (na przykład kwestie celne czy dewizowe) mogą być przedmiotem kontroli organów, które uprawnione są do nakładania wysokich kar i grzywien, a wszelkie dodatkowe zobowiązania podatkowe, wynikające z kontroli, muszą zostać zapłacone wraz z wysokimi odsetkami. Te warunki powodują, że ryzyko podatkowe w Polsce jest większe niż w krajach o bardziej dojrzałym systemie podatkowym.

W konsekwencji, kwoty prezentowane i ujawniane w sprawozdaniach finansowych mogą się zmienić w przyszłości w wyniku ostatecznej decyzji organu kontroli podatkowej.

Z dniem 15 lipca 2016 roku do Ordynacji Podatkowej zostały wprowadzone zmiany w celu uwzględnienia postanowień Ogólnej Klauzuli Zapobiegającej Nadużyciom (GAAR). GAAR ma zapobiegać powstawaniu i wykorzystywaniu sztucznych struktur prawnych tworzonych w celu uniknięcia zapłaty podatku w Polsce. GAAR definiuje unikanie opodatkowania, jako czynność dokonaną przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisów ustawy podatkowej. Zgodnie z GAAR taka czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny. Wszelkie występowanie (i) nieuzasadnionego dzielenia operacji, (ii) angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego, (iii) elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących oraz (iv) inne działania o podobnym działaniu do wcześniej wspomnianych, mogą być potraktowane jako przesłanka istnienia sztucznych czynności podlegających przepisom GAAR. Nowe regulacje będą wymagać znacznie większego osądu przy ocenie skutków podatkowych poszczególnych transakcji.

Klauzulę GAAR należy stosować w odniesieniu do transakcji dokonanych po jej wejściu w życie oraz do transakcji, które zostały przeprowadzone przed wejściem w życie klauzuli GAAR, ale dla których po dacie wejścia klauzuli w życie korzyści były lub są nadal osiągane. Wdrożenie powyższych przepisów umożliwi polskim organom kontroli podatkowej kwestionowanie realizowanych przez podatników prawnych ustaleń i porozumień, takich jak restrukturyzacja i reorganizacja grupy.

Grupa ujmuje i wycenia aktywa lub zobowiązania z tytułu bieżącego i odroczonego podatku dochodowego przy zastosowaniu wymogów MSR 12 „Podatek dochodowy” w oparciu o zysk (stratę podatkową), podstawę opodatkowania, nierozliczone straty podatkowe, niewykorzystane ulgi podatkowe i stawki podatkowe, uwzględniając ocenę niepewności związanych z rozliczeniami podatkowymi.

Gdy istnieje niepewność co do tego, czy i w jakim zakresie organ podatkowy będzie akceptował poszczególne rozliczenia podatkowe transakcji, Grupa ujmuje te rozliczenia uwzględniając ocenę niepewności.

Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli przez okres pięciu lat, począwszy od końca roku w którym powstało zobowiązanie podatkowe. W wyniku przyszłych kontroli dotychczasowe rozliczenia podatkowe potencjalnie mogą zostać powiększone o dodatkowe zobowiązania podatkowe. W celu ograniczenia ryzyka podatkowego, niezależnie od przeglądu i badania jednostkowego sprawozdania finansowego, okresowo przeprowadza się audyty rozliczeń podatkowych.

W niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym występują niepewne pozycje podatkowe, które wynikają z dokonania przez Grupę, na podstawie przepisów ustawy o podatku akcyzowym, szacunku możliwego zwrotu zapłaconego podatku akcyzowego dotyczącego energii elektrycznej. Pozycja ta prezentowana jest w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako należności.

43. Informacje o podmiotach powiązanych

Prezentowane w tabeli „Należności od jednostek powiązanych” dane obejmują zarówno należności z tytułu dostaw i usług jak i inne należności.

Warunki udzielonych gwarancji i poręczeń zostały przedstawione w nocie 42.6.

Istotne transakcje z podmiotami kontrolowanymi przez Skarb Państwa dotyczą głównie dostaw surowców gazu ziemnego, węgla, benzenu i siarki, energii elektrycznej i praw majątkowych oraz ubezpieczeń.

Zakup gazu ziemnego od Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A. odbywa się w oparciu o zapisy umowy, natomiast w zakresie przesyłu o zatwierdzoną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Taryfę dla paliw gazowych. W bieżącym roku obrotowym wartość netto transakcji zakupu wyniosła ponad 516 milionów złotych (w roku 2019 odpowiednio 688 milionów złotych).

Zakup energii elektrycznej, węgla i praw majątkowych dokonywany jest od podmiotów Grupy Kapitałowej PGE S.A. oraz ENEA S.A. oraz mBank S.A. Zakup odbywa się na warunkach rynkowych. W bieżącym roku obrotowym wartość netto transakcji zakupu od Grupy Kapitałowej PGE S.A. i ENEA S.A. oraz mBank S.A. wyniosła odpowiednio 244 miliony złotych, 191 milionów złotych oraz 48 milionów złotych (w roku 2019 odpowiednio  164 milionów złotych, 224 milionów złotych oraz 18 milionów złotych).

Dostawy benzenu i siarki z PKN Orlen S.A. odbywają się w oparciu o umowy zawarte na warunkach rynkowych. W bieżącym roku obrotowym wartość netto transakcji zakupu od Grupy Kapitałowej PKN Orlen S.A. wyniosła ponad 91 milionów złotych (w roku 2019 odpowiednio  115 milionów złotych).

Zakupy siarki dokonywane są również od Grupy Kapitałowej LOTOS. W bieżącym roku obrotowym wartość netto transakcji zakupu od Grupy LOTOS wyniosła około 4 miliony złotych (w roku 2019 odpowiednio 7 milionów złotych).

Grupa ubezpiecza majątek oraz prowadzoną działalność w TUW PZUW i PZU S.A. oraz realizuje program grupowego ubezpieczenia na życie z funduszem inwestycyjnym w PZU Życie S.A. Warunki ubezpieczenia ustalane są w drodze negocjacji. Wartość składek przypadająca na bieżący rok wynosiła odpowiednio 8 380 tysięcy złotych (w roku ubiegłym 15 189 tysięcy złotych), 237 tysięcy złotych (w ubiegłym roku 230 tysięcy złotych) oraz 416 tysięcy złotych (w roku ubiegłym 487 tysięcy złotych).

W ramach Grupy Kapitałowej PKO Grupa prowadzi Pracowniczy Plan Kapitałowy (PPK). Wartość składek przypadająca na bieżący okres w części opłacanej przez pracodawcę wynosiła 1 578 tysięcy złotych (w ubiegłym roku 400 tysięcy złotych). Grupa korzysta również z usług finansowych (obsługa bankowa, finansowanie, usługi leasingowe) świadczonych przez podmioty z Grupy Kapitałowej PKO.

43.1. Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi

Warunki istotnych transakcji zawartych w okresie sprawozdawczym z podmiotami powiązanymi nie odbiegają od zwyczajowo przyjętych w obrocie gospodarczym.

43.2. Transakcje z udziałem członków Zarządu i Rady Nadzorczej

Transakcje z udziałem członków Zarządu i Rady Nadzorczej wynikają głównie z pełnionych przez osoby powołane do tych organów funkcji oraz stosunku pracy, a ich warunki nie odbiegają od zwyczajowo przyjętych.

43.3. Wynagrodzenie Zarządu i Rady Nadzorczej

Zarząd Jednostki Dominującej

Świadczenia krótkoterminowe

Podane powyżej wynagrodzenia i świadczenia są kwotami należnymi z tytułu pełnionych funkcji we wskazanych okresach. Wynagrodzenia i świadczenia wypłacane są zgodnie z warunkami określonymi w zawartych umowach. Członkowie Zarządu Jednostki Dominującej zatrudniani są na umowy cywilnoprawne.

Członkom Zarządu przysługuje wynagrodzenie w części stałej i zmiennej. Wynagrodzenie stałe z tytułu pełnienia funkcji w Zarządzie Jednostki Dominującej obejmuje również wynagrodzenie za pełnienie funkcji Członka Zarządu lub Członka Rady Nadzorczej w spółce zależnej Grupy Kapitałowej Spółki Grupa Azoty S.A.

Wynagrodzenie zmienne przyznawane jest przez Radę Nadzorczą w oparciu o stopień realizacji wyznaczonych celów. W bieżącym roku obrotowym wypłacone zostały wynagrodzenia zmienne za realizację celów za rok 2019. Wypłata wynagrodzenia nastąpiła z utworzonej na ten cel rezerwy. W roku 2020 roku nie została utworzona rezerwa na wynagrodzenie zmienne z uwagi na niespełnienie warunków do jej przyznania.

Członkom Zarządu przysługują również świadczenia dodatkowe, m.in. samochód służbowy, mieszkanie służbowe, telefon komórkowy i inne, przyznawane decyzją Rady Nadzorczej. Równowartość tych świadczeń prezentowana jest łącznie z wynagrodzeniem stałym.

Członkom Zarządu Jednostki Dominującej nie przysługują nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe oraz spadkobiercom odprawy pośmiertne.

Świadczenia z tytułu rozwiązania umowy cywilnoprawnej

W przypadku pełnienia funkcji przez okres co najmniej 12 miesięcy, Członkom Zarządu przysługuje odprawa pieniężna w wysokości 3 krotności miesięcznego wynagrodzenia stałego.

Świadczenia po okresie zatrudnienia

Po rozwiązaniu umowy Członkom Zarządu przysługuje odszkodowanie z tytułu umowy o zakazie konkurencji. Odszkodowanie przysługuje przez okres 6 miesięcy po rozwiązaniu umowy, w wysokości 100% stałego wynagrodzenia.

Płatności na bazie akcji

W Grupie nie funkcjonują programy oparte o płatności na bazie akcji - programy akcji pracowniczych.

Rada Nadzorcza Jednostki Dominującej

Podane powyżej wynagrodzenia są kwotami należnymi z tytułu pełnionych funkcji we wskazanych okresach. Oprócz w/w wynagrodzeń Członkom Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej przysługuje zwrot kosztów dojazdu na spotkania. Łączna kwota świadczeń wypłaconych z tego tytułu wyniosła w 2020 roku 7 tysięcy złotych (w roku 2019 świadczenia te wynosiły 65 tysiące złotych). Wynagrodzenia i świadczenia wypłacane są zgodnie z obowiązującymi w Jednostce Dominującej regulacjami.

Łączna wartość wynagrodzeń Zarządów i Rad Nadzorczych pozostałych podmiotów objętych konsolidacją

44. Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym

Zarządzanie ryzykiem finansowym ma na celu zapewnianie płynności finansowej oraz stabilizacji przepływów pieniężnych, ograniczanie zmienności wyniku finansowego, minimalizację odchyleń od założonych w budżecie, jak też wspieranie w procesie organizacji finansowania działalności.

Główne rodzaje ryzyka wynikającego z prowadzonej przez Grupę działalności obejmują:

ryzyko rynkowe, tj. ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe, ryzyko cenowe;

ryzyko płynności;

ryzyko kredytowe.

Grupa monitoruje i zarządza każdym z tych rodzajów ryzyka – zasady te zostały w skrócie omówione poniżej. Grupa monitoruje również ryzyko cen rynkowych dotyczące posiadanych przez nią instrumentów finansowych.

Grupa obserwuje działania Wielkiej Brytanii oraz negocjacje w zakresie warunków wyjścia z Unii Europejskiej, tzw. Brexit. W świetle Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, z początkiem lutego 2020 roku rozpoczął się okres przejściowy, który obowiązywał do końca 2020 roku. Trwające do 24 grudnia 2020 roku negocjacje ostatecznie przyniosły kompromisowe rozwiązania w spornych kwestiach. W reakcji na sukces rozmów waluta brytyjska umocniła się na rynku międzynarodowym. Po 31 grudnia 2020 roku wartość brytyjskiego funta kształtować będzie głównie koniunktura i płynność na rynkach światowych. W czwartym kwartale 2020 roku nie odnotowano istotnego wpływu na wycenę walut innych niż brytyjski funt, w tym polskiego złotego. Efekty wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej na kształtowanie się kursów walutowych należy rozpatrywać przede wszystkim przez pryzmat zmiany relacji samego funta względem poszczególnych walut.

Pozycję waluty polskiej w roku 2020 kształtowały głównie czynniki związane z pandemią COVID-19. Globalne nastawienie inwestorów do ryzyka, jak również podtrzymanie dobrej pozycji zewnętrznej polskiej gospodarki, a w ostatnich dniach grudnia 2020 roku, interwencja Narodowego Banku Polskiego. Zmiany zachodzące w walutach EUR/USD są wynikiem wzajemnych relacji gospodarczych strefy EUR i Stanów Zjednoczonych oraz globalnych przepływów kapitałowych.

44.1. Ryzyko stopy procentowej

Grupa narażona jest na ryzyko zmienności przepływów pieniężnych z tytułu zmian stóp procentowych wynikające z otrzymanych kredytów i pożyczek, dla których odsetki liczone są na bazie zmiennej stopy procentowej oraz posiadania wolnych środków pieniężnych, których lokowanie odbywa się w oparciu o stałe w okresie trwania lokaty stopy procentowe, co powoduje zmniejszenie zysków z inwestycji w sytuacji spadku stóp procentowych.

W okresie sprawozdawczym występujące zarówno aktywa jak i zobowiązania oprocentowane według stopy zmiennej w części równoważyły ryzyko wynikające ze zmian stóp procentowych. Grupa nie stosowała zabezpieczeń stóp procentowych. W Grupie funkcjonuje procedura zarządzania ryzykiem stopy procentowej, w ramach której monitorowany jest stopień narażenia Grupy na ryzyko stopy procentowej. W roku 2020 nie zaistniały przesłanki wymagające zawierania transakcji zabezpieczających przed ryzykiem stopy procentowej.

‎ Wartość bilansowa instrumentów finansowych narażonych na ryzyko stopy procentowej

44.2. Ryzyko walutowe

Grupa jest w istotnym stopniu narażona na ryzyko zmienności kursów walutowych z uwagi na znaczącą sprzedaż produktów w walucie obcej oraz ponoszenie większości kosztów wytworzenia w walucie krajowej. Ryzyko walutowe wiąże się głównie ze zmianami poziomu kursu USD oraz EUR.

Zarządzanie ryzykiem walutowym oparte jest na polityce i wyznaczonych celach, realizowanych przez Komitet Ryzyka Walutowego. Obejmuje ono identyfikację i monitoring ekspozycji na ryzyko oraz zabezpieczanie i pomiar efektywności stosowanych zabezpieczeń.

Grupa zarządza ryzykiem walutowym stosując hedging naturalny oraz pochodne instrumenty finansowe. W rezultacie, Grupa podejmuje działania zabezpieczające przed gwałtowną aprecjacją złotego względem walut obcych. Spółka stosuje głównie instrumenty typu kontrakty forward.

Poziom zabezpieczenia ekspozycji walutowych przedstawiony został w nocie 32.

Ekspozycje walutowe należności handlowych i pozostałych wykazano w wartościach netto.

44.3. Analiza wrażliwości na ryzyko rynkowe

Potencjalnie możliwe zmiany w zakresie ryzyka rynkowego Grupa oszacowała następująco:

1,0% zmiana w zakresie stopy procentowej PLN (wzrost lub spadek stopy procentowej);

0,25% zmiana w zakresie stopy procentowej USD (wzrost lub spadek stopy procentowej);

0,25% zmiana w zakresie stopy procentowej EUR (wzrost lub spadek stopy procentowej);

0,25% zmiana w zakresie stopy procentowej CZK (wzrost lub spadek stopy procentowej);

0,25% zmiana w zakresie stopy procentowej GBP (wzrost lub spadek stopy procentowej);

10% zmiana kursu walutowego zł/USD (wzrost lub spadek kursu walutowego);

10% zmiana kursu walutowego zł/EUR (wzrost lub spadek kursu walutowego);

10% zmiana kursu walutowego zł/GBP (wzrost lub spadek kursu walutowego);

10% zmiana kursu walutowego zł/CZK (wzrost lub spadek kursu walutowego).

Wartości wykazane w analizie wrażliwości stanowią sumę wartości ustalonych dla poszczególnych walut. Zostały one ustalone w ujęciu rocznym.

Wpływ potencjalnie możliwych zmian na wynik finansowy i kapitał Grupy

44.4. Ryzyko cenowe

Grupa nie jest narażona na istotne inne ryzyko cenowe związane z instrumentami finansowymi natomiast występuje ryzyko cenowe zarówno cen produktów Grupy jak i surowców oraz praw majątkowych, w szczególności praw do emisji CO₂ .

W Grupie wdrożony został model zarządzania ryzykiem praw do emisji CO₂ . Zarzadzanie obejmuje zabezpieczenie odpowiedniej ilości praw oraz cen ich nabycia. Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa posiadała zawarte kontrakty na dostawę praw do emisji CO₂ z dostawą na 2021, 2022 i 2023 rok. Podpisane kontrakty umożliwią Grupie zakup praw do emisji CO₂ w ilości 1 5467 317 ton w 2021 roku, 902 987 ton w 2022 roku i 215 000 t w roku 2023 po średniej cenie 23,19 EUR, przy cenie rynkowej na dzień bilansowy wynoszącej 32,54 EUR.

Na wyniki Grupy, głównie GA PUŁAWY bardzo duży wpływ mają ceny surowców, w szczególności gazu ziemnego i energii elektrycznej. Grupa podejmuje działania w zakresie ograniczania ryzyka cenowego. Działania z jednej strony prowadzą do dywersyfikacji dostaw, z drugiej zaś w ramach obowiązującego kontraktu na dostawy gazu oraz energii elektrycznej zawierane są transakcje dostaw w przyszłych okresach o określonym wolumenie w oparciu o stałe ceny.

44.5. Ryzyko kredytowe

Grupa jest narażona na ryzyko kredytowe rozumiane jako ryzyko związane z niewywiązaniem się wierzycieli Grupy ze swoich zobowiązań wobec Grupy, czym spowodują poniesienie strat przez Grupę. Maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe zostało oszacowane jako wartość bilansowa wierzytelności, tj. po uwzględnieniu odpisu aktualizującego wartość wierzytelności, w tym odpisu na szacowane straty kredytowe.

Grupa dokonuje oceny oczekiwanych strat kredytowych (ECL) niezależnie od tego czy wystąpiły przesłanki utraty wartości.

W przypadku należności z tytułu dostaw i usług Grupa stosuje uproszczone podejście i wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia przy użyciu macierzy rezerw. Grupa wykorzystuje dane historyczne dotyczące strat kredytowych, skorygowane w stosownych przypadkach o wpływ informacji dotyczących przyszłości, tj. oczekuje się, że dane w zakresie historycznej spłacalności mogą odzwierciedlać ryzyko kredytowe, jakie ponoszone będzie w okresach przyszłych.

W przypadku pozostałych aktywów finansowych, Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej 12-miesiącznym oczekiwanym stratom kredytowym. Jeżeli ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia, odpis na oczekiwane straty kredytowe wycenia się w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia.

W odniesieniu do pozostałych aktywów finansowych ryzyko niewypłacalności kontrahentów (np. instytucji finansowych) wyznaczane jest w oparciu o ocenę wiarygodności przyznaną przez agencje ratingowe.

Oczekiwana strata kredytowa, zgodnie z MSSF 9 „Instrumenty finansowe” kalkulowana jest przy uwzględnieniu szacunków w zakresie potencjalnych odzysków z tytułu wniesionych zabezpieczeń oraz wartości pieniądza w czasie.

Przesłanką, która brana jest pod uwagę przy analizie znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego związanego z danym aktywem finansowym jest fakt, że prawdopodobieństwo niewypłacalności kontrahenta na dzień sprawozdawczy jest co najmniej 100% większe od prawdopodobieństwa niewypłacalności na datę jego początkowego ujęcia. W analizie znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego uwzględniane są również inne informacje mogące mieć wpływ na ocenę ryzyka kredytowego.

Przyjęto, że ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od dnia jego początkowego ujęcia, w przypadku gdy opóźnienie w spłacie przekroczy 30 dni.

Jednocześnie przyjęto, że niewykonanie zobowiązania przez dłużnika (default) następuje w przypadku, gdy opóźnienie w spłacie przekroczy 90 dni.

Jednostka Dominująca prowadzi politykę zabezpieczania należności handlowych wynikających z podpisanych umów handlowych, monitoring spływu należności oraz windykację należności przeterminowanych. W celu zabezpieczenia przed ryzykiem kredytowym wdrożono Politykę zarządzania kredytem kupieckim.

W przypadku transakcji sprzedaży realizowanej z odroczonym terminem płatności, Jednostka Dominująca prowadzi działania zmierzające do ograniczenia ryzyka kredytowego i strat, które mogłaby ponieść w przypadku niewywiązania się dłużników ze swoich zobowiązań wobec Jednostki Dominującej.

Zgodnie z przyjętą Polityką zarządzania kredytem kupieckim Jednostka Dominująca:

samodzielnie oraz we współpracy z podmiotami zewnętrznymi pozyskuje informacje o swoich kontrahentach;

na bieżąco analizuje ich sytuację finansową oraz ocenia zdolność kredytową;

przyznaje kontrahentom limity kredytu kupieckiego;

stale monitoruje należności oraz moralność płatniczą kontrahentów;

prowadzi polubowną oraz sądową windykację należności.

Grupa prowadzi działania zmierzające do zabezpieczenia należności. W tym celu wykorzystywane są m.in. hipoteki kaucyjne, gwarancje/blokady bankowe, weksle, zastawy, poręczenia oraz zabezpieczenie w postaci ubezpieczenia należności.

Ubezpieczeniem objęte są należności (z wyjątkiem transakcji realizowanych w ramach gwarancji bankowych, akredytyw lub awalu) z tytułu sprzedaży:

melaminy, kaprolaktamu oraz innych produktów sprzedawanych odbiorcom melaminy i kaprolaktamu oraz przedgonu alkoholowego i PUC-C;

PULAN® (saletra amonowa), RSM®, RSM®S, PULREA® (mocznik), Pulaska®, PULSAR® (siarczan amonu), Pulgran®, Pulgran®S, Siarczan amonu IOS, NOXy®, COOLANT® (suchy lód), amoniaku, nadtlenku wodoru, dwutlenku węgla, wodoru, kwasu azotowego, PULAN MAKRO, folii FFS i stretch hood, worków PE i z regranulatu;

LIKAM® (wody amoniakalnej) i PULNOX® do elektrociepłowni i elektrowni, cementowni, spalarni śmieci oraz oczyszczalni ścieków;

krajowej mocznika na cele techniczne oraz innych produktów do krajowych odbiorców nawozów.

W rozliczeniach z kontrahentami Grupa wykorzystuje również akredytywy.

Wartość zabezpieczonych oraz objętych ubezpieczeniem należności z tytułu dostaw i usług brutto na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiła 196 434 tysięcy złotych, co stanowi około 56,9% należności.

Należności z tytułu dostaw i usług według zlokalizowanej siedziby kontrahenta w Polsce wynoszą 178 928 tysięcy złotych, poza Polską 111 584 tysięcy złotych.

W ocenie Zarządu Jednostki Dominującej, w Grupie występuje duża koncentracja ryzyka kredytowego mimo, że Grupa posiada wielu odbiorców. Udział 10 największych dłużników z tytułu dostaw i usług w całości należności z tytułu dostaw i usług netto na koniec okresu sprawozdawczego wyniósł około 41,4%.

Ryzyko kredytowe związane z depozytami bankowymi, instrumentami pochodnymi Grupa uznaje za nieistotne, ponieważ transakcje zostały zawarte z instytucjami o ugruntowanej pozycji finansowej. W zakresie lokowania nadwyżek środków pieniężnych Grupa współpracuje z instytucjami finansowymi o ratingu inwestycyjnym.

Grupa ponosi również ryzyko kredytowe wynikające z udzielonych gwarancji i poręczeń. Wartość oczekiwanych strat kredytowych z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji na koniec 2020 roku wynosi (-) 2 756 tysiące złotych.

Uwzględniając powyższe, w ocenie Zarządu Jednostki Dominującej ryzyko kredytowe Grupy, zostało ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w uzasadnionej wysokości.

44.6. Ryzyko płynności

Grupa jest narażona na ryzyko utraty płynności, rozumiane jako ryzyko utraty zdolności do regulowania zobowiązań w określonych terminach. Ryzyko to wynika z potencjalnego ograniczenia dostępu do rynków finansowych, co może skutkować brakiem możliwości pozyskania nowego finansowania lub refinansowania swojego zadłużenia.

Grupa zarządza płynnością poprzez utrzymanie odpowiedniego do skali prowadzonej działalności stanu gotówki oraz utrzymuje otwarte linie kredytowe stanowiące rezerwę płynności.

Lokowanie wolnych środków pieniężnych dostosowywane jest do cyklu płatności zobowiązań. Zawieranie transakcji o dłuższym terminie zapadalności wymaga zgody na odpowiednim poziomie kompetencyjnym.

W ocenie Zarządu Jednostki Dominującej, znaczna wartość środków pieniężnych na dzień 31 grudnia 2020 roku (nota 32 i 34), dostępne linie kredytowe (nota 38) oraz dobra kondycja finansowa Grupy powodują, że ryzyko utraty płynności należy ocenić jako nieznaczne.

Analiza zobowiązań finansowych w przedziałach czasowych przedstawiona została poniżej.

Przedstawione kwoty stanowią maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko.

45. Zarządzanie kapitałem

Grupa zarządza kapitałem w celu zachowania zdolności do kontynuowania działalności z uwzględnieniem realizacji planowanych inwestycji, tak aby mogła generować zwrot dla akcjonariuszy oraz przynosić korzyści pozostałym interesariuszom. Zgodnie z praktyką rynkową Grupa monitoruje wskaźnik kapitału własnego oraz wskaźnik kredyty, pożyczki i inne źródła finansowania/EBITDA.

Wskaźnik kapitału własnego obliczany jest jako stosunek wartości netto aktywów (kapitał własny) do sumy bilansowej.

Wskaźnik kredyty, pożyczki i inne źródła finansowania/EBITDA jest obliczany jako stosunek kredytów, pożyczek i innych źródeł finansowania do EBITDA (zysk z działalności operacyjnej po dodaniu amortyzacji).

46. Instrumenty finansowe

Porównanie wartości bilansowych i wartości godziwych instrumentów finansowych Grupy w podziale na poszczególne kategorie aktywów i pasywów.

Wartość godziwa środków pieniężnych, krótkoterminowych lokat, należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych, zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych nie odbiega od wartości bilansowych głównie ze względu na krótki termin zapadalności. Wartość godziwa kontraktów forward jest ustalana na podstawie wyceny dokonywanej przez instytucje finansowe.

Instrumenty finansowe ujmowane w wartości godziwej – hierarchia wartości godziwej

Poziom 1 – cena notowana na aktywnym rynku dla tych samych składników aktywów lub zobowiązań,

Poziom 2 – wartości ustalone w oparciu o dane wejściowe inne niż notowane ceny poziomu 1, które są pośrednio lub bezpośrednio możliwe do zaobserwowania,

Poziom 3 – wartości ustalone w oparciu o dane wejściowe, które nie opierają się na danych rynkowych możliwych do zaobserwowania.

Aktywa i zobowiązania zakwalifikowane do poziomu 2 to pochodne instrumenty finansowe, których wycena opiera się na wyliczeniach instytucji finansowych, z którymi zawarto transakcje.

W roku 2020 oraz w roku porównywalnym nie miały miejsca przesunięcia pomiędzy poziomami hierarchii wartości godziwej.

Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w podziale na kategorie instrumentów finansowych

47. Objaśnienia do skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych

Przepływy środków pieniężnych netto Grupy

Poziom przepływów z działalności operacyjnej wynika głównie z wysokości osiągniętego wyniku finansowego oraz zmiany stanu kapitału obrotowego.

W pozycji „Pozostałe wpływy/(wydatki) operacyjne” wykazano zaciągnięcie zobowiązań z tytułu faktoringu oraz zmianę stanu oszacowanych strat kredytowych dotyczących środków pieniężnych i udzielonych poręczeń i gwarancji.

Przepływy z działalności inwestycyjnej wynikają z wydatków na realizację projektów inwestycyjnych oraz lokowania wolnych środków pieniężnych na dłuższe okresy – powyżej 3 miesięcy.

Największe nakłady w roku 2020 Grupa poniosła na projekty: budowa bloku energetycznego, budowa wytwórni nawozów granulowanych na bazie saletry amonowej, modernizacja posiadanych i budowa nowych instalacji kwasu azotowego i neutralizacji, modernizację kotła parowego w celu redukcji emisji NO_x oraz znaczące remonty i ulepszenia istniejących instalacji.

Przepływy z działalności finansowej stanowią wypłata dywidendy oraz spłata zobowiązań faktoringowych i leasingowych wraz z kosztami ich obsługi. Spłata zobowiązań faktoringowych dotyczy spłaty zobowiązań zaciągniętych w roku 2019.

Przyczyny występowania różnic pomiędzy bilansowymi zmianami niektórych pozycji oraz zmianami wynikającymi ze skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych

Różnica między wartością środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazaną w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej a ich wartością wykazaną w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych wynika z naliczonych na dzień bilansowy odsetek, różnic kursowych oraz oczekiwanych strat kredytowych.

48. Informacje dotyczące emisji, wykupu i spłaty nieudziałowych i kapitałowych papierów wartościowych

W okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym oraz w okresie porównywalnym w/w zdarzenia w Grupie nie wystąpiły.

49. Struktura zatrudnienia

Przeciętne zatrudnienie w Grupie Kapitałowej

Zatrudnienie w Grupie, w zależności od potrzeb, uzupełniane jest przez pracowników zatrudnionych przez agencje pracy tymczasowej oraz umowy zlecenia i o dzieło.

Stan zatrudnienia w Grupie Kapitałowej

Na dzień 31 grudnia 2020 roku w Grupie pracowało w oparciu o:

umowę o prace 4 737 osób;

umowy zlecenia i o dzieło 35 osób;

kontrakty menadżerskie/zarządzania 41 osób;

poprzez agencję pracy tymczasowej 11 osób.

50. Wynagrodzenie Audytora

Audytorem Jednostki Dominującej wybranym Uchwałą Nr 258/IX/2019 Rady Nadzorczej Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. z dnia 19 listopada 2019 roku do przeprowadzenia przeglądów i badań sprawozdań finansowych za lata obrotowe 2020 oraz 2021, jest firma BDO spółka z o.o. Sp. k. z siedzibą w Warszawie. Umowę dotyczącą przeglądów oraz badania i oceny sprawozdań finansowych Spółka zawarła 14 maja 2020 roku

Firma BDO spółka z o.o. Sp. k. z siedzibą w Warszawie była również audytorem spółek Grupa Azoty „Fosfory” Sp. z o.o., Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A., PROZAP Sp. z o.o., REMZAP Sp. z o.o., oraz Agrochem Puławy Sp. z o.o. w roku 2020.

Wynagrodzenie audytora Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.

Wynagrodzenie audytora spółek konsolidowanych metodą pełną

51. Zdarzenia następujące po zakończeniu okresu sprawozdawczego

W dniu 20 stycznia 2021 roku została wydana decyzja Wojewody Lubelskiego GN-I.752.30.2020.LO stwierdzająca nabycie z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. przez przedsiębiorstwo państwowe Zakłady Azotowe „Puławy” w Puławach prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa, położonego w Puławach o powierzchni 8,8916 ha.

Informacja o wpływie pandemii COVID-19 na obecną i przyszłą sytuację Grupy

Zarządy Spółek na bieżąco monitorują rozwój wydarzeń w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa wywołującego chorobę COVID-19 oraz oceniają wpływ epidemii na działalność poszczególnych spółek.

Szczególną uwagę przywiązuje do identyfikacji ryzyk związanych z epidemią, aby wyprzedzająco podejmować działania zapobiegawcze. W Jednostce Dominującej powołany został zespół, który na bieżąco identyfikuje i ocenia ryzyka.

Zidentyfikowano następujące obszary potencjalnego ryzyka:

Realizacji sprzedaży produktów - zakłócenia w realizacji kontraktów (w tym w szczególności do obszarów o wysokim ryzyku epidemicznym), spowodowane ograniczeniami produkcji i skali działalności przez kontrahentów Spółki.

Zakłócenia w łańcuchach dostaw surowców i sprzedaży produktów - zakłócenia w transporcie (w tym w szczególności do obszarów o wysokim ryzyku epidemicznym), zmniejszenie dostępności środków transportu, zwiększenie kosztów dostaw w związku z podniesieniem stawek transportowych (szczególnie w kierunkach eksportowych), czasowe zamknięciem granic lub inne ograniczenia w tym zakresie.

Zakłócenia w terminowości realizacji projektów, w szczególności inwestycyjnych i prac remontowych - ze względu na utrudnienia lub brak dostępności wykonawców, możliwe opóźnienia dostaw materiałów i urządzeń oraz działania organów administracji publicznej w zakresie wydawania decyzji administracyjnych.

Potencjalne zakłócenia w ciągłości procesów produkcyjnych w wyniku zwiększonej absencji pracowników.

Potencjalne zagrożenie utrzymania płynności finansowej przez niektórych kontrahentów w wyniku zatorów płatniczych kontrahentów.

Zmienność kursów walutowych, w szczególności osłabienia kursu PLN względem EUR i USD.

Na dzień sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania w Jednostce Dominującej nie odnotowano istotnych ograniczeń popytu na rynku nawozowym. Negatywne skutki pandemii COVID-19 w obszarze nawozów dotyczą głównie sprzedaży eksportowej. Niższa sprzedaż eksportowa nawozów w 2020 roku była częściowo rekompensowana wzrostem sprzedaży krajowej. W podmiotach Grupy Kapitałowej odnotowano spowolnienie sprzedaży saletry potasowej nawozowej i spożywczej, NPK oraz nawozów fosforowych.

W trakcie roku 2020 Grupa otrzymała informacje od kilku odbiorców melaminy o czasowym ograniczeniu produkcji. Skutki zamrożenia gospodarki w postaci obniżenia popytu na melaminę wystąpiły w szczególności w pierwszym półroczu roku 2020r. W drugim półroczu pojawiło się natomiast zwiększone zapotrzebowanie na produkt z obszarów dotychczas zaopatrywanych przez Chiny.

W obszarze kaprolaktamu w trakcie roku obrotowego wystąpiły ograniczenia zamówień z różnych branż zastosowań oraz ograniczenia logistyczne. Największe spadki dotyczą branży motoryzacyjnej, które skutkują spadkiem zamówień w całym łańcuchu dostaw. Dodatkowo w związku z sytuacją rynkową oraz dłuższym postojem remontowym wystąpiło zmniejszania zapotrzebowania w poszczególnych miesiącach roku.

GA PUŁAWY posiada obiekty hotelowe, które w 2020 roku okresowo prowadziły działalność.

Na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania w dostawy surowców odbywają się bez zakłóceń. Dostawy są na bieżąco potwierdzane i realizowane. Posiadane zapasy zabezpieczają potrzeby produkcyjne Grupy na okres od kilkunastu do kilkudziesięciu dni w zależności od surowca, z wyłączeniem gazu ziemnego i energii elektrycznej, które są dostarczane w sposób ciągły. W obszarze zakupów produkcyjnych i tradingu, w ramach zminimalizowania skutków pandemii, podejmowane były działania mające na celu zabezpieczenie Grupy na dłuższe okresy w podstawowe surowce i materiały.

W obszarze usług remontowych i projektowych spodziewany jest spadek przychodów, wynikający z przesunięcia na 2021 rok lub wstrzymania przez kontrahentów realizacji projektów.

Podmioty wchodzące w skład Grupy Kapitałowej wdrożyły i rozszerzają działania mające na celu zmniejszenie narażenia pracowników na możliwość zarażenia, a tym samym ograniczenie potencjalnego wzrostu absencji pracowników.

Grupa posiada niski poziom zadłużenia oraz wysokie nadwyżki środków pieniężnych, co zaprezentowano w odpowiednio w notach 36-40 oraz 32 i 34 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania. Ekspozycja walutowa Grupy przedstawiona w nocie 44.2 oraz zaprezentowana w nocie 44.3 analiza wrażliwości wskazują, iż wpływ zmian kursów walutowych na wyniki i sytuację finansową Grupy oceniany jest na nieznaczny.

Ze względu na duże zróżnicowanie podmiotów wchodzących w skład Grupy Kapitałowej w zakresie kondycji finansowej oraz różnych rynków, na których funkcjonują, wpływ aktualnej sytuacji na ich funkcjonowanie, osiągane wyniki oraz sytuację finansową jest różny.

Zgodnie z najlepszą wiedzą na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania, w ocenie Zarządu Jednostki Dominującej, obecna sytuacja wynikająca z epidemii choroby COVID-19 nie wpływa istotnie na dokonane osądy i szacunki przedstawione w niniejszym sprawozdaniu. Kontynuacja działalności Grupy oraz realizowalność aktywów wykazanych w sprawozdaniu nie jest istotnie zagrożona.

Rzeczywista skala skutków epidemii COVID-19 i ich wpływu na działalność podlega zmianom, w związku z tym nie można wykluczyć wzrostu ryzyka istotnego negatywnego wpływu epidemii COVID-19 na działalność Jednostki Dominującej oraz jej Grupy Kapitałowej.

Główny Księgowy – Anna Gol