SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE
GRUPY KAPITAŁOWEJ
za okres 1 stycznia 2020 roku – 31 grudnia 2020 roku
1.Informacje ogólne
2.Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów
3.Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej
4.Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych
5.Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
6.Opis Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
6.1.Organizacja Grupy Kapitałowej
6.2.Kapitał i akcjonariat Jednostki Dominującej
6.3.Podmioty objęte konsolidacją
6.4.Zakres działalności podmiotów objętych konsolidacją
7.Skład Zarządu Jednostki Dominującej
8.Skład Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej
9.Zatwierdzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
10.Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego
10.1.Oświadczenie o zgodności
10.2.Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
10.3.Zasady sporządzenia sprawozdania skonsolidowanego
11.Zmiany stosowanych zasad rachunkowości i korekty błędu
12.Wpływ reformy IBOR na skonsolidowane sprawozdanie Grupy
13.Zmiany w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej i interpretacjach
14.Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach
14.1.Istotność informacji
14.2.Profesjonalny osąd
14.3.Niepewność szacunków
15.Zasady rachunkowości
15.1.Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej
15.2.Rzeczowe aktywa trwałe
15.3.Koszty finansowania zewnętrznego
15.4.Nieruchomości inwestycyjne
15.5.Aktywa z tytułu prawa do użytkowania (leasing, najem, dzierżawa)
15.6.Wartości niematerialne
15.7.Odzyskiwalna wartość aktywów długoterminowych
15.8.Instrumenty finansowe
15.9.Wbudowane instrumenty pochodne
15.10.Zapasy i prawa majątkowe
15.11.Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
15.12.Pozostałe aktywa finansowe
15.13.Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych
15.14.Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży
15.15.Kapitał własny
15.16.Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
15.17.Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
15.18.Rezerwy
15.19.Świadczenia pracownicze
15.20.Przychody
15.21.Koszty
15.22.Dotacje
15.23.Podatek dochodowy
15.24.Połączenia jednostek
15.25.Inwestycje kapitałowe w jednostki stowarzyszone/wspólne przedsięwzięcia
15.26.Zysk netto na akcję
16.Informacje dotyczące segmentów
17.Przychody i koszty
17.1.Przychody ze sprzedaży
17.2.Koszty według rodzaju, w tym koszty świadczeń pracowniczych
17.3.Pozostałe przychody operacyjne
17.4.Pozostałe koszty operacyjne
17.5.Podział amortyzacji na poszczególne kategorie kosztów (układ kalkulacyjny)
17.6.Przychody i koszty finansowe
17.7.Informacje dotyczące cykliczności i sezonowości działalności Grupy
18.Podatek dochodowy
18.1.Odroczony podatek dochodowy
19.Działalność zaniechana, aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży
20.Majątek socjalny oraz zobowiązania ZFŚS
21.Zysk przypadający na jedną akcję
22.Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty
23.Rzeczowe aktywa trwałe
24.Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
25.Wartości niematerialne
26.Nieruchomości inwestycyjne
27.Wartość firmy
28.Udziały i akcje, inwestycje wyceniane metodą praw własności
29.Zapasy
30.Prawa majątkowe
31.Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
32.Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
33.Pochodne instrumenty finansowe
34.Pozostałe aktywa finansowe
35.Kapitał własny
35.1.Kapitał zakładowy
35.2.Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej
35.3.Charakter i cel pozostałych kapitałów
36.Rezerwy
36.1.Zmiany stanu rezerw
36.2.Rezerwa na zobowiązania związane z ochroną środowiska
36.3.Rezerwa na sprawy sądowe, kary, grzywny i odszkodowania
36.4.Inne rezerwy
37.Świadczenia pracownicze
37.1.Programy akcji pracowniczych
37.2.Świadczenia emerytalne oraz inne świadczenia po okresie zatrudnienia
37.3.Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy oraz pozostałe
38.Oprocentowane kredyty bankowe i pożyczki
39.Pozostałe zobowiązania finansowe
40.Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
41.Dotacje
42.Zobowiązania i należności warunkowe oraz inne pozycje pozabilansowe
42.1.Opłaty z tytułu leasingu operacyjnego – Grupa jako leasingodawca
42.2.Inne zobowiązania warunkowe i pozycje pozabilansowe
42.3.Należności warunkowe i pozycje pozabilansowe
42.4.Zobowiązania inwestycyjne
42.5.Sprawy sądowe
42.6.Gwarancje
42.7.Rozliczenia podatkowe
43.Informacje o podmiotach powiązanych
43.1.Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi
43.2.Transakcje z udziałem członków Zarządu i Rady Nadzorczej
43.3.Wynagrodzenie Zarządu i Rady Nadzorczej
44.Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym
44.1.Ryzyko stopy procentowej
44.2.Ryzyko walutowe
44.3.Analiza wrażliwości na ryzyko rynkowe
44.4.Ryzyko cenowe
44.5.Ryzyko kredytowe
44.6.Ryzyko płynności
45.Zarządzanie kapitałem
46.Instrumenty finansowe
47.Objaśnienia do skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych
48.Informacje dotyczące emisji, wykupu i spłaty nieudziałowych i kapitałowych papierów wartościowych
49.Struktura zatrudnienia
50.Wynagrodzenie Audytora
51.Zdarzenia następujące po zakończeniu okresu sprawozdawczego
1. Informacje ogólne
Zarząd Spółki Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. przedstawia roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. za okres sprawozdawczy obejmujący 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2020 roku, na które składają się:
Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów za okres od 01 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;
Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2020 roku;
Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres od 01 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;
Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym za okres od 01 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;
Dodatkowe informacje i objaśnienia.
Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z wymogami Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską. W ocenie Zarządu sprawozdanie to rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy Grupy.
2. Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów
Wyszczególnienie |
Nota |
01.01.2020 - 31.12.2020 |
01.01.2019 - 31.12.2019 |
Zyski i straty |
|
|
|
Działalność kontynuowana |
|
|
|
Przychody ze sprzedaży produktów |
17.1 |
|
|
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów |
17.1 |
|
|
Przychody ze sprzedaży |
|
|
|
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów |
17.2 |
( |
( |
Wartość sprzedanych towarów i materiałów |
17.2 |
( |
( |
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów, towarów i materiałów |
|
( |
( |
|
|
|
|
Zysk/(strata) brutto ze sprzedaży |
|
|
|
Koszty sprzedaży, w tym: |
17.2 |
( |
( |
- oczekiwane straty kredytowe |
|
( |
( |
Koszty ogólnego zarządu |
17.2 |
( |
( |
Pozostałe przychody operacyjne |
17.3 |
|
|
Pozostałe koszty operacyjne |
17.4 |
( |
( |
Zysk/(strata) z działalności operacyjnej |
|
|
|
Przychody finansowe, w tym: |
17.6 |
|
|
- przychody z tytułu odsetek |
|
|
|
- odwrócenie oczekiwanych strat kredytowych |
|
|
|
Koszty finansowe, w tym: |
17.6 |
( |
( |
- oczekiwane straty kredytowe |
|
( |
( |
Udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych metodą praw własności |
|
|
( |
Zysk/(strata) brutto z działalności kontynuowanej |
|
|
|
Podatek dochodowy |
18 |
( |
( |
Zysk/(strata) netto z działalności kontynuowanej |
|
|
|
Zysk/(strata) netto za okres |
|
|
|
Inne całkowite dochody |
|
|
|
Pozycje, które w przyszłości nie mogą zostać |
|
|
|
Zyski/(straty) aktuarialne z tytułu programu określonych świadczeń |
37 |
( |
( |
Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które nie mogą być |
18 |
|
|
Razem pozycje, które nie mogą zostać przeklasyfikowane |
|
( |
( |
Inne całkowite dochody netto |
|
( |
( |
CAŁKOWITY DOCHÓD ZA OKRES |
|
|
|
Wyszczególnienie |
Nota |
01.01.2020 - 31.12.2020 |
01.01.2019 - 31.12.2019 |
Zysk/(strata) netto przypadający/a na: |
|
|
|
akcjonariuszy Jednostki Dominującej |
|
|
|
udziałowców nie posiadających kontroli |
|
|
( |
Całkowity dochód przypadający na: |
|
|
|
akcjonariuszy Jednostki Dominującej |
|
|
|
udziałowców nie posiadających kontroli |
|
( |
( |
Zysk/(strata) netto w zł na jedną akcję: |
21 |
|
|
– podstawowy za okres |
|
|
|
– podstawowy za okres z zysku z działalności kontynuowanej |
|
|
|
– rozwodniony za okres |
|
|
|
– rozwodniony za okres z zysku z działalności kontynuowanej |
|
|
|
3. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej
Wyszczególnienie |
Nota |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
AKTYWA |
|
|
|
Aktywa trwałe |
|
|
|
Rzeczowe aktywa trwałe |
23 |
|
|
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania |
24 |
|
|
Nieruchomości inwestycyjne |
26 |
|
|
Wartości niematerialne |
25 |
|
|
Wartość firmy |
27 |
|
|
Udziały i akcje |
28 |
|
|
Inwestycje wyceniane metodą praw własności |
28 |
|
|
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe |
31 |
|
|
Aktywa z tytułu podatku odroczonego |
18 |
|
|
Aktywa trwałe razem |
|
|
|
Aktywa obrotowe |
|
|
|
Zapasy |
29 |
|
|
Prawa majątkowe |
30 |
|
|
Pochodne instrumenty finansowe |
33 |
|
|
Pozostałe aktywa finansowe |
34 |
|
|
Należności z tytułu podatku dochodowego |
|
|
|
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe |
31 |
|
|
Aktywa z tytułu umów |
31 |
|
|
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty |
32 |
|
|
Aktywa obrotowe razem |
|
|
|
SUMA AKTYWÓW |
|
|
|
PASYWA |
|
|
|
Kapitał własny |
|
|
|
Kapitał zakładowy |
35.1 |
|
|
Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej |
35.2 |
|
|
Zyski zatrzymane |
35.3 |
|
|
Kapitał przypadający akcjonariuszom Jednostki Dominującej |
|
|
|
Udziały niekontrolujące |
|
( |
( |
Kapitał własny razem |
|
|
|
Zobowiązania |
|
|
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
39 |
|
|
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
37 |
|
|
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe |
40 |
|
|
Rezerwy |
36 |
|
|
Dotacje |
41 |
|
|
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
18 |
|
|
Zobowiązania długoterminowe razem |
|
|
|
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek |
38 |
|
|
Pochodne instrumenty finansowe |
33 |
|
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
39 |
|
|
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
37 |
|
|
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego |
|
|
|
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe |
40 |
|
|
Zobowiązania z tytułu umów |
|
|
|
Rezerwy |
36 |
|
|
Dotacje |
41 |
|
|
Zobowiązania krótkoterminowe razem |
|
|
|
Zobowiązania razem |
|
|
|
SUMA PASYWÓW |
|
|
|
4. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Wyszczególnienie |
Nota |
01.01.2020 - 31.12.2020 |
01.01.2019 - 31.12.2019 |
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej |
|
|
|
Zysk/(strata) brutto |
|
|
|
Korekty o pozycje: |
|
|
|
Udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych |
|
( |
|
Amortyzacja |
17.2 |
|
|
Odsetki, dywidendy i różnice kursowe |
|
|
|
(Zysk)/strata na działalności inwestycyjnej |
|
( |
|
(Zwiększenie)/zmniejszenie stanu należności |
47 |
( |
|
(Zwiększenie)/zmniejszenie stanu zapasów |
|
|
( |
(Zwiększenie)/zmniejszenie stanu praw majątkowych |
|
|
( |
Zwiększenie/(zmniejszenie) stanu zobowiązań |
47 |
|
|
Zwiększenie/(zmniejszenie) stanu dotacji |
|
|
|
Zwiększenie/(zmniejszenie) stanu rezerw |
47 |
|
|
(Zapłacony)/zwrócony podatek dochodowy |
47 |
( |
( |
(Zysk)/strata z wyceny instrumentów pochodnych |
|
|
( |
Pozostałe wpływy/(wydatki) operacyjne |
47 |
|
|
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej |
|
|
|
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej |
|
|
|
Sprzedaż rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych |
|
|
|
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych |
47 |
( |
( |
Sprzedaż pozostałych aktywów finansowych |
|
|
|
Nabycie udziałów i akcji |
|
0 |
( |
Nabycie pozostałych aktywów finansowych |
|
( |
( |
Dywidendy i odsetki otrzymane |
|
|
|
Pozostałe wpływy/(wydatki) inwestycyjne |
|
( |
0 |
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej |
|
( |
( |
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej |
|
|
|
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu |
|
( |
( |
Wpływy z tytułu zaciągnięcia pożyczek/kredytów |
|
|
|
Wydatki z tytułu spłaty kredytów i pożyczek |
|
( |
( |
Dywidendy wypłacone |
|
( |
( |
Odsetki zapłacone |
|
( |
( |
Pozostałe wpływy/(wydatki) finansowe |
|
( |
( |
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej |
|
( |
( |
Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów |
|
( |
( |
w tym różnice kursowe netto |
|
|
( |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu |
32 |
|
|
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu |
32 |
|
|
5. Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Wyszczególnienie |
Kapitał akcyjny |
Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej |
Zyski zatrzymane |
Kapitał własny przypadający akcjonariuszom Jednostki Dominującej |
Kapitał własny przypadający udziałowcom niekontrolującym |
Kapitał własny razem |
Na dzień 1 stycznia 2019 roku |
|
|
|
|
( |
|
Łączne całkowite dochody: |
- |
- |
|
|
( |
|
- wynik bieżącego okresu |
- |
- |
|
|
( |
|
- inne całkowite dochody |
- |
- |
( |
( |
( |
( |
Transakcje z właścicielami: |
- |
- |
( |
( |
( |
( |
- wypłata dywidendy |
- |
- |
( |
( |
( |
( |
- zmiany w grupie |
- |
- |
- |
- |
- |
|
- inne |
- |
- |
- |
- |
( |
( |
Na dzień 31 grudnia 2019 roku |
|
|
|
|
( |
|
Na dzień 1 stycznia 2020 roku |
|
|
|
|
( |
|
Łączne całkowite dochody: |
- |
- |
|
|
( |
|
- wynik bieżącego okresu |
- |
- |
|
|
|
|
- inne całkowite dochody |
- |
- |
( |
( |
( |
( |
Transakcje z właścicielami: |
- |
- |
( |
( |
|
( |
- wypłata dywidendy |
- |
- |
( |
( |
( |
( |
- zmiany w grupie |
- |
- |
( |
( |
|
( |
- inne |
- |
- |
- |
- |
- |
|
Na dzień 31 grudnia 2020 roku |
|
|
|
|
( |
|
Dodatkowe informacje i objaśnienia
6. Opis Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
6.1. Organizacja Grupy Kapitałowej
Na dzień bilansowy w skład Grupy Kapitałowej wchodzą
Grupa
Kapitałowa Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. wchodzi w skład
Grupy Kapitałowej Grupa Azoty, której Jednostką Dominującą jest spółka
Schemat Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. powiązana jest również kapitałowo ze spółkami:
Bałtycka Baza Masowa Sp. z o.o. z siedzibą w Gdyni (dalej: BBM), udział w kapitale zakładowym 50,00%;
Grupa Azoty „KOLTAR” Sp. z o.o. z siedzibą w Tarnowie (dalej: GA KOLTAR), udział w kapitale zakładowym 20,00%;
TECHNOCHEMSERVICE S.A. z siedzibą w Moskwie, udział w kapitale zakładowym 25,00% (brak kontroli, inwestycja w spółkę objęta w całości odpisem aktualizującym).
Zmiany w strukturze Grupy Kapitałowej
W dniu 29 stycznia 2020 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym zarejestrowane zostało połączenie spółek Prozap Sp. z o.o. (spółka przejmująca) i „KONCEPT” Sp. z o.o. (spółka przejmowana). Jednocześnie nastąpiło podwyższenie kapitału zakładowego Prozap Sp. z o.o. do kwoty 891 500 złotych.
Połączenia obu spółek dokonano w celu poprawy efektywności funkcjonowania oraz zwiększenia potencjału konkurencyjnego spółek zajmujących się obszarem projektowym w Grupie Kapitałowej Grupa Azoty.
Połączenie spółek nastąpiło w na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 KSH (łączenie przez przejęcie), tj. nastąpiło przeniesienie całego majątku Spółki Przejmowanej („KONCEPT” Sp. z o.o.) na Spółkę Przejmującą (Prozap Sp. z o.o.). Podwyższenie kapitału zakładowego Spółki Przejmującej o kwotę 65500 złotych nastąpiło poprzez utworzenie nowych udziałów, które Spółka Przejmująca wydała wspólnikom Spółki Przejmowanej, według określonego w Planie połączenia parytetu wymiany. Spółka Prozap Sp. z o.o. wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej („KONCEPT” sp. z o.o.)
Rozliczenie połączenia dokonano metodą poprzednich wartości („predecessor accouting”), tj w oparciu o wartości bilansowe aktywów i pasywów KONCEPT Sp. z o.o. pochodzące ze sprawozdania finansowego przygotowanego na dzień 29 stycznia 2020 roku.
Rozliczenie połączenia dokonano prospektywnie, tj. od dnia połączenia, tym samym nie dokonano korekty danych porównawczych.
W dniu 26 maja 2020 roku została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym zmiana nazwy spółki Zakłady Azotowe Chorzów S.A. na Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A.
W dniu 15 grudnia 2020 roku została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym zmiana nazwy spółki Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych „Fosfory” Sp. z o.o. na Grupa Azoty Zakłady Fosforowe Gdańsk Sp. z o.o.
W 2020 roku zostały umorzone 56 udziały w spółce REMZAP Sp. z o.o. oraz 3 udziały w spółce PROZAP Sp. z o.o. Umorzenie udziałów nastąpiło bez obniżenia kapitału zakładowego.
6.2. Kapitał i akcjonariat Jednostki Dominującej
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy”
Jednostka
Dominująca jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru
Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Lublin – Wschód w Lublinie z
siedzibą w Świdniku, VI Wydział Gospodarczy – Krajowy Rejestr Sądowy,
pod numerem KRS 0000011737. Jednostce Dominującej nadano numer
statystyczny REGON 430528900, BDO 000007701 oraz numer identyfikacji
podatkowej
NIP 716-000-18-22.
Kapitał zakładowy Jednostki Dominującej wynosi 191 150 000 zł. Składa się na niego 19 115 000 akcji o wartości nominalnej 10,00 zł każda. Akcje wszystkich serii, tj. A oraz B są akcjami zwykłymi na okaziciela i uprawniają do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu. Statut nie przewiduje ograniczeń w zakresie wykonywania prawa głosu przypadającego na akcje.
Akcje są notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych według klasyfikacji GPW w Warszawie.
Struktura akcjonariatu Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” Spółka Akcyjna
W okresie bieżącego roku obrotowego w strukturze własności nie nastąpiły zmiany znacznych pakietów akcji Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
6.3. Podmioty objęte konsolidacją
Konsolidacją metodą pełną objęto:
Grupa Azoty Zakłady Fosforowe Gdańsk Sp. z o.o. (dalej: GA FOSFORY);
Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A. (dalej: GA CHORZÓW);
REMZAP Sp. z o.o. (dalej: REMZAP);
PROZAP Sp. z o.o. (dalej: PROZAP);
SCF Natural Sp. z o.o. (dalej: SCF Natural);
Agrochem Puławy Sp. z o.o. (dalej: Agrochem Puławy).
W oparciu o uregulowania MSR 8, w szczególności pkt 8, który zezwala na odstąpienie od zasad zawartych w MSSF UE, w sytuacji gdy skutek odstąpienia od ich zastosowania nie jest istotny, nie skonsolidowano spółki STO-ZAP Sp. z o.o.
Udziały w spółkach BBM oraz GA KOLTAR w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym wycenione zostały metodą praw własności.
Spółki te w oparciu o obowiązujące przepisy prawa zobowiązane są do sporządzania jednostkowych sprawozdań finansowych.
6.4. Zakres działalności podmiotów objętych konsolidacją
GA PUŁAWY prowadzi działalność w zakresie:
produkcja podstawowych chemikaliów, nawozów i związków azotowych, wyrobów z tworzyw sztucznych;
produkcja pozostałych wyrobów chemicznych;
wytwarzanie, przesyłanie i dystrybucja energii elektrycznej;
produkcja i dystrybucja ciepła (pary wodnej i gorącej wody);
pobór i uzdatnianie wody, rozprowadzanie wody;
gospodarowanie ściekami i odpadami, działalność związana z rekultywacją;
handel hurtowy i detaliczny, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi.
GA FOSFORY prowadzi działalność w zakresie:
produkcji nawozów mineralnych i związków fosforowych;
produkcji podstawowych chemikaliów organicznych oraz pozostałych podstawowych chemikaliów nieorganicznych;
świadczenia usług przeładunkowych i magazynowania dla towarów sypkich i płynnych z wykorzystaniem posiadanych terminali i nabrzeży do obsługi statków;
handlu.
GA CHORZÓW prowadzi działalność w zakresie:
wytwarzania produktów nawozów mineralnych, chemii technicznej, dodatków do żywności oraz produktów oleochemicznych (obecnie produkcja wstrzymana);
świadczenia usług transportu kolejowego;
wynajmu wagonów i cystern;
handlu.
REMZAP prowadzi głównie działalność w zakresie:
robót budowlano-montażowych;
remontów mechanicznych, budowlanych i elektrycznych na instalacjach produkcyjnych.
PROZAP prowadzi głównie działalność w zakresie:
projektowania budowlanego, urbanistycznego i technologicznego;
działalności poligraficznej pozostałej.
SCF Natural prowadzi głównie działalność w zakresie:
kontraktacji, skupu i przerobu chmielu, produkcji granulatów i ekstraktów chmielowych;
sprzedaży ekstraktów roślinnych.
Agrochem Puławy prowadzi głównie działalność w zakresie:
handlu nawozami mineralnymi oraz środkami ochrony roślin;
handlu kwalifikowanymi nasionami zbóż;
handlu koncentratami paszowymi i paszami pełnoporcjowymi;
produkcji nawozów mineralnych i mieszanek nawozowych na zamówienie;
skupu i sprzedaży zbóż paszowych i konsumpcyjnych.
BBM prowadzi działalność głównie w zakresie:
przeładunku i magazynowania towarów;
transportu drogowego i wodnego;
cumowania statków.
GA KOLTAR prowadzi działalność głównie w zakresie:
przewozy kolejowe towarów;
wynajem lokomotyw spalinowych;
obsługa ekspedycyjna przesyłek kolejowych;
remonty taboru kolejowego;
obsługa bocznic kolejowych.
Zakres działania podmiotów nie objętych konsolidacją przedstawiony został w nocie 28.
7. Skład Zarządu Jednostki Dominującej
W skład Zarządu Jednostki Dominującej na dzień 12 kwietnia 2021 roku wchodzili:
Tomasz Hryniewicz Prezes Zarządu
Jacek Janiszek Wiceprezes Zarządu
Andrzej Skwarek Członek Zarządu
W okresie sprawozdawczym nastąpiły zmiany w składzie Zarządu.
W dniu 03 marca 2020 roku Rada Nadzorcza Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. odwołała ze składu Zarządu Pana Krzysztofa Bednarza pełniącego funkcję Prezesa Zarządu, Pana Krzysztofa Homendę pełniącego funkcję Wiceprezesa Zarządu oraz Panią Izabelę Świderek pełniącą funkcję Wiceprezesa Zarządu.
W dniu 24 kwietnia 2020 roku Rada Nadzorcza Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. powołała do składu Zarządu Spółki z dniem 24 kwietnia 2020 roku Pana Tomasza Hryniewicza powierzając funkcję Prezesa Zarządu oraz z dniem 04 maja 2020 roku Pana Jacka Janiszka powierzając funkcję Wiceprezesa Zarządu. W związku z powołaniem Pana Tomasza Hryniewicza na Prezesa Zarządu, Rada Nadzorcza Spółki powierzyła Pani Annie Zarzyckiej-Rzepeckiej pełnienie funkcji Wiceprezesa Zarządu.
W dniu 06 lipca 2020 roku Rada Nadzorcza Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. odwołała ze składu Zarządu Panią Annę Zarzycką-Rzepecką.
8. Skład Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej
W skład Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej na dzień 12 kwietnia 2021 roku wchodzili:
Jacek Nieścior Przewodniczący Rady
Krzysztof Majcher Wiceprzewodniczący Rady
Agnieszka Kowalik Sekretarz Rady
Maciej Marzec
Członek Rady
Piotr Śliwa Członek Rady
W okresie sprawozdawczym nastąpiły zmiany w składzie Rady Nadzorczej.
W dniu 23 czerwca 2020 roku Walne Zgromadzenie Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. powołało do składu, na kolejną wspólną kadencję, Rady Nadzorczej Spółki Pana Jacka Nieściora, powierzając mu funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej Spółki oraz Panią Agnieszkę Kowalik i Panów: Macieja Marca, Wiktora Cwynara i Piotra Śliwę.
Pani Agnieszka Kowalik oraz Pan Piotr Śliwa są kandydatami wybranymi przez pracowników Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
W dniu 24 czerwca 2020 roku, na podstawie oświadczenia Ministra Aktywów Państwowych, do Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej powołany został Pan Krzysztof Majcher.
W dniu 1 lipca 2020 roku Rada Nadzorcza wybrała Pana Krzysztofa Majchera na Wiceprzewodniczącego Rady oraz Panią Agnieszkę Kowalik na Sekretarza Rady.
W dniu 26 lutego 2021 roku Pan Wiktor Cwynar złożył rezygnację z dniem 28 lutego 2021 roku z funkcji członka Rady Nadzorczej.
9. Zatwierdzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Jednostki Dominującej w dniu 12 kwietnia 2021 roku.
10. Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego
10.1. Oświadczenie o zgodności
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) zatwierdzonymi przez Unię Europejską.
10.2. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Walutą funkcjonalną Grupy i walutą prezentacji skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest złoty polski. Wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w tysiącach złotych.
10.3. Zasady sporządzenia sprawozdania skonsolidowanego
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem instrumentów finansowych wycenianych według wartości godziwej.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez podmioty tworzące Grupę w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności podmiotów wchodzących w skład Grupy w niezmienionej formie i zakresie przez okres co najmniej 12 miesięcy od daty bilansowej. Przy ocenie okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności podmiotów Grupy wzięto pod uwagę rozwój wydarzeń w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa wywołującego chorobę COVID-19. Zgodnie z najlepsza wiedzą na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania, sytuacja wynikająca z epidemii choroby COVID-19 nie zagraża kontynuacji działalności podmiotów tworzących Grupę. Informacje dotyczące wpływu pandemii na sytuacje przedstawiono w nocie 51.
W niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym prezentowany jest okres od 01 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku oraz dane porównawcze za okres od 01 stycznia 2019 roku do 31 grudnia 2019 roku.
W stosownych przypadkach w pakietach konsolidacyjnych jednostek zależnych dokonuje się korekt mających na celu ujednolicenie zasad rachunkowości stosowanych przez daną jednostkę z zasadami stosowanymi przez Grupę. Wszelkie transakcje, salda, przychody i koszty zachodzące między podmiotami powiązanymi objętymi konsolidacją podlegają pełnej eliminacji konsolidacyjnej.
11. Zmiany stosowanych zasad rachunkowości i korekty błędu
Przy sporządzaniu niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zastosowano zasady rachunkowości w zakresie niezmienionym w odniesieniu do zasad zastosowanych przy sporządzaniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2019 roku. W 2020 roku dokonano zmiany zasad rozliczania w trakcie roku dotacji z tytułu nieodpłatnie przyznanych praw do emisji CO2 . Wprowadzona zmiana nie ma wpływu na wyniki Grupy w okresie rocznym.
Przy sporządzaniu niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego uwzględniono nowe lub zmienione MSR i interpretacje, które weszły w życie w 2020 roku:
Zmiany do MSSF 3 „Połączenia jednostek” dotyczą doprecyzowania definicji przedsięwzięcia;
Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” i MSR 8 „Zasady rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów” dotyczą definicji istotności;
Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena” i MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” dotyczą zmiany wskaźników referencyjnych stóp procentowych stosowanych w rachunkowości zabezpieczeń;
Zmiany do MSSF 16 „Leasing” dotyczą uproszczeń w ujmowaniu zmian umów leasingu w związku z COVID-19.
Zmiany nie dotyczyły lub nie miały istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy.
Grupa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego standardu, interpretacji lub zmiany, które zostały opublikowane, lecz nie weszły dotychczas w życie w świetle przepisów Unii Europejskiej.
12. Wpływ reformy IBOR na skonsolidowane sprawozdanie Grupy
Obowiązujące od 01 stycznia 2020 roku zmiany MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena” i MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”, MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” i MSSF 16 „Leasing” dotyczą weryfikacji wskaźników referencyjnych.
Z uwagi na trwający okres przejściowy, w którym obowiązują dotychczasowe rynkowe stopy procentowe, Grupa w roku 2020 nie wdrożyła nowych stawek referencyjnych. Na bieżąco monitoruje i analizuje wszelkie zdarzenia dotyczące procesu przejścia na nowe stawki referencyjne oraz wpływu tej zmiany na sytuację majątkową i finansową Grupy.
Grupa przewiduje, że wprowadzenie nowych stawek referencyjnych stóp procentowych będzie miało wpływ na sytuację majątkową i finansową, w związku z funkcjonującymi w Grupie umowami oraz transakcjami opartymi na rynkowych stopach procentowych (umowy kredytowe zawarte z bankami, Umowa o finansowanie wewnątrzgrupowe, Umowa obsługi płatności (confirming), Umowa cash poolingu rzeczywistego, umowy leasingowe, gwarancje bankowe, lokaty terminowe, umowy udzielonych pożyczek).
Jednakże, z uwagi na brak terminu, skali i kierunku zmian referencyjnych stóp procentowych, na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania nie jest możliwe oszacowanie wpływu reformy na sytuację majątkową i finansową Grupy w roku bieżącym i kolejnych latach.
13. Zmiany w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej i interpretacjach
Standardy i interpretacje zatwierdzone przez UE, które nie weszły jeszcze w życie dla okresów rocznych kończących się w dniu 31 grudnia 2020 roku
Na dzień sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie zidentyfikowano standardów i interpretacji, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, a nie weszły jeszcze w życie dla okresów rocznych kończących się w dniu 31 grudnia 2020 roku.
Standardy i interpretacje oczekujące na zatwierdzenie przez UE na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania
Zmiany do MSSF 4 Przedłużenie tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9
Zmiany w zakresie przedłużenia tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9 obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2021 roku i po tej dacie.
Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena” i MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”, MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” i MSSF 16 „Leasing”
Zmiana dotyczy weryfikacji wskaźników referencyjnych stóp procentowych i obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2021 roku i po tej dacie.
Zmiany do MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć”
Zmiany do MSSF 3 dotyczą aktualizacji referencji do Założeń Koncepcyjnych i mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2022 roku i po tej dacie.
Zmiany do MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”
Zmiany do MSR 16 dotyczą przychodów osiągniętych przed oddaniem do użytkowania rzeczowych aktywów trwałych i obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2022 roku i po tej dacie.
Zmiany do MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe”
Zmiany do MSR 37 dotyczą kosztów wypełnienia obowiązków umownych i obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2022 roku i po tej dacie.
Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2018-2020
Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2018-2020 obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2022 roku i po tej dacie.
MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe”, w tym zmiany do MSSF 17
Zmiany MSSF 17 mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2023 roku i po tej dacie i dotyczą jednostek prowadzących działalność ubezpieczeniową.
Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”
Zmiany do MSR 1 dotyczą podziału zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe i obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 01 stycznia 2023 roku i po tej dacie.
MSSF 14 „Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe”
Komisja Europejska postanowiła nie rozpoczynać procesu zatwierdzenia wersji wstępnej standardu, do stosowania na terenie Unii Europejskiej, do czasu wydania ostatecznej wersji MSSF 14.
Zmiany do MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe” oraz do MSR 28 „Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach”
Zmiany dotyczą sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem. Data wejścia w życie zmian została odroczona bezterminowo.
Grupa zamierza przyjąć wymienione poniżej, nowe standardy oraz zmiany standardów i interpretacji MSSF opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, lecz nieobowiązujące w 2020 roku zgodnie z datą ich wejścia w życie.
W ocenia Zarządu Jednostki Dominującej zmiany te nie będą miały istotnego wpływu na dotychczas stosowaną politykę rachunkowości Grupy.
Grupa na bieżąco analizuje konsekwencje oraz wpływ zastosowania wyżej wymienionych nowych i zmienionych standardów i interpretacji na przyszłe skonsolidowane sprawozdania finansowe. W jej ocenie zastosowanie niniejszych standardów i interpretacji nie będzie miało na nie znaczącego wpływu.
14. Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach
14.1. Istotność informacji
Za informacje istotne uznawane są te informacje same w sobie lub w połączeniu z innymi informacjami, których pominięcie, zniekształcenie lub ich nieprzejrzystość może wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
14.2. Profesjonalny osąd
Zarząd Jednostki Dominującej, kierując się subiektywną oceną, określa i stosuje politykę rachunkowości, która ma zapewnić, iż skonsolidowane sprawozdanie finansowe będzie zawierać właściwe i wiarygodne informacje oraz będzie:
prawidłowo, jasno i rzetelnie przedstawiać sytuację majątkową i finansową Grupy, wyniki jej działalności oraz przepływy pieniężne;
odzwierciedlać treść ekonomiczną transakcji;
obiektywne,
sporządzone zgodnie z zasadą ostrożnej wyceny,
kompletne we wszystkich istotnych aspektach.
Sporządzanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wymaga dokonania osądów, szacunków oraz założeń, które mają wpływ na prezentowane przychody, koszty, aktywa i zobowiązania oraz ujawnienia dotyczące zobowiązań warunkowych. Dokonywanie osądów, szacunków oraz założeń ma w szczególności zastosowanie do klasyfikacji składników aktywów i pasywów, oceny i kwalifikacji zawieranych umów (ujmowania przychodów i kosztów), dokonywanych wycen, oceny stopnia zużycia i przydatności posiadanych składników majątku, oceny i wyceny ryzyk, w szczególności strat kredytowych, oceny powiązań z innymi podmiotami, w szczególności do oceny sprawowania kontroli czy wywierania wpływu na inne podmioty.
14.3. Niepewność szacunków
Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego wymaga dokonania szacunków, jako że wiele informacji zawartych w sprawozdaniu nie może zostać wycenione w sposób precyzyjny. Szacunki opierają się na założeniach, które Zarząd Jednostki Dominującej weryfikuje w oparciu o zmiany czynników branych pod uwagę przy ich dokonywaniu, nowe informacje oraz doświadczenia z przeszłości. Dokonując szacunków Zarząd Jednostki Dominującej opiera się również na opiniach niezależnych ekspertów. W związku z powyższym, szacunki dokonane na dzień 31 grudnia 2020 roku mogą w przyszłości ulec zmianie na skutek wydarzeń w przyszłości wynikających ze zmian rynkowych lub zmian nie będących pod kontrolą Grupy, a rzeczywiste wyniki mogą się różnić od dokonanych szacunków.
Zgodnie z najlepszą wiedzą na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania, w ocenie Zarządu Jednostki Dominującej, sytuacja wynikająca z epidemii choroby COVID-19 nie wpływa istotnie na dokonane osądy i szacunki przedstawione w niniejszym sprawozdaniu. Realizowalność aktywów wykazanych w sprawozdaniu nie jest istotnie zagrożona.
Zmiana szacunków jest ujmowana w okresie, w którym zostały one dokonane, jeśli dotyczą wyłącznie tego okresu lub w okresie bieżącym i okresach przyszłych, jeśli zmiany dotyczą zarówno okresu bieżącego jak i okresów przyszłych.
Wyszczególnienie głównych szacunków |
Zakres szacunków |
Utrata wartości rzeczowych aktywów trwałych, nieruchomości inwestycyjnych oraz wartości niematerialnych |
Identyfikacja i ocena przesłanek wskazujących na utratę wartości, modele, prognozy finansowe, stopy dyskontowe. Przeprowadzanie testów na utratę wartości w celu oszacowania wartości użytkowej ośrodków wypracowujących środki pieniężne przy wykorzystaniu przyszłych przepływów pieniężnych i ustaleniu ich wartości bieżącej. |
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania, Zobowiązania z tytułu leasingu |
Stopy dyskonta, okres ekonomicznej użyteczności, metoda amortyzacji, identyfikacja i ocena przesłanek wskazujących na utratę wartości, modele szacowania wartości użytkowej. |
Utrata wartości należności |
Prawdopodobieństwo wpływu należnych kwot. Oczekiwane straty kredytowe zostały ustalone w oparciu o pogrupowane wg ryzyka kredytowego należności handlowe, wykorzystania danych historycznych dotyczących strat kredytowych skorygowane o informacje dotyczące przyszłości. |
Utrata wartości zapasów |
Ocena przydatności posiadanych zapasów, poziomu cen sprzedaży możliwych do uzyskania. |
Odroczony podatek dochodowy |
Założenia przyjęte w celu rozpoznania aktywu z tytułu podatku odroczonego – możliwość osiągania w przyszłości zysku podatkowego pozwalającego na jego wykorzystanie. |
Świadczenia pracownicze |
Stopy dyskontowe, wzrost płac, rotacja pracowników, oczekiwany przeciętny okres zatrudnienia. |
Wartość godziwa innych instrumentów finansowych |
Wartość godziwa instrumentów, dla których nie istnieje aktywny rynek, ustala się z wykorzystaniem odpowiednich technik wyceny. Przy wyborze odpowiednich metod i założeń Spółka kieruje się profesjonalnym osądem. Wyceny instrumentów pochodnych dokonują instytucje finansowe realizujące transakcje. |
Utrata wartości udziałów i akcji nie zaliczanych do instrumentów finansowych |
Identyfikacja i ocena przesłanek wskazujących na utratę wartości, prognozy finansowe, stopy dyskontowe. |
Rezerwy, rozliczenia międzyokresowe |
Stopy dyskontowe, poziom i prawdopodobieństwo wystąpienia zobowiązania oraz inne założenia. |
Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych, nieruchomości inwestycyjnych oraz wartości niematerialnych |
Okres ekonomicznej użyteczności, metoda amortyzacji, wartość odzyskiwalna. |
Przychody z umów z klientami |
Ustalenie ceny transakcyjnej, wynagrodzenia zmiennego, momentu rozpoznania przychodu, stopnia realizacji/zaawansowania umów o roboty budowlane i projektowe. |
Rozliczenia podatkowe |
Zmieniające się i nieprecyzyjne regulacje prawne, zmieniające się i niespójne interpretacje przepisów, stanowiska organów podatkowych. |
Szczegółowe informacje, w szczególności wyniki, dotyczące dokonanych szacunków zostały przedstawione w notach przypisanych poszczególnym pozycjom skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej Grupy. W odniesieniu do rozliczeń podatkowych ryzyka zostały przedstawione w nocie 42.7.
15. Zasady rachunkowości
15.1. Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej
Transakcje wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu kursu obowiązującego w dniu zawarcia transakcji.
Na koniec okresu sprawozdawczego aktywa i zobowiązania pieniężne wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu odpowiednio obowiązującego na koniec okresu sprawozdawczego średniego kursu ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.
Powstałe z przeliczenia różnice kursowe ujmowane są odpowiednio w pozycji przychodów/kosztów finansowych w zależności od ich charakteru (dodatnie w przychodach, ujemne w kosztach).
Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według kosztu historycznego wyrażonego w walucie obcej są wykazywane po kursie historycznym z dnia transakcji. Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według wartości godziwej wyrażonej w walucie obcej są przeliczane po kursie z dnia dokonania wyceny do wartości godziwej.
Do wyceny bilansowej pozycji walutowych przyjęte zostały następujące kursy:
15.2. Rzeczowe aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są według ceny nabycia/kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o wszystkie koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do używania. Koszty poniesione po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw, obciążają wynik finansowy w momencie ich poniesienia.
Ze środka trwałego wydzielane są części składowe (komponenty) będące pozycjami o istotnej wartości, do których można przyporządkować odrębny okres ekonomicznej użyteczności.
Istotne części zamienne i serwisowe ujmowane jako rzeczowe aktywa trwałe są amortyzowane przez przewidywany okres użytkowania, nie dłuższy niż okres użytkowania środków trwałych, które serwisują.
Jako środki trwałe ujmuje się koszty regularnych, znaczących przeglądów, których przeprowadzenie jest niezbędne w celu zapobieżenia wystąpienia usterek oraz których wartość w poszczególnych okresach sprawozdawczych różni się istotnie. Z uwagi na zasadę istotności oraz przewagę korzyści nad kosztami Grupa do znaczących przeglądów kwalifikuje przeglądy o wartości przekraczającej kwotę 1,5 miliona złotych w odniesieniu do grupy środków trwałych stanowiących ciąg technologiczny (instalację) lub 100 tysięcy złotych w odniesieniu do pojedynczych środków trwałych, a odstęp pomiędzy poszczególnymi przeglądami przekracza 2 lata. Wartość przeglądu podlega amortyzacji w okresie do następnego przeglądu lub do końca okresu użytkowania danego środka trwałego w zależności od tego, który moment wystąpi wcześniej.
Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych naliczana jest indywidualnie metodą liniową przez szacowany dalszy okres użytkowania danego składnika aktywów.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku dalszy okres użytkowania poszczególnych grup środków trwałych wynosi przeciętnie:
Typ |
Okres |
Budynki i budowle |
23,7 lat |
Maszyny i urządzenia techniczne |
12,7 lat |
Środki transportu |
7,4 lat |
Pozostałe |
8,9 lat |
Okres i metoda amortyzacji są weryfikowane przynajmniej na koniec każdego roku obrotowego. Zmiany w oczekiwanym okresie użytkowania lub oczekiwanym sposobie konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu i traktowane jako zmiany wartości szacunkowych. Odpis amortyzacyjny odnoszony jest w ciężar tej kategorii działalności, w której są wykorzystywane środki trwałe.
Jeżeli przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego zidentyfikowano przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości posiadanych aktywów, a wartość bilansowa przekracza szacowaną wartość odzyskiwalną, wówczas wartość tych aktywów jest obniżana do poziomu wartości odzyskiwalnej. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w pozycji „Pozostałe koszty operacyjne”.
Pozycja rzeczowych aktywów trwałych może zostać usunięta ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej po dokonaniu jej zbycia, likwidacji lub w przypadku, gdy nie są spodziewane żadne ekonomiczne korzyści wynikające z dalszego użytkowania takiego składnika aktywów. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia danego składnika aktywów ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej (obliczone jako różnica pomiędzy ewentualnymi wpływami ze sprzedaży netto a wartością bilansową danej pozycji) ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów jako przychody lub koszty w okresie, w którym dokonano usunięcia składnika aktywów.
Środki trwałe będące w toku budowy lub montażu są wykazywane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia. Środki trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji do czasu zakończenia budowy i przekazania środka trwałego do używania.
15.3. Koszty finansowania zewnętrznego
Koszty finansowania zewnętrznego są kapitalizowane jako część kosztu wytworzenia środków trwałych, w części w jakiej dają się bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów. Na koszty finansowania zewnętrznego składają się odsetki oraz zyski lub straty z tytułu różnic kursowych do wysokości odpowiadającej korekcie kosztu odsetek.
15.4. Nieruchomości inwestycyjne
Nieruchomości inwestycyjne wyceniane są zgodnie z zasadami określonymi do wyceny środków trwałych, tj. według cen nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy z tytułu utraty wartości, za wyjątkiem wydzierżawionych gruntów oddanych podmiotom Grupy w wieczyste użytkowanie, które to prawo wycenione jest według zasad określonych dla aktywów z tytułu prawa do użytkowania.
Nieruchomości inwestycyjne są usuwane ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej w przypadku ich zbycia lub w przypadku stałego wycofania danej nieruchomości inwestycyjnej z użytkowania. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia nieruchomości inwestycyjnej ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w okresie, w którym dokonano usunięcia.
Przeniesienia poszczególnych nieruchomości do lub z nieruchomości inwestycyjnych dokonuje się tylko wówczas, gdy następuje zmiana przeznaczenia i sposobu ich użytkowania.
Jeżeli nieruchomości w części służą pozyskiwaniu przychodów z czynszów lub są utrzymywane ze względu na wzrost ich wartości, w pozostałej zaś części są wykorzystywane przy produkcji, dostawach dóbr, świadczeniu usług lub czynnościach administracyjnych, to części te traktuje się rozdzielnie, jeżeli można je oddzielnie sprzedać (lub oddać w leasing).
Nieruchomości inwestycyjne podlegają amortyzacji wg zasad określonych dla środków trwałych przeznaczonych na potrzeby jednostki. Amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres użytkowania danej nieruchomości inwestycyjnej. Przeciętny dalszy okres użytkowania nieruchomości inwestycyjnych na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi około 36,0 lat.
15.5. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania (leasing, najem, dzierżawa)
Umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub inne umowy o podobnym charakterze, w tym prawo wieczystego użytkowania gruntu, w ramach których następuje przeniesienie na Grupę prawa do kontroli nad użytkowaniem, a tym samym przeniesienie na Grupę prawa do uzyskania zasadniczo wszystkich korzyści ekonomicznych z tytułu użytkowania i prawa do kierowania użytkowaniem, zidentyfikowanego składnika aktywu będącego przedmiotem umowy w zamian za wynagrodzenie, klasyfikowane są jako leasing, który wycenia się początkowo według kosztu.
Grupa stosuje jednolite podejście do ujmowania i wyceny wszystkich umów spełniających definicję leasingu z MSSF 16 „Leasing”, z wyjątkiem leasingów krótkoterminowych, tj. umów, których nieodwołalny okres wynosi 12 miesięcy lub mniej, oraz umów dotyczących aktywów o niskiej wartości, tj. umów, których bazowy składnik aktywów w dacie początkowego ujęcia ma wartość nieprzekraczającą 10 tysięcy złotych. Umowy te traktowane są jako umowy zakupu usług, a koszty realizacji tych umów ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów jako koszty usług bieżącego okresu.
Prawa do korzystania z aktywów na podstawie w/w umów w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentowane są w pozycji „Aktywa z tytułu prawa do użytkowania”, za wyjątkiem wydzierżawionych gruntów oddanych w wieczyste użytkowanie, które prezentowane są w pozycji „Nieruchomości inwestycyjne”. Zobowiązania wynikające z w/w umów prezentowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Pozostałe zobowiązania finansowe”. Koszty finansowe ujmowane są skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w okresie ich poniesienia.
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
Grupa rozpoznaje aktywa z tytułu prawa do użytkowania w dacie rozpoczęcia leasingu, tj. dzień, kiedy bazowy składnik aktywów jest dostępny do użytkowania. Na moment początkowego ujęcia prawo do użytkowania wyceniane jest według kosztu, który obejmuje początkową wycenę zobowiązania z tytułu leasingu, opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty, poniesione przez Grupę początkowe koszty bezpośrednie oraz szacunek kosztów demontażu i usunięcia. Na koniec okresu sprawozdawczego prawo do użytkowania składnika majątku wycenia się według kosztu pomniejszonego o skumulowane odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości.
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania użytkowane na mocy umów leasingu są amortyzowane przez okres ich użytkowania przez okres trwania leasingu. W przypadku umów zawartych na czas nieokreślony, prawa do użytkowania z nich wynikające, amortyzowane są przez przyjęty dalszy okres użytkowania aktywa wynikający z jego okresu ekonomicznej użyteczności lub dalszy okres użytkowania aktywa wynikający z okresu ekonomicznej użyteczności podobnych aktywów będących własnością Grupy z uwzględnieniem stopnia zużycia.
Przeciętny dalszy okres użytkowania aktywów z tytułu prawa do użytkowania na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi około 26,1 lat, w tym z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntów około 70,7 lat.
Zobowiązania z tytułu leasingu
W dacie rozpoczęcia leasingu, zobowiązania z tytułu leasingu wycenia się w wysokości wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w tej dacie. Opłaty leasingowe obejmują opłaty stałe pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe, zmienne opłaty, które zależą od indeksu lub stawki oraz kwoty, których zapłaty oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej. Opłaty leasingowe obejmują również cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć jej wykonanie przez Grupę oraz płatności kar pieniężnych za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano możliwość wypowiedzenia leasingu przez Grupę.
Zmienne opłaty leasingowe, które nie zależą od indeksu lub stawki, są ujmowane jako koszty w okresie, w którym następuje zdarzenie lub warunek powodujący płatność.
Przy obliczaniu wartości bieżącej opłat leasingowych Grupa stosuje stopę procentową leasingu, wynikającą indywidualnie dla każdej umowy, a w przypadku jej braku, krańcową stopę procentową. Po dacie rozpoczęcia leasingu kwotę zobowiązań z tytułu leasingu zwiększają naliczone odsetki oraz zmniejszają dokonane płatności leasingowe. Ponadto wartość bilansowa zobowiązań z tytułu leasingu podlega ponownej wycenie w przypadku zmiany okresu leasingu, zmiany zasadniczo stałych opłat leasingowych lub zmiany osądu odnośnie zakupu aktywów bazowych.
Grupa jako leasingodawca
Jeśli z zawartych umów wynika, że Grupa jest leasingodawcą, umowy te klasyfikowane są odpowiednio do leasingu finansowego, jeżeli następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów, w przeciwnym wypadku do leasingu operacyjnego.
W przypadku leasingu operacyjnego składnik majątku będący przedmiotem umowy pozostaje w ewidencji Grupy i jest prezentowany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w odpowiedniej dla niego pozycji aktywów trwałych. Opłaty wynikające z umów zakwalifikowanych do leasingu operacyjnego ujmowane są jako przychód metodą liniową albo w inny systematyczny sposób.
W przypadku leasingu finansowego aktywa oddane w leasing prezentowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako należności w kwocie równej inwestycji leasingowej netto. Wartość netto inwestycji leasingowej ustalana jest w oparciu o stopę procentową leasingu.
15.6. Wartości niematerialne
Wartości niematerialne nabyte w oddzielnej transakcji początkowo wycenia się w cenie nabycia, a w odniesieniu do aktywowanych nakładów poniesionych na prace rozwojowe w koszcie wytworzenia. Nakłady poniesione na pozostałe wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie nie są aktywowane, lecz ujmowane w kosztach okresu, w którym zostały poniesione.
Po ujęciu początkowym, wartości niematerialne są wykazywane w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.
Okres użytkowania wartości niematerialnych może być ograniczony lub nieokreślony.
Wartości niematerialne o ograniczonym okresie użytkowania są amortyzowane przez okres użytkowania oraz poddawane testom na utratę wartości każdorazowo, gdy istnieją przesłanki wskazujące na utratę ich wartości.
Okres i metoda amortyzacji wartości niematerialnych o ograniczonym okresie użytkowania są weryfikowane przynajmniej na koniec każdego roku obrotowego. Zmiany w oczekiwanym okresie użytkowania lub oczekiwanym sposobie konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu lub metody amortyzacji i traktowane jak zmiany wartości szacunkowych. Odpis amortyzacyjny składników wartości niematerialnych o ograniczonym okresie użytkowania odnosi się w ciężar tej kategorii działalności, w której są one wykorzystywane. Przeciętny dalszy okres użytkowania wartości niematerialnych na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi około 8,4 lat.
Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania oraz te, które nie są użytkowane, są corocznie poddawane weryfikacji pod kątem ewentualnej utraty wartości, w odniesieniu do poszczególnych aktywów lub na poziomie ośrodka wypracowującego środki pieniężne.
Koszty prac badawczych i rozwojowych
Koszty prac badawczych ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w momencie poniesienia.
Nakłady poniesione na prace rozwojowe wykonane w ramach danego przedsięwzięcia są przenoszone na kolejny okres, jeżeli można uznać, że zostaną one w przyszłości odzyskane.
Po początkowym ujęciu nakładów na prace rozwojowe, do wyceny stosuje się model kosztu historycznego wymagający, aby składniki aktywów były ujmowane według cen nabycia/kosztów wytworzenia pomniejszonych o skumulowaną amortyzację i skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Poniesione nakłady są amortyzowane przez przewidywany okres uzyskiwania przychodów ze sprzedaży produktów, w których są wykorzystywane.
15.7. Odzyskiwalna wartość aktywów długoterminowych
Na koniec każdego okresu sprawozdawczego Grupa dokonuje oceny aktywów pod kątem istnienia przesłanek wskazujących na utratę ich wartości. W przypadku istnienia takiej przesłanki, dokonywane jest oszacowanie wartości odzyskiwalnej zgodnie z MSR 36 „Utrata wartości aktywów”. W przypadku, gdy wartość bilansowa danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne przewyższa jego wartość odzyskiwalną, uznaje się utratę jego wartości i dokonuje odpisu aktualizującego jego wartość do poziomu wartości odzyskiwalnej. Wartość odzyskiwalna jest jedną z dwóch wartości w zależności od tego, która z nich jest wyższa: wartością godziwą pomniejszoną o koszty zbycia lub wartością użytkową danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne.
Zespół aktywów niezależnie wypracowujący środki pieniężne, podlegający ocenie, obejmuje rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne oraz aktywa z tytułu prawa do użytkowania.
Dla potrzeb przeprowadzania testów na utratę wartości aktywów w Grupie wyodrębniono ośrodki wypracowujące przepływy pieniężne, na poziomie których ustalana jest wartość odzyskiwalna.
15.8. Instrumenty finansowe
Instrumentem finansowym jest każdy kontrakt, który skutkuje powstaniem składnika aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego lub instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron.
Aktywa finansowe klasyfikuje się do następujących kategorii:
aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy;
aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody;
aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie.
Zobowiązania finansowe dzielone są na:
zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy;
zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie.
Klasyfikacja aktywów finansowych do poszczególnych kategorii dokonywana jest na podstawie modelu biznesowego w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz charakterystyki przepływów pieniężnych dla danego składnika aktywów finansowych (test SPPI).
Wartość godziwa aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej, stanowiących przedmiot obrotu na aktywnych rynkach finansowych jest ustalana w odniesieniu do ofert zakupu notowanych na giełdzie w chwili zamknięcia sesji na dzień sprawozdawczy. Instrument finansowy jest uznawany za notowany na aktywnym rynku, jeśli kwotowane ceny są łatwo i regularnie dostępne z giełdy, od dealera, brokera, grupy branżowej, instytucji usługowej lub uprawnionej do wydawania regulacji, a ceny te reprezentują aktualne i regularnie występujące na rynku transakcje zawierane bezpośrednio pomiędzy stronami.
Jeżeli nie ma aktywnego rynku na dane aktywa finansowe, wartość godziwą ustala się przy pomocy technik wyceny, obejmujących:
wykorzystanie niedawno zawartych transakcji (np. z procesu ofertowego), przeprowadzonych na warunkach rynkowych;
odniesienie do innych instrumentów, które są zasadniczo takie same;
analizę przepływów pieniężnych zdyskontowanych bieżącą rynkową stopą procentową właściwą dla podobnych instrumentów;
modele wyceny opcji, kontraktów forward, praw poboru i innych instrumentów;
w odniesieniu do instrumentów kapitałowych w sposób uproszczony – udział w kapitale własnym jednostki.
Grupa dokonuje oceny oczekiwanych strat kredytowych (ECL) związanych z instrumentami dłużnymi wycenianymi według zamortyzowanego kosztu i wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody, niezależnie od tego czy wystąpiły przesłanki utraty wartości.
W przypadku należności z tytułu dostaw i usług Grupa stosuje uproszczone podejście i wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia przy użyciu macierzy rezerw. Grupa wykorzystuje swoje dane historyczne dotyczące strat kredytowych, skorygowane w stosownych przypadkach o wpływ informacji dotyczących przyszłości, tj. oczekuje się, że dane w zakresie historycznej spłacalności mogą odzwierciedlać ryzyko kredytowe, jakie ponoszone będzie w okresach przyszłych.
W przypadku pozostałych aktywów finansowych, Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej 12-miesiącznym oczekiwanym stratom kredytowym. Jeżeli ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia, odpis na oczekiwane straty kredytowe wycenia się w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia.
W odniesieniu do pozostałych aktywów finansowych ryzyko niewypłacalności kontrahentów (np. instytucji finansowych) wyznaczane jest w oparciu o ocenę wiarygodności przyznaną przez agencje ratingowe.
Oczekiwana strata kredytowa, zgodnie z MSSF 9 „Instrumenty finansowe” kalkulowana jest przy uwzględnieniu szacunków w zakresie potencjalnych odzysków z tytułu wniesionych zabezpieczeń oraz wartości pieniądza w czasie.
Przesłanką, która brana jest pod uwagę przy analizie znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego związanego z danym aktywem finansowym jest fakt, że prawdopodobieństwo niewypłacalności kontrahenta na dzień sprawozdawczy jest co najmniej 100% większe od prawdopodobieństwa niewypłacalności na datę jego początkowego ujęcia. W analizie znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego uwzględniane są również inne informacje mogące mieć wpływ na ocenę ryzyka kredytowego.
W przypadku, gdy opóźnienie w spłacie przekroczy 30 dni, przyjęto, że od dnia początkowego ujęcia ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło. Jednocześnie przyjęto, że niewykonanie zobowiązania przez dłużnika (default) następuje w przypadku, gdy opóźnienie w spłacie przekroczy 90 dni.
Zamortyzowany koszt instrumentu finansowego jest kwotą, w jakiej jest on wyceniany w momencie początkowego ujęcia, pomniejszoną o spłaty kapitału oraz powiększoną lub pomniejszoną o ustaloną z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej skumulowaną amortyzację wszelkich różnic między wartością początkową a wartością w terminie wymagalności, oraz skorygowaną o wszelkie odpisy na oczekiwane straty kredytowe.
Efektywna stopa procentowa jest to stopa procentowa, która dyskontuje oszacowane przyszłe pieniężne wpływy lub płatności dokonywane w oczekiwanym okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach w okresie krótszym, do bilansowej wartości brutto danego instrumentu.
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
Do kategorii tej zalicza się inne niż aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie lub wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w szczególności papiery wartościowe notowane na aktywnym rynku, nabyte w celu sprzedaży w krótkim terminie oraz instrumenty pochodne.
W momencie początkowego ujęcia w księgach rachunkowych, można dokonać nieodwołalnej kwalifikacji określonych inwestycji w instrumenty kapitałowe, które w przeciwnym razie byłyby wyceniane w wartości godziwej przez wynik, aby przedstawić późniejsze zmiany ich wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody. Zasady te można stosować w odniesieniu do instrumentu kapitałowego, który nie jest przeznaczony do obrotu ani nie jest warunkową zapłatą ujętą przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia przedsięwzięć, do którego ma zastosowanie MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć”.
Aktywa finansowe (dłużne i kapitałowe) wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
Do kategorii tej zalicza się aktywa, które są utrzymywane zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów finansowych oraz warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty (składnik aktywów pozytywnie przeszedł test SPPI).
W momencie początkowego ujęcia w księgach rachunkowych, można wyznaczyć aktywa kapitałowe jako wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, przy czym wyznaczenie takie jest nieodwracalne i może mieć miejsce jedynie dla pojedynczego składnika aktywów, i nie jest dostępne dla instrumentów kapitałowych przeznaczonych do obrotu. Po początkowym ujęciu, instrumenty finansowe zakwalifikowane do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej wyceniane są według wartości godziwej na każdy dzień sprawozdawczy.
W momencie początkowego ujęcia dokonywany jest nieodwołalny wybór dotyczący ujmowania w innych całkowitych dochodach późniejszych zmian wartości godziwej inwestycji w instrument kapitałowy, który nie jest przeznaczony do obrotu ani nie jest warunkową zapłatą ujętą przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia jednostek, do którego ma zastosowanie MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć”. Wybór taki dokonywany jest oddzielnie dla każdego instrumentu kapitałowego. Skumulowane zyski lub straty uprzednio ujęte w innych całkowitych dochodach nie podlegają przeklasyfikowaniu do wyniku finansowego.
Do kategorii tej zalicza oraz udziały i akcje długoterminowe.
Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie
Do kategorii tej zaliczane są aktywa, które są utrzymywane, zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy, a warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.
Do aktywów wycenianych w zamortyzowanym koszcie zalicza się należności finansowe, w tym należności z tytułu dostaw i usług, udzielone pożyczki oraz lokaty i depozyty bankowe.
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
Do zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy należą przede wszystkim instrumenty pochodne (Grupa nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń) o ujemnej wartości godziwej. Wyceny instrumentów pochodnych w wartości godziwej dokonuje się na koniec każdego okresu sprawozdawczego w oparciu o wyceny przeprowadzone przez banki lub inne instytucje finansowe realizujące transakcje. Wszelkie zyski lub straty z tytułu wyceny instrumentów pochodnych odnoszone są w przychody lub koszty działalności, której dotyczą w szczególności instrumenty pochodne zabezpieczające przed ryzykiem walutowym w przychody lub koszty finansowe. Wartość godziwą instrumentów dłużnych stanowią przyszłe przepływy pieniężne zdyskontowane bieżącą rynkową stopą procentową właściwą dla podobnych instrumentów. Wszelkie zyski lub straty z tego tytułu odnoszone są w przychody lub koszty finansowe.
Zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie
Pozostałe zobowiązania finansowe, niezaliczone do zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy zalicza się do zobowiązań finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie. Do kategorii tej zaliczane są głównie zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz zaciągnięte kredyty i pożyczki. Zobowiązania zaliczone do tej kategorii wycenia się w zamortyzowanym koszcie z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.
15.9. Wbudowane instrumenty pochodne
Wbudowane instrumenty pochodne są oddzielane od umów i traktowane jak instrumenty pochodne, jeżeli warunki ich wyodrębnienia są spełnione.
Wbudowane instrumenty pochodne są wykazywane w podobny sposób jak samodzielne instrumenty pochodne, które nie są uznane za instrumenty zabezpieczające.
15.10. Zapasy i prawa majątkowe
Zapasy obejmują w szczególności:
materiały;
towary;
produkty (wyroby i usługi) wytworzone lub przetworzone, zdatne do sprzedaży;
półprodukty i produkcja w toku (w działalności usługowej).
Zapasy są wyceniane według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia/kosztu wytworzenia i możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto.
Rodzaj zapasu |
Zasady wyceny |
Materiały |
Cena nabycia (średnio ważona). |
Produkty gotowe, półprodukty i produkcja w toku |
Koszt bezpośredni oraz odpowiedni narzut pośrednich kosztów produkcji ustalony przy założeniu normalnego wykorzystania mocy produkcyjnych, z wyłączeniem kosztów finansowania zewnętrznego. |
Towary |
Cena nabycia (średnio ważona). |
Prawa majątkowe |
Nabyte wg ceny nabycia, wygenerowane lub otrzymane nieodpłatnie wg wartości godziwej (średnio ważona). |
Na cenę nabycia lub koszt wytworzenia zapasów składają się koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzenia zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu.
Koszty zakupu zapasów składają się z ceny zakupu, ceł importowych i pozostałych podatków (inne niż te możliwe do odzyskania w okresie późniejszym przez jednostkę gospodarczą od urzędów skarbowych) oraz kosztów transportu, załadunku, wyładunku oraz innych kosztów dających się bezpośrednio przyporządkować do pozyskania wyrobów, materiałów i usług. Przy określaniu kosztów zakupu odejmuje się opusty, rabaty handlowe i inne podobne pozycje.
Ceną sprzedaży netto możliwą do uzyskania jest szacowana cena sprzedaży dokonywana w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszona o koszty wykończenia i szacowane koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku.
Wygenerowane prawa majątkowe ujmowane są na bieżąco jako zapasy oraz drugostronnie jako zmniejszenie kosztów produkcji. Do czasu potwierdzenia ilości odpowiednio przez Urząd Regulacji Energetyki i audyt weryfikujący zmiany ujętych w ewidencji praw majątkowych traktuje się jako zmiany szacunków.
Prawa majątkowe przyznane z tytułu zrealizowania projektów zakwalifikowanych do Krajowego Planu Inwestycyjnego (KPI) lub z tytułu zrealizowania projektów poprawy efektywności energetycznej wyceniane są na moment początkowego ujęcia w wartości godziwej i ujmowane jako „Prawa majątkowe” a drugostronnie jako „Dotacja” do środków trwałych nabytych/wytworzonych w ramach realizacji projektu.
Przyznane nieodpłatnie prawa majątkowe wyceniane są na moment początkowego ujęcia w wartości godziwej jako składnik aktywów – „Prawa majątkowe” w korespondencji z „Dotacjami”. Wartość godziwą praw majątkowych stanowi iloczyn ich ilości i ceny rynkowej z dnia przyznania.
Zapasy i prawa majątkowe są wykazywane w wartości netto (pomniejszonej o odpisy aktualizujące). Odpisy aktualizujące wartość zapasów tworzy się w związku z utratą ich wartości, celem doprowadzenia wartości zapasów i praw majątkowych do poziomu możliwej do odzyskania wartości netto.
Utworzenie i odwrócenie odpisu aktualizującego wartość zapasów ujmowane jest jako odpowiednio zwiększenie lub zmniejszenie:
kosztu wytworzenia sprzedanych produktów - w przypadku utraty wartości wyrobów gotowych, półfabrykatów, produkcji w toku, materiałów i surowców służących do produkcji, praw majątkowych przeznaczonych na potrzeby własne;
wartości sprzedanych towarów i materiałów - w przypadku utraty wartości towarów, materiałów i praw majątkowych przeznaczonych do sprzedaży.
Skutki różnic wynikających z inwentaryzacji zapasów ujmowane są w działalności, której dotyczą.
Prawa do emisji dwutlenku węgla (CO2 )
Zasady stosowane od 01 stycznia 2020 roku
Przyznane nieodpłatnie prawa do emisji CO2 ujmowane są w wartości godziwej ustalonej wg ceny rynkowej z dnia ich przyznania z uwzględnieniem kursu waluty ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego obowiązującego na ten dzień. Początkowe ujęcie nieodpłatnie przyznanych praw do emisji ujmuje się jako składnik aktywów – „Prawa majątkowe” w korespondencji z „Dotacjami”.
Należne, lecz nieprzyznane prawa do emisji ujmuje się jako należności. Do czasu przyznania praw do emisji zmiany wartości tych praw traktuje się jako zmiany szacunków.
Nabyte prawa na moment początkowego ujęcia wyceniane są w cenie nabycia.
W oparciu o rzeczywistą emisję, koszty bieżącego okresu obciążane są wartością praw przypadających na tę emisję w korespondencji z pozycją biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Utworzone bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów obciążają koszt wytworzenia sprzedanych produktów. Równolegle do obciążenia kosztów, następuje rozliczenie dotacji – odciążenie kosztów – odrębnie dla każdej instalacji, w proporcji rzeczywistych emisji do emisji planowanej na dany rok. Nadwyżki nieodpłatnie przyznanych praw nad planowaną emisją przesuwane są na pozostałe instalacje lub elektrociepłownię.
Do wysokości posiadanych przez Spółkę praw, równowartość praw do emisji CO2 ustala się w oparciu o średnioważoną cenę odrębnie dla praw przyznanych nieodpłatnie oraz nabytych i zawartych na dzień bilansowy kontraktów terminowych na zakup praw przeznaczonych do zabezpieczenia emisji danego roku, z których dostawa praw nastąpi przed upływem terminu umorzenia. W przypadku braku ilości praw do pokrycia rzeczywistej emisji, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów dotyczące różnicy pomiędzy emisją rzeczywistą a posiadanymi prawami, w tym wynikających z posiadanych kontraktów, ustalane są wg cen rynkowych z dnia bilansowego.
Na koniec okresu sprawozdawczego wartość praw jest weryfikowana w odniesieniu do ich wartości rynkowej na dzień bilansowy.
W przypadku sprzedaży praw, przychody z tytułu sprzedaży ujmowane są na zasadach ogólnych.
Okresem rozliczeniowym praw do emisji CO2 jest rok kalendarzowy. Wykorzystane prawa do emisji ulegają umorzeniu i wyłącza się je z ewidencji. Wyłączenie z ewidencji następuje w korespondencji z biernymi rozliczeniami międzyokresowymi kosztów (rozliczenie rmk).
Wartość niewykorzystanych i niesprzedanych praw do emisji, które ulegają umorzeniu odpisuje się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.
Zasady stosowane do 31 grudnia 2019 roku
Przyznane nieodpłatnie prawa do emisji CO2 ujmowane są w wartości godziwej ustalonej wg ceny rynkowej z dnia ich przyznania z uwzględnieniem kursu waluty ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego obowiązującego na ten dzień. Początkowe ujęcie nieodpłatnie przyznanych praw do emisji ujmuje się jako składnik aktywów – „Prawa majątkowe” w korespondencji z „Dotacjami”.
Należne, lecz nieprzyznane prawa do emisji ujmuje się jako należności. Do czasu przyznania praw do emisji zmiany wartości tych praw traktuje się jako zmiany szacunków.
Nabyte prawa na moment początkowego ujęcia wyceniane są w cenie nabycia.
W oparciu o rzeczywistą emisję koszty bieżącego okresu obciążane są wartością praw przypadających na tę emisję w korespondencji z pozycją bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów. Utworzone bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów obciążają koszt wytworzenia sprzedanych produktów. Równolegle do obciążenia kosztów następuje rozliczenie dotacji – odciążenie kosztów – do wysokości wartości praw przyznanych nieodpłatnie przeznaczonych do umorzenia.
Do wysokości posiadanych przez Grupę praw, równowartość praw do emisji CO2 ustala się w oparciu o średnioważoną cenę odrębnie dla praw przyznanych nieodpłatnie oraz nabytych i zawartych na dzień bilansowy kontraktów terminowych na zakup praw przeznaczonych do zabezpieczenia emisji danego roku, z których dostawa praw nastąpi przed upływem terminu umorzenia. W przypadku braku ilości praw do pokrycia rzeczywistej emisji, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów dotyczące różnicy pomiędzy misją rzeczywistą a posiadanymi prawami, w tym wynikających z posiadanych kontraktów, ustalane są wg cen rynkowych z dnia bilansowego.
Na koniec okresu sprawozdawczego wartość praw jest weryfikowana w odniesieniu do ich wartości rynkowej na dzień bilansowy.
W przypadku sprzedaży praw, przychody z tytułu sprzedaży ujmowane są na zasadach ogólnych.
Okresem rozliczeniowym praw do emisji CO2 jest rok kalendarzowy. Wykorzystane prawa do emisji ulegają umorzeniu i wyłącza się je z ewidencji. Wyłączenie z ewidencji następuje w korespondencji z biernymi rozliczeniami międzyokresowymi kosztów (rozliczenie rmk).
Wartość niewykorzystanych i niesprzedanych praw do emisji, które ulegają umorzeniu odpisuje się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.
15.11. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
Należności z tytułu dostaw i usług są aktywami finansowymi, niebędącymi instrumentami pochodnymi, o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach, nienotowanymi na aktywnym rynku. Należności z tytułu dostaw i usług powstają w wyniku podstawowej działalności Grupy.
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe wycenia się na koniec okresu sprawozdawczego według zamortyzowanego kosztu (tj. zdyskontowane przy użyciu efektywnej stopy procentowej) pomniejszonego o odpisy z tytułu utraty wartości. W przypadku należności krótkoterminowych o terminie płatności do 365 dni przyjmuje się, że wycena ta odpowiada kwocie należnej zapłaty.
Należności z tytułu dostaw i usług korygowane są o należne rabaty (dyskonto, premie, bonusy, upusty) z uwagi na przyjęte założenie, że ich rozliczenie odbywać się będzie poprzez potrącenie.
Pozostałe należności stanowią:
a/ inne należności spełniające definicję aktywów finansowych, w tym:
należności z tytułu rozliczenia pochodnych instrumentów finansowych;
należności z tytułu dywidend;
odsetki od należności;
zaliczki, które będą rozliczone w formie pieniężnej;
pozostałe należności finansowe;
b/ inne należności nie spełniające definicji aktywów finansowych, w tym:
przekazane zaliczki na dostawy oraz na środki trwałe, środki trwałe w budowie i wartości niematerialne, które zostaną rozliczone poprzez fizyczną dostawę lub wykonanie usługi;
należności z tytułu podatków (inne niż należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego);
pozostałe należności niefinansowe;
rozliczenia międzyokresowe czynne.
W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wartość należności jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej brutto odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie należności w związku z upływem czasu jest ujmowane jako przychody finansowe.
Należności niestanowiące aktywów finansowych ujmuje się początkowo w wartości nominalnej i wycenia na koniec okresu sprawozdawczego w kwocie wymagającej zapłaty.
Wartość należności jest aktualizowana przy uwzględnieniu stopnia prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, dokonywane są szacunki oczekiwanych strat kredytowych. Zasady ustalania oczekiwanych strat kredytowych opisane zostały w nocie 15.8.
Kwota odpisów może ulec zmniejszeniu w przypadku posiadania przez Zarząd wiarygodnych dokumentów, z których wynika, iż należności zostały zabezpieczone i ich zapłata jest wysoce prawdopodobna.
Odpisy oczekiwanych strat kredytowych ujmuje się w ciężar kosztów sprzedaży, z wyjątkiem odpisów aktualizujących dotyczących należności z tytułu odsetek od należności z tytułu dostaw i usług, które ujmuje się w kosztach finansowych. Odpisy aktualizujące odnoszące się do pozostałych należności, innych niż należności odsetkowe, ujmuje się w pozostałych kosztach operacyjnych. Odwrócenie odpisów aktualizujących wartość należności ujmuje się, jeżeli w kolejnych okresach utrata wartości uległa zmniejszeniu, a wzrost wartości aktywa finansowego może być przypisany do zdarzeń występujących po momencie ujęcia odpisu. W wyniku odwrócenia odpisu wartość bilansowa aktywów finansowych nie może przekraczać wysokości zamortyzowanego kosztu, jaki zostałby ustalony, gdyby uprzednio nie ujęto odpisu z tytułu utraty wartości. Odwrócenie odpisu ujmuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów odpowiednio jako zmniejszenie kosztów sprzedaży lub jako przychody finansowe/pozostałe przychody operacyjne.
Aktywa z tytułu umów
W przypadku poniesienia kosztów związanych ze świadczeniem usługi/realizacją umowy przez stronę trzecią na rzecz klientów przed wykonaniem umowy, koszty te stanowią koszty wykonania umowy i podlegają aktywowaniu. Są one rozliczane przez okres wykonywania zobowiązań wynikających z umowy. Aktywowane koszty wykazywane są w odrębnej pozycji skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej – „Aktywa z tytułu umów”.
W pozycji tej wykazywane są również szacunki dotyczące umów budowlanych i projektowych.
15.12. Pozostałe aktywa finansowe
Pozostałe aktywa finansowe wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej obejmują udzielone pożyczki oraz lokaty bankowe i inne środki pieniężne ulokowane na okres przekraczający trzy miesiące licząc od daty ich ulokowania.
W skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej wartość pozostałych aktywów finansowych skorygowana jest o oszacowane straty kredytowe. Szacowanie strat kredytowych opiera się na ratingu instytucji finansowych i przedsiębiorstw, w których ulokowane są środki pieniężne bądź udzielone pożyczki.
15.13. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych
Środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej obejmują środki pieniężne w banku i w kasie oraz lokaty krótkoterminowe o pierwotnym okresie zapadalności nieprzekraczającym trzech miesięcy.
Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych składa się ze środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazanych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej, skorygowanych o naliczone na dzień bilansowy odsetki, różnice kursowe z wyceny walut obcych oraz oszacowane straty kredytowe. Szacowanie strat kredytowych opiera się na ratingu instytucji finansowych, w których zdeponowane są środki pieniężne.
15.14. Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży
Aktywa trwałe (lub grupy do zbycia) klasyfikuje się jako przeznaczone do sprzedaży, jeżeli ich wartość bilansowa będzie odzyskana raczej poprzez transakcje sprzedaży niż poprzez kontynuowanie użytkowania, pod warunkiem, iż są dostępne do natychmiastowej sprzedaży w obecnym stanie, z zachowaniem warunków, które są zwyczajowo stosowane przy sprzedaży tych aktywów oraz ich sprzedaż jest wysoce uprawdopodobniona.
Aktywa trwałe wycenia się według niższej z dwóch wartości: wartości bilansowej lub wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia. Różnica z wyceny do wartości godziwej ujmowana jest w pozostałych kosztach operacyjnych. W momencie późniejszej wyceny, ewentualne odwrócenie wartości godziwej ujmuje się w pozostałych przychodach operacyjnych.
W przypadku, gdy składnik nie spełnia już kryteriów kwalifikacji do aktywów przeznaczonych do sprzedaży, ujmuje się go w tej pozycji bilansowej, z której był uprzednio ujęty i wycenia się go w kwocie niższej z dwóch:
wartości bilansowej z dnia poprzedzającego klasyfikację składnika aktywów jako przeznaczony do sprzedaży, skorygowanej o amortyzację lub aktualizację wyceny, która zostałaby ujęta, gdyby składnik aktywów nie został zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży lub
wartości odzyskiwalnej z dnia podjęcia decyzji o jego nie sprzedawaniu.
15.15. Kapitał własny
Kapitały własne ujmuje się w księgach rachunkowych z podziałem na jego rodzaje i według zasad określonych przepisami prawa i postanowieniami statutu Jednostki Dominującej.
Kapitał zakładowy wykazywany jest w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w wysokości wykazywanej w statucie Jednostki Dominującej i Krajowym Rejestrze Sądowym.
Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej stanowią nadwyżki osiągnięte przy emisji, pomniejszone o koszty poniesione w związku z emisją akcji.
Zyski zatrzymane stanowią: kapitał zapasowy, kapitały rezerwowe i pozostałe, zyski i straty aktuarialne, niepodzielony zysk lub niepokryta strata z lat ubiegłych (skumulowane zyski/straty z lat ubiegłych), wynik finansowy bieżącego roku obrotowego.
15.16. Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
W momencie początkowego ujęcia, wszystkie kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne ujmowane są według wartości godziwej, pomniejszonej o koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki.
Po początkowym ujęciu oprocentowane kredyty, pożyczki i papiery dłużne są wyceniane według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Przy ustalaniu zamortyzowanego kosztu uwzględnia się koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki oraz dyskonta lub premie uzyskane przy rozliczeniu zobowiązania.
15.17. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
Zobowiązania stanowią obecny, wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek, którego wypełnienie, według oczekiwań, spowoduje wypływ środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne.
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług obejmują:
zobowiązania przypadające do zapłaty za dobra lub usługi, które zostały dostarczone lub wykonane oraz zafakturowane lub formalnie uzgodnione z dostawcą;
rozliczenia międzyokresowe bierne, czyli zobowiązania przypadające do zapłaty za dobra lub usługi, które zostały wykonane, ale nie zostały opłacone, zafakturowane lub formalnie uzgodnione z dostawcą, przy czym kwota lub termin zapłaty są mniej niepewne niż w przypadku rezerw;
zobowiązania przypadające do zapłaty za materiały i towary, które jeszcze nie zostały dostarczone, ale zgodnie z obowiązującymi warunkami współpracy, znaczące ryzyka i korzyści związane z ich własnością przeszły już na Grupę.
Pozostałe zobowiązania obejmują:
a/ zobowiązania spełniające definicję zobowiązań finansowych, w tym:
zobowiązania z tytułu wynagrodzeń osobowych;
zobowiązania z tytułu dywidend;
zobowiązania z tytułu otrzymanych zaliczek, jeżeli ich rozliczenie nastąpi w formie pieniężnej;
zobowiązania z tytułu nabycia rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych itp.;
bierne rozliczenia międzyokresowe, czyli zobowiązania przypadające do zapłaty za dobra lub usługi, które zostały wykonane, ale nie zostały opłacone, zafakturowane lub formalnie uzgodnione z dostawcą, przy czym kwota lub termin zapłaty są mniej niepewne niż w przypadku rezerw, inne niż zaklasyfikowane do zobowiązań z tytułu dostaw i usług;
b/ zobowiązania niespełniające definicji zobowiązań finansowych, w tym:
zobowiązania z tytułu podatków (inne niż zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego, które są prezentowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej odrębnie), opłat, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych tytułów publicznoprawnych;
bierne rozliczenia międzyokresowe inne niż zaklasyfikowane do zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz innych zobowiązań finansowych, w tym oszacowane opłaty za korzystanie ze środowiska naturalnego, dla których moment płatności przypada w okresach późniejszych niż koniec okresu sprawozdawczego i na które nie otrzymano jeszcze decyzji potwierdzającej powstania zobowiązania;
zobowiązania wobec pracowników, jeżeli ich uregulowanie nastąpi w innej formie niż poprzez wypłatę środków pieniężnych;
zobowiązania wobec pracowników z tytułu podróży służbowych;
fundusze specjalne, w tym zobowiązanie z tytułu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) po pomniejszeniu o środki pieniężne, należności z tytułu pożyczek udzielonych ze środków z ZFŚS;
rozliczenia międzyokresowe przychodów, z wyjątkiem dotacji rządowych prezentowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej odrębnie.
Zobowiązania finansowe inne niż zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, na koniec okresu sprawozdawczego wycenia się według zamortyzowanego kosztu, tj. zdyskontowane przy użyciu efektywnej stopy procentowej. W przypadku zobowiązań krótkoterminowych o terminie płatności do 365 dni przyjmuje się, że wycena ta odpowiada kwocie wymagającej zapłaty.
Zobowiązania niezaliczone do zobowiązań finansowych wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty.
Zobowiązania z tytułu umów
Zobowiązania z tytułu umów obejmują zobowiązania do wykonania świadczenia w postaci prawa materialnego po spełnieniu określonego warunku, wynagrodzenia za działania marketingowe, otrzymane zaliczki na dostawy wyrobów gotowych, towarów i wykonanie usług oraz zafakturowane, ale jeszcze nie w pełni wykonane usługi.
W pozycji tej wykazywane są również szacunki dotyczące umów budowlanych – szacunki przychodów, wynikające ze stopnia zaawansowania realizacji umów, poniesionych kosztów oraz oczekiwanego wyniku.
15.18. Rezerwy
Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na Grupie ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu korzyści ekonomicznych oraz można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. Jeżeli Grupa spodziewa się, że koszty objęte rezerwą zostaną zwrócone, wówczas zwrot ten jest ujmowany jako odrębny składnik aktywów, ale tylko wtedy, gdy jest rzeczą praktycznie pewną, że zwrot ten rzeczywiście nastąpi. Koszty dotyczące danej rezerwy są wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów po pomniejszeniu o wszelkie zwroty.
W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej brutto odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie rezerwy w związku z upływem czasu jest ujmowane jako koszty finansowe.
15.19. Świadczenia pracownicze
Nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe, odprawy pośmiertne
Zgodnie z obowiązującymi Grupę przepisami dotyczącymi wynagradzania pracownikom przysługuje nagroda jubileuszowa i odprawa emerytalno-rentowa, natomiast w przypadku śmierci pracownika osobom uposażonym, odprawa pośmiertna. Grupa tworzy rezerwę na przyszłe zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych i rentowych, pośmiertnych oraz nagród jubileuszowych w celu przyporządkowania kosztów do okresów, których dotyczą. Niektóre podmioty Grupy dokonują odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych na rzecz emerytów i rencistów. Grupa nie wydziela aktywów, które w przyszłości służyłyby uregulowaniu zobowiązań z tytułu odpraw emerytalnych i rentowych, odpraw pośmiertnych oraz nagród jubileuszowych.
Wartość przyszłych zobowiązań z tytułu nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych i rentowych oraz odpraw pośmiertnych wyliczana jest przez uprawnionego aktuariusza przy zastosowaniu metody prognozowanych uprawnień jednostkowych z uwzględnieniem prognozowanego wzrostu wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru przyszłych świadczeń, założonej stopy dyskonta, założonym prawdopodobieństwie osiągnięcia odpowiedniego stażu pracy (prawdopodobieństwo osiągnięcia uprawnień do nagrody jubileuszowej), prawdopodobieństwie dożycia przez pracownika wieku emerytalnego (prawdopodobieństwo osiągnięcia uprawnień do jednorazowej odprawy emerytalnej), prawdopodobieństwie inwalidztwa pracownika przed osiągnięciem wieku emerytalnego (prawdopodobieństwo osiągnięcia uprawnień do jednorazowej odprawy rentowej), pod warunkiem pozostania w stosunku pracy z obecnym pracodawcą oraz w odniesieniu do odpraw pośmiertnych umieralność i prawdopodobieństwo dożycia.
Wysokość rezerwy aktualizowana jest co najmniej na koniec danego roku obrotowego. Korekta zwiększająca lub zmniejszająca wysokość rezerwy odnoszona jest w koszty działalności operacyjnej, za wyjątkiem zysków/(strat) aktuarialnych dotyczących programów określonych świadczeń po okresie zatrudnienia, które ujmowane są w innych całkowitych dochodach.
Wykorzystanie tego typu rezerw powoduje zmniejszenie rezerwy. Rozwiązanie powyższej rezerwy koryguje (zmniejsza) odpowiednio koszty operacyjne lub inne całkowite dochody.
Świadczenie związane z ustaniem stosunku pracy
W przypadku rozwiązania stosunku pracy, pracownikom przysługują świadczenia przewidziane przez obowiązujące w Polsce przepisy prawa pracy, między innymi ekwiwalent z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego oraz odszkodowania z tytułu zobowiązania do powstrzymania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy.
Rezerwy/rozliczenia międzyokresowe kosztów/zobowiązania na pozostałe świadczenia związane z ustaniem stosunku pracy tworzone są w momencie ustania stosunku pracy. Ich aktualizacja następuje najpóźniej na koniec roku obrotowego.
Nagroda roczna, wynagrodzenie zmienne
Pracownikom niektórych Spółek z Grupy przysługuje prawo do nagrody rocznej. Jej wysokość, zgodnie z przyjętymi regulacjami, uzależniona jest od uzyskanych w danym roku wyników finansowych.
Osobom zatrudnionym na podstawie tzw. kontraktów menadżerskich przysługuje prawo do wynagrodzenia uzależnionego od stopnia realizacji wyznaczonych celów (wynagrodzenie zmienne).
Rezerwa na nagrodę roczną oraz wynagrodzenie zmienne tworzona jest w ciężar kosztów operacyjnych.
Odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych z zysku netto
Zgodnie z obowiązującymi Grupę przepisami możliwe jest przeznaczenie części zysku na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS). W związku z tym, że na koniec okresu sprawozdawczego nie jest możliwe wiarygodne oszacowanie kwoty zobowiązania Grupa ujmuje koszty świadczeń pracowniczych dotyczących odpisów na ZFŚS z zysku netto w kosztach roku obrotowego, w którym podjęta została uchwała o przeznaczeniu części zysku netto na ZFŚS.
Pozostałe świadczenia pracownicze
Koszty pozostałych świadczeń pracowniczych są ujmowane w kosztach roku obrotowego, w którym zostały zatwierdzone do wypłaty, chyba że możliwe jest wiarygodne określenie kwoty świadczenia.
15.20. Przychody
Wysokość przychodów ustala się według wartości godziwej otrzymanej bądź należnej zapłaty.
W przypadku, gdy wpływ zmian wartości pieniądza w czasie jest istotny (za taki uważa się okres uzyskania zapłaty dłuższy niż 365 dni), przychody wycenia się według wartości zdyskontowanej. Wartość dyskonta jest odnoszona stosownie do upływu czasu jako zwiększenie wartości należności, a drugostronnie jako przychody finansowe.
Przychody ujmowane i prezentowane są w podziale na przychody ze sprzedaży (produktów, materiałów i towarów), pozostałe przychody operacyjne (dotyczące majątku trwałego, dotacji, kar i odszkodowań) oraz przychody finansowe (dotyczące działalności o charakterze finansowym, w tym majątku finansowego, różnic kursowych oraz wyniku na transakcjach zabezpieczających przed ryzykiem walutowym oraz lokowania nadwyżek środków pieniężnych).
Przychody z tytułu sprzedaży produktów, materiałów i towarów
Przychody ze sprzedaży produktów (w tym ze sprzedaży usług), materiałów i towarów są to głównie przychody z tytułu umów zawartych z klientami, których identyfikacja uregulowana została w MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”.
Przychody te ujmowane są zgodnie z 5-etapowym modelem ujmowania przychodów:
identyfikacja umowy z klientem;
identyfikacja zobowiązań do wykonania świadczenia zawartych w umowie;
ustalenie ceny transakcyjnej;
przypisanie ceny transakcyjnej do zobowiązań do wykonania świadczenia zawartych w umowie;
ujęcie przychodu w chwili wypełnienia zobowiązań.
W ramach powyższego modelu wydzielane jest:
wynagrodzenie za działania reklamowe i promocyjne klienta, które kwalifikowane jest jako bonifikata, do której klient ma prawo po wykonaniu określonych w umowie działań reklamowych i marketingowych; realizacja działań reklamowych i promocyjnych przez klienta stanowi zmienny element wynagrodzenia;
wynagrodzenie stałej bonifikaty na jednostkę produktu, niezależnego od rodzaju produktu, która alokowana jest do poszczególnych produktów oferowanych w ramach umowy proporcjonalnie do indywidualnych cen sprzedaży;
zobowiązanie Grupy do wykonania świadczenia w postaci prawa materialnego, tj. prawa kupującego do zakupu produktów/towarów w przyszłości po obniżonych cenach, po spełnieniu określonego warunku;
zobowiązanie do świadczenia przez Grupę usług transportu lub transportu i ubezpieczenia świadczonych po przekazaniu kontroli nad towarem/produktem na rzecz klienta, uwzględnionych w cenie towaru/produktu (warunki dostawy wg INCOTERMS CIF, CIP, CFR, CPT) skutkuje ujmowaniem korekty przychodu w części dotyczącej niezrealizowanej, wydzielonej usługi transportu lub transportu i ubezpieczenia.
Przysługujące klientowi wynagrodzenia z wyżej wskazanych tytułów do czasu realizacji usługi, uzyskania bonifikaty czy prawa do nabycia produktu po obniżonej cenie, wykazywane jest w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako zobowiązania z tytułu umów.
Przychody z tytułu sprzedaży produktów, materiałów i towarów ustalane są i ujmowane z uwzględnieniem warunków INCOTERMS, w szczególności w zakresie identyfikacji zobowiązań oraz przekazania kontroli nad produktem/towarem.
Przychody z tytułu świadczenia usług ujmowane są po ich wykonaniu, chyba że z zawartych umów wynika etapowe rozliczanie ich realizacji lub umowy dotyczą usług świadczonych w sposób ciągły.
Świadczenie usług budowlano-montażowych
Umowy o usługę budowlaną zawierane przez Grupę są to umowy z klientem, których przedmiotem jest budowa obiektu – składnika aktywów lub zespołu aktywów. W szczególności do umów o usługę budowlaną zalicza się umowy na realizację „pod klucz”, umowy remontowe, umowy na modernizację i przebudowę. Przychody z tytułu umów o usługę budowlaną są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów jako przychody ze sprzedaży, w oparciu o 5-etapowy model ujmowania przychodów, który został przedstawiony powyżej.
Grupa każdorazowo dokonuje oceny, czy przychód z tytułu umowy o usługę budowlaną będzie podlegał ujęciu w miarę upływu czasu, czy w określonym momencie.
Przychody ujmuje się w miarę upływu czasu, dla zobowiązań do wykonania świadczeń spełnianych w czasie, tj. Grupa przenosi kontrolę nad dobrem lub usługą w miarę upływu czasu, jeśli spełniony jest jeden z poniższych warunków:
klient jednocześnie otrzymuje i czerpie korzyści płynące ze świadczenia w miarę wykonywania go przez jednostkę;
w wyniku wykonania świadczenia przez jednostkę powstaje lub zostaje ulepszony składnik aktywów, a kontrole nad tym składnikiem sprawuje klient;
w wyniku wykonania świadczenia przez jednostkę nie powstaje składnik o alternatywnym zastosowaniu dla jednostki (np. specjalistyczne urządzenie), a jednostce przysługuje prawo do zapłaty za dotychczas wykonane świadczenia.
Jeśli Grupa nie spełnia zobowiązania do wykonania świadczenia w miarę upływu czasu, zobowiązanie do wykonania świadczenia jest spełnione w określonym momencie.
Wartość przychodów ujmowanych w miarę upływu czasu ustala się jako iloczyn wartości alokowanej ceny transakcyjnej oraz stopnia spełnienia zobowiązania.
Dla umów o usługę budowlaną ujmowanych w miarę upływu czasu Grupa stosuje metody pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia, obejmujące metody oparte na wynikach oraz metody oparte na nakładach.
Dokonując wyboru metody pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia wynikającego z zawartej umowy Zarząd kieruje się zasadą zapewnienia najlepszego odwzorowania uzyskiwanych przychodów oraz rzetelnego obrazu przeniesienia na rzecz klienta dóbr i usług przyrzeczonych w ramach umowy oraz charakter dobra lub usługi, które Grupa zobowiązała się przekazać klientowi.
Grupa stosuje metodę pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia opartą na nakładach.
Wartość szacowanych przychodów ustalana jako różnica pomiędzy wartością wykonanych usług wynikających ze stopnia zaawansowania realizacji umowy a wartością prac odebranych na podstawie protokołów odbioru (zafakturowanych) określana jest w protokole prac w toku. W przypadku dodatniej różnicy ujmowane jest aktywo z tytułu umów, w przypadku zaś różnicy ujemnej zobowiązanie z tytułu umów.
Przychody z tytułu spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia wynikającego z umów o usługę budowlaną ujmuje się w miarę upływu czasu tylko wtedy, gdy może dokonać racjonalnego pomiaru stopnia całkowitego spełnienia tego zobowiązania do wykonania świadczenia.
Jeśli podmiot nie jest w stanie dokonać racjonalnego pomiaru wyników spełniania zobowiązania do wykonania świadczenia (przykładowo ze względu na wczesne etapy realizacji umowy), ale oczekuje, że odzyska koszty poniesione podczas spełniania zobowiązania do wykonania świadczenia, wówczas ujmuje przychody wyłącznie do wysokości kosztów poniesionych do momentu, w którym można dokonać racjonalnego pomiaru wyników spełniania zobowiązania do wykonania świadczenia (tj. stosuje tzw. metodę zysku zerowego). Dla kontraktów rozliczanych metodą zysku zerowego szacowanych przychód ustala się w wysokości tej części poniesionych kosztów, której pokrycie przez zamawiającego jest wysoce prawdopodobne.
Metoda ta ma również zastosowanie dla umów o niskiej wartości, tj. do 50 tysięcy złotych.
Koszty realizacji umów o usługi budowlane są ujmowane w rachunku zysków i strat jako koszty okresu, w którym wykonane zostały prace, w wysokości faktycznie poniesionej. Koszty wytworzenia niezakończonej usługi budowlanej obejmują wszystkie koszty poniesione od dnia zawarcia odpowiedniej umowy do dnia bilansowego przypadającego na koniec każdego miesiąca. Jednostka w rachunku zysków i strat ujmuje wszystkie obciążające ją koszty dotyczące danego okresu sprawozdawczego, niezależnie od terminu ich zapłaty, a w szczególności tworzy rezerwy (RMK) na koszty dotyczące danego okresu sprawozdawczego, w przypadku których nie otrzymała jeszcze faktur lub innych dokumentów potwierdzających poniesiony koszt.
W przypadku zaangażowania podwykonawców, Grupa rozważa, czy pełni rolę zleceniodawcy, czy pośrednika. W przypadku wykonywania usług w ramach Konsorcjum – Członkowie Konsorcjum są traktowani jako podwykonawcy Lidera Konsorcjum.
Koszty zatrudnienia podwykonawców uwzględniane są w kosztach stanowiących podstawę pomiaru realizacji prac w metodach opartych na nakładach – poniesionych kosztach.
W szczególności należy dokonać szacunku kosztów podwykonawców, w przypadku, gdy podwykonawca nie wystawił jeszcze faktury a zasadne jest ich uwzględnienie w kosztach, niezależnie od metody szacowania przychodów.
Rezerwa na stratę z tytułu umów o usługę budowlaną jest tworzona zgodnie z MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” dla umów rodzących obciążenia, tj. dla umów, na podstawie których nieuniknione koszty wypełnienia obowiązku przeważają nad korzyściami, które, według przewidywań, będą uzyskane na mocy tej umowy. Grupa, jako nieuniknione koszty wypełnienia obowiązku traktuje koszty, których nie może uniknąć, gdyż zawarła umowę (w tym koszty pośrednie, które są ponoszone w związku z działaniami niezbędnymi do wykonania umowy).
W przypadku umów innych niż umowy o usługi budowlane (np. umowy na usługi projektowe), z których przychody ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych w miarę upływu czasu stosuje się zasady analogiczne jak dla umów o usługi budowlane.
Przychody z tytułu odsetek
Przychody z tytułu odsetek są ujmowane sukcesywnie w miarę ich narastania w stosunku do wartości bilansowej netto danego składnika aktywów finansowych.
Przychody z tytułu dywidend
Dywidendy są ujmowane w momencie ustalenia praw akcjonariuszy lub udziałowców do ich otrzymania.
Przychody z tytułu wynajmu
Przychody z tytułu wynajmu nieruchomości inwestycyjnych ujmowane są metodą liniową przez okres wynajmu w stosunku do otwartych umów.
15.21. Koszty
Koszty ujmowane są z uwzględnieniem zasady kompletności, współmierności i ostrożności. Ponoszone przez Grupę koszty ujmowane i prezentowane są w podziale na koszty operacyjne, pozostałe koszty operacyjne oraz koszty finansowe.
Koszty operacyjne obejmują koszty wytworzenia sprzedanych produktów, wartość sprzedanych towarów i materiałów, koszty sprzedaży i handlowe oraz koszty ogólnego zarządu. Koszty w układzie rodzajowym ujmowane są w momencie ich wpływu na wynik finansowy, niezależnie od momentu ich poniesienia.
Pozostałe koszty operacyjne obejmują transakcje dotyczące majątku trwałego, darowizn oraz kar i odszkodowań.
Koszty finansowe obejmują transakcje związane z pozyskaniem i obsługą zewnętrznych źródeł finansowania działalności Grupy, transakcje dotyczące majątku finansowego, różnice kursowe oraz wyniki na transakcjach zabezpieczających przed ryzykiem walutowym.
15.22. Dotacje
Dotacje ujmuje się w momencie zaistnienia uzasadnionej pewności, że dotacja zostanie uzyskana oraz, że spełnione zostaną wszystkie związane z nią warunki.
Jeżeli dotacja dotyczy składnika aktywów, wówczas jej wartość godziwa jest ujmowana jest jako przychody przyszłych okresów, a następnie stopniowo odpisywana w pozostałe przychody operacyjne, przez szacowany okres użytkowania związanego z nią składnika aktywów, równolegle do odpisów amortyzacyjnych.
Jeżeli dotacja dotyczy danej pozycji kosztowej, wówczas jest ona ujmowana współmiernie do kosztów, które dotacja ta ma kompensować.
Jeżeli dotacja jest formą rekompensaty za już poniesione koszty lub straty, lub została przyznana celem udzielenia jej natychmiastowego finansowego wsparcia, bez towarzyszących przyszłych kosztów, ujmuje się ją jako przychód w okresie, w którym stała się należna.
Rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne otrzymane w formie dotacji ujmuje się w wartości godziwej.
15.23. Podatek dochodowy
Podatek dochodowy obejmuje część bieżącą i odroczoną.
Rezerwa na podatek dochodowy jest tworzona w stosunku do wszystkich różnic przejściowych występujących na koniec okresu sprawozdawczego między wartością podatkową aktywów i pasywów a ich wartością bilansową wykazaną w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Rezerwa na podatek odroczony ujmowana jest w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic przejściowych:
z wyjątkiem sytuacji, gdy rezerwa na podatek odroczony powstaje w wyniku początkowego ujęcia wartości firmy lub początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy transakcji nie stanowiącej połączenia jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie mającej wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową oraz
w przypadku dodatnich różnic przejściowych wynikających z inwestycji w jednostkach zależnych lub stowarzyszonych i udziałów we wspólnych przedsięwzięciach – z wyjątkiem sytuacji, gdy terminy odwracania się różnic przejściowych podlegają kontroli inwestora i gdy prawdopodobne jest, iż w dającej się przewidzieć przyszłości różnice przejściowe nie ulegną odwróceniu.
Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane są w odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych, jak również niewykorzystanych aktywów podatkowych i niewykorzystanych strat podatkowych przeniesionych na następne lata, w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli wykorzystać ww. różnice, aktywa i straty:
z wyjątkiem sytuacji, gdy aktywa z tytułu odroczonego podatku dotyczące ujemnych różnic przejściowych powstają w wyniku początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy transakcji nie stanowiącej połączenia jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie mają wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową oraz
w przypadku ujemnych różnic przejściowych z tytułu inwestycji w jednostkach zależnych lub stowarzyszonych oraz udziałów we wspólnych przedsięwzięciach – z wyjątkiem sytuacji, gdy terminy odwracania się różnic przejściowych podlegają kontroli inwestora i gdy prawdopodobne jest, iż w dającej się przewidzieć przyszłości różnice przejściowe nie ulegną odwróceniu.
Wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku jest weryfikowana na koniec każdego okresu sprawozdawczego i ulega stosownemu obniżeniu o tyle, o ile przestało być prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Ulgi w podatku dochodowym z tytułu prowadzenia działalności na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (SSE), tj. zwolnienie z podatku dochodu osiągniętego z działalności prowadzonej na terenie SSE na podstawie uzyskanych zezwoleń, Grupa ujmuje w wysokości i w momencie spełnienia wymagań wynikających z otrzymanego zezwolenia. Do czasu wypełnienia warunków zezwolenia na prowadzenie działalności w SSE, potencjalna ulga wynikająca z poniesionych na dzień bilansowy nakładów, prezentowana jest w pozycjach pozabilansowych, jako należność warunkowa. Na należną, a niewykorzystaną kwotę ulgi tworzony jest odroczony podatek dochodowy.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana.
Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujmowanych bezpośrednio w kapitale własnym ujmowany jest w kapitale własnym.
W skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej rezerwy lub aktywa z tytułu podatku odroczonego prezentowane są po skompensowaniu na poziomie poszczególnych jednostek.
15.24. Połączenia jednostek
Połączenia jednostek rozliczane są na dzień nabycia metodą nabycia. Dniem nabycia jest dzień, w którym Grupa obejmuje kontrolę nad jednostką nabywaną. Grupa ujmuje wartość firmy na dzień nabycia jako:
wartość godziwą przekazanej zapłaty; powiększoną o
ujętą wartość udziałów niekontrolujących w jednostce przejmowanej; powiększoną o
wartość godziwą dotychczas posiadanych kapitałów w jednostce nabywanej, jeśli połączenie odbywa się etapami; pomniejszoną o
ujętą wartość godziwą netto nabytych identyfikowalnych aktywów oraz przejętych zobowiązań i zobowiązań warunkowych.
W sytuacji, gdy różnica przybiera wartość ujemną, zysk na okazyjnym nabyciu ujmowany jest na dzień przejęcia w pozostałych przychodach operacyjnych.
Wartość godziwa przekazanej zapłaty nie zawiera kwot związanych z rozliczeniem wcześniej istniejących powiązań. Kwoty te zasadniczo są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu całkowitych dochodów bieżącego okresu.
Koszty związane z nabyciem, inne niż odnoszące się do emisji instrumentów dłużnych lub kapitałowych, które Grupa ponosi w związku z połączeniem jednostek rozlicza się jako koszt okresu, w którym zostały poniesione.
Zapłata warunkowa jest ujmowana w wartości godziwej na dzień nabycia. Jeśli zapłata warunkowa klasyfikowana jest jako składnik kapitału własnego, nie jest ponownie wyceniana, a jej rozliczenie jest ujęte w kapitałach. W innym przypadku późniejsze zmiany wartości godziwej zapłaty warunkowej są ujmowane w zysku lub stracie bieżącego okresu.
Wyniki finansowe jednostek zależnych nabytych lub sprzedanych w ciągu roku ujmuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym od/do momentu ich efektywnego nabycia lub zbycia.
Udziały niekontrolujące w aktywach netto konsolidowanych podmiotów zależnych prezentowane są odrębnie od kapitału własnego przypadającego akcjonariuszom Jednostki Dominującej. Na udziały niekontrolujące składają się wartości udziałów na dzień połączenia jednostek gospodarczych oraz udziały niekontrolujące w zmianach w kapitale własnym począwszy od daty połączenia.
15.25. Inwestycje kapitałowe w jednostki stowarzyszone/wspólne przedsięwzięcia
Udziały w jednostkach stowarzyszonych/wspólnych przedsięwzięciach w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentowane są w aktywach trwałych jako „Inwestycje wyceniane metodą praw własności”.
Wyniki finansowe, aktywa i zobowiązania jednostek stowarzyszonych/wspólnych przedsięwzięć ujmuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym według wyceny dokonanej metodą praw własności. Zgodnie z metodą praw własności inwestycje w jednostkę stowarzyszoną/wspólne przedsięwzięcie wykazuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej po koszcie historycznym, ze stosowną korektą o zaistniałe po dacie przejęcia zmiany udziału Grupy w aktywach netto jednostki stowarzyszonej/wspólnego przedsięwzięcia, pomniejszonym o wszelkie utraty wartości poszczególnych inwestycji.
Nadwyżkę ceny nabycia nad wartością godziwą dających się zidentyfikować aktywów netto jednostki stowarzyszonej/wspólnych przedsięwzięć na dzień nabycia ujmuje się jako wartość firmy. Wartość firmy włączona jest do wartości bilansowej inwestycji oraz podlega ocenie pod kątem utraty wartości w ramach tej inwestycji. Jakąkolwiek nadwyżkę udziału Grupy w wartości godziwej netto dających się zidentyfikować aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych nad kosztem przejęcia po dokonaniu przeszacowania ujmuje się niezwłocznie w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów.
15.26. Zysk netto na akcję
Zysk netto na akcję dla każdego okresu jest obliczony poprzez podzielenie zysku netto przypadającego na akcjonariuszy Jednostki Dominującej za dany okres przez średnią ważoną liczbę akcji w danym okresie sprawozdawczym.
16. Informacje dotyczące segmentów
Wyodrębnione segmenty odzwierciedlają zarządzanie produkcją od strony planowania i rozwoju mocy produkcyjnych oraz sprzedażą i realizacją strategii rozwoju w ramach linii produktowych.
Wydzielone segmenty opierają się na zrzeszeniu w ramach segmentu produktów (linii produktowych) spójnych pod względem produkcyjnym oraz rynkowym, w przypadku segmentu AGRO – pochodnych tego samego produktu, czyli amoniaku, w przypadku segmentu Tworzywa – produkty z przetwórstwa benzenu.
Segment Agro obejmuje wytwarzanie amoniaku oraz produktów pochodzących z jego przetwórstwa, w szczególności mocznika i jego roztworów, w tym roztwór saletrzano-mocznikowy, melaminy, kwasu azotowego, saletry amonowej, gazów technicznych, nadtlenku wodoru, nawozów fosforowych i potasowych oraz mieszanek nawozowych.
Głównymi produktami handlowymi Segmentu Agro są:
nawozy azotowe - PULAN®, PULREA® i PULGRAN® (mocznik), PULGRAN®S (siarczan mocznikowo-amonowy), RSM® i RSM®S (roztwór saletrzano-mocznikowy z siarką), PULSAR® i siarczan amonu z Instalacji Odsiarczania Spalin, siarczan amonu, PULASKA® (roztwór nawozu azotowego z siarką), NOXy®, PULNOX® (roztwory mocznika), saletra potasowa (azotan potasu), saletra wapniowa nawozowa, saletra wapniowa z borem i mocznik nawozowy płynny;
melamina;
nadtlenek wodoru;
LIKAM® (woda amoniakalna);
COOLANT® (suchy lód);
nawozy fosforowe i mieszanki nawozowe, w tym: amofoski, agrafoski, Holist®, mieszanki na bazie RSM® i RSM®S.
W Segmencie Agro realizowana jest również sprzedaż towarów (nawozy, pasze, zboża, środki ochrony roślin) i materiałów oraz sprzedaż usług tego Segmentu.
Segment Tworzywa obejmuje wytwarzanie i sprzedaż produktów pochodzących z przetwórstwa benzenu, w szczególności kaprolaktam, który jest głównym produktem handlowym tego Segmentu - CAPROLAKTAM™ (płatkowany i ciekły).
Segment Energetyka obejmuje wytwarzanie produktów/mediów: energia cieplna, pary technologiczne oraz wody, które są jednocześnie produktami handlowymi tego Segmentu.
W Segmencie Energetyka realizowana jest również sprzedaż towarów i materiałów (energia elektryczna, gaz ziemny, prawa majątkowe) oraz sprzedaż innych usług Segmentu.
Segment Pozostała Działalność obejmuje:
produkcję i sprzedaż worków z folii, folii, worków śmieciowych;
usługi przeładunkowe;
dzierżawa rzeczowego majątku trwałego i pozostałe usługi;
sprzedaż worków z folii, folii, worków śmieciowych;
usługi własne Segmentu Pozostała Działalność;
sprzedaż zrealizowaną w spółkach REMZAP, PPROZAP oraz SCF Natural;
sprzedaż kwasu siarkowego wytwarzanego przez GA FOSFORY;
usługi nie przypisane do wyżej wymienionych Segmentów;
sprzedaż towarów i materiałów.
Poszczególne Segmenty w ramach swojej działalności produkcyjnej zużywają surowce/półfabrykaty/media. Jeżeli potrzebne do produkcji komponenty nie są dostępne w ramach Segmentu są pozyskiwane od innych Segmentów, w których są wytwarzane – obroty wewnętrzne.
Przepływy między segmentami są wyceniane według rzeczywistego technicznego kosztu wytworzenia powiększonego o marżę zróżnicowaną w zależności od rodzaju przepływu, i tak:
dla produktów wytwarzanych w jednym Segmencie, a sprzedawanych przez inny Segment – rzeczywista marża zysku (po uwzględnieniu kosztów sprzedaży) dzielona jest pomiędzy Segment produkujący i Segment sprzedający proporcjonalnie do udziału technicznego kosztu wytworzenia półproduktu do kosztu własnego sprzedaży produktu sprzedanego;
dla amoniaku – marża ustalana jest na poziomie marży realizowanej przez podmioty zewnętrzne, których przedmiot działalności można uznać za porównywalny do działalności GA PUŁAWY;
dla mediów energetycznych, z uwagi na to, że wytwarzanie mediów energetycznych jest działalnością pomocniczą dla Segmentów Agro i Tworzywa, przyjęto marżę w wysokości 0%, tj. Segment Energetyka generuje zysk/stratę wyłącznie na sprzedaży zewnętrznej;
dla usług oraz pozostałych półproduktów – przyjęto marżę w wysokości 0% z uwagi na nieistotny wpływ na ocenę segmentów.
Wybrane dane dotyczące przychodów i zysków oraz aktywów i zobowiązań segmentów operacyjnych